Hersenvliesontsteking is een ontsteking van de vliezen die om de hersenen en het ruggenmerg liggen.
In de meeste gevallen wordt het veroorzaakt door een bacterie of een virus. Hersenvliesontsteking
veroorzaakt door een bacterie verloopt meestal ernstiger dan hersenvliesontsteking veroorzaakt door
een virus.
Synoniemen
Het wordt ook wel meningitis, meningo-encefalitis of nekkramp genoemd.
6.600 mensen
Volgens het RIVM was dit het aantal mensen in 2016 met een hersenontsteking of meningitis
geregistreerd bij de huisarts.
Oorzaak
Hersenvliesontsteking kan worden veroorzaakt door een virus of door een bacterie.
Een virale ontsteking wordt veroorzaakt door een virus (= het kleinst bekende micro-organisme,
eigenlijk een pakketje erfelijk materiaal). Dit is de minder ernstige variant.
Bacteriële hersenvliesontsteking wordt veroorzaakt door een bacterie. Vaak begint dit als
bloedvergiftiging, waarbij de bacteriën de bloedbaan infecteren. Een bacteriële ontsteking wordt
veroorzaakt door één van de drie bacteriën: meningokok, pneumokok of Haemophilus influenzae type
b (Hib). Die laatste komt sinds 1993 steeds minder voor vanwege een vaccin dat kinderen meekrijgen
bij de DKTP-prik.
Voorgenoemde bacteriën zitten (onschuldig) in de neus-keelholte. Als op een gegeven moment de
weerstand afneemt, kunnen de bacteriën zich vermeerderen en zich verspreiden via de bloedbaan.
Daarbij kan bloedvergiftiging ontstaan (dit geldt vooral voor de meningokok). Bovendien kan de
bacterie via de bloedbaan in de hersenen en hersenvliezen terechtkomen en hierdoor
hersenvliesontsteking veroorzaken.
Symptomen
Bij een virale ontsteking zijn de verschijnselen onder meer: hoofdpijn, koorts en een lichte nekstijfheid.
Bij een bacteriële ontsteking zijn de verschijnselen:
Huidbloedinkjes (paarsrode stipjes/minuscule vlekjes die niet verdwijnen als je erop duwt)
Ernstige hoofdpijn
Stijve nek
Koorts
Overgeven
Veranderd bewustzijn (slaperig of zelfs bewusteloos)
Bij pasgeborenen zijn deze verschijnselen moeilijker waar te nemen. Zij vertonen vaak een prikkelbaar
of juist lusteloos gedrag.
Diagnose
De diagnose hersenvliesontsteking kan pas met zekerheid worden gesteld na onderzoek van het
vocht dat tussen de vliezen ligt. Dit hersenvocht staat in verbinding met het ruggenmergvocht. Als het
hersenvocht ontstoken is, kan men dat dus ook zien aan het ruggenmergvocht. De arts onderzoekt dit
met de zogenaamde ruggenprik. Hierbij brengt hij een naald tussen twee wervels door in het
wervelkanaal. Hij neemt dan wat vocht af en stuurt het naar het laboratorium voor onderzoek. Dit
, onderzoek moet duidelijk maken of er sprake is van hersenvliesontsteking en zo ja – in het geval van
bacteriële hersenvliesontsteking – welke bacterie het is.
Behandeling
Een virale ontsteking geneest meestal binnen één à twee weken vanzelf. Bij een bacteriële ontsteking
is snel handelen geboden: direct naar het ziekenhuis, waar de bacterie met antibiotica kan worden
gedood. De bacterie kan nauwelijks buiten het lichaam leven, en is daarom alleen besmettelijk bij dicht
menselijk contact (gezinsleven, scholen, crèches, kazernes).
Gevolgen
Na het oplopen van hersenvliesontsteking kunnen mensen last blijven houden van de gevolgen. Dit
zijn vooral ‘onzichtbare gevolgen’ die minder opvallen en vaak pas na enige tijd tot uiting
komen. Voorbeelden zijn cognitieve problemen, taalstoornissen of gedragsproblemen. De gevolgen
zijn voor ieder individu anders, en kunnen in meer of mindere mate optreden. Niet iedereen krijgt met
alle gevolgen te maken.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elsemieke_lauradeboer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.