Is de vertaling van de strategie van de Rabobank effectief doorvertaald
in een MCS en PMS en wat is het effect hiervan op de bijdrage van
medewerkers (op operationeel niveau)?
Naam: S.M.A. Hermans
Studentnummer: 4669062
Datum: 2 november 2018
Onderwijsinstelling: NCOI opleidingsgroep
Opleiding: Professional Master Financieel Manager
Masterclass: Managementaccounting en –control
Docent: Drs. A.E. Kandou
1
,Voorwoord
Deze scriptie is geschreven in het kader van de masterclass Management accounting en –control,
welke onderdeel is van mijn Master financieel manager.
De scriptie beschrijft de ontwikkeling en theorie van Management control systemen (MCS) en
daarnaast de theorie van Performance management systemen (PMS). Deze theorie is vervolgens
getoetst aan de dagelijkse praktijk bij Rabobank Groene Hart Noord, de lokale bank waar ik werkzaam
ben als Accountmanager MKB. Tot slot wordt de link tussen strategie van MCS, PMS en de praktijk
binnen de lokale bank onder de loep genomen.
In mijn functie als accountmanager MKB ben ik het gezicht van de bank. Ik ben degene die de
strategie uit moet dragen naar de klant. Daarom vind ik het belangrijk goed te doorgronden wat de
strategie van de bank is, hoe deze tot stand is gekomen en hoe de medewerkers in de operatie (zoals
ik) hier uiteindelijk invulling aan geven. Door deze masterclass heb ik hier een goed beeld van
gekregen en door deze kennis ben ik geënthousiasmeerd hier op een betere manier invulling aan te
geven. Niet alleen voor mezelf, maar ook voor mijn directe collega’s.
Doel van het volgen van de Master financieel manager is om extra inzicht te krijgen in
bedrijfsprocessen om op termijn een stap buiten de Rabobank te kunnen maken. Door de kennis die
ik heb vergaard in dit deel van de Master, heb ik zeer zeker het gevoel dat ik hier een juiste keuze in
heb gemaakt. Gunstig bijeffect is dat ik de verkregen inzichten ook kan gebruiken in mijn huidige
baan. Enerzijds door er nu voor te zorgen dat de strategie veel effectiever beleefd wordt binnen mijn
team. Maar anderzijds en misschien nog wel belangrijker: ik kan nu inhoudelijk veel beter fungeren als
strategisch partner voor mijn klanten betreffende sturing op de strategie.
Ook heb ik dankzij het schrijven van deze scriptie veel hernieuwde inzichten opgedaan aangaande de
opmaak van een scriptie, de beschrijving van de theorie, de uiteindelijke koppeling naar de praktijk en
tot slot de beantwoording van de hoofdvraag. Dit proces heeft mij (intellectueel) uitgedaagd. Hoewel
het moeilijk was tijd te vinden voor het schrijven, heb ik dit toch als zeer positief ervaren en ben ik trots
op het uiteindelijke resultaat. Juist het praktische, en dan doel ik op de link met de dagelijkse praktijk
binnen de Rabobank, maakt dat ik hier echt wat mee kan.
Anderzijds is ook het lerend effect van nieuwe kennis vergaren buiten het raamwerk van de Rabobank
mij zeer goed bevallen. Dit zorgt voor een frisse blik op zaken. Medestudenten komen met hele
andere problematiek als hetgeen binnen Rabobank speelt en andersom verbazen zij zich soms over
de problematiek binnen mijn organisatie. Het is bijna 10 jaar gelden dat ik buiten het Rabobank
raamwerk om kennis heb vergaard. Dit laatste verander ik niet meer, maar ik weet zeker dat ik hier in
de aankomende 10 jaar anders in acteer. Het voelt namelijk goed om weer in de collegebanken te
zitten.
Dan let mij nog verschillende mensen te bedanken. Allereerst Fred Kandou, mijn leraar. Hij heeft
gedurfd de stof soms “los” te laten en in te gaan op enerzijds de dagelijkse praktijk en anderzijds in te
gaan op deze praktijkopdracht. Hier heb ik heel veel aan gehad. Dan mijn medestudenten, die met
hun praktijkvoorbeelden mij extra inzicht hebben gegeven in de dagelijkse praktijk bij andere
bedrijven.
Voor wat betreft de totstandkoming van deze scriptie dank ik Erik Markerink, mijn manager bij
Rabobank Groene Hart Noord. Hij heeft vakinhoudelijke feedback op deze scriptie gegeven en met
hem heb ik verschillende malen gediscussieerd over verscheidene inhoudelijke aspecten aangaande
de scope van dit onderzoek. Daarnaast ben ik Corrie van der Laan dankbaar. Zij heeft mij
ondersteund met de structuur als ook het grammaticale deel van dit product. Hartelijk bedankt.
Tot slot natuurlijk mijn familie. Het combineren van een full time baan, een jong gezin en dan nog is
een opleiding erbij is een soms best even lastig. Maar uiteindelijk is mede dankzij hen toch de tijd
gevonden dit allemaal in goede banen te leiden. Hartstikke bedankt.
Ik wens u veel leesplezier.
Sander Hermans MSc
2
, Samenvatting
Rabobank Groene Hart Noord zit na de wijziging van de governance eind 2015, een reorganisatie in
2016 en een geplande reorganisatie in 2019 middenin een zeer veranderende interne omgeving. Maar
ook extern staan er de nodige veranderingen op punt van beginnen. Denk bijvoorbeeld aan Basel 3 en
1
aanscherping op het gebied van Customer Due Diligence(CDD ). Om de identiteit van de Rabobank te
behouden, is in 2016 het strategisch kader 2016-2020 opgesteld, dat de bank richting moet geven in
deze turbulente omgeving.
Voorkomend uit dit strategisch kader is een aantal KPI’s bepaald aan de hand waarvan o.a. Rabobank
Groene Hart Noord invulling dient te geven aan dit strategisch kader. De uiteindelijke totstandkoming
van deze KPI’s komt voort uit de hedendaagse theorie omtrent management Control Systemen en
Prestatiemanagement Systemen. In deze scriptie is de huidige praktijk binnen Rabobank Groene Hart
Noord gespiegeld aan de theorie omtrent deze systemen teneinde een antwoord te verkrijgen op de
volgende hoofdvraag:
Is de vertaling van de strategie van de Rabobank effectief doorvertaald in een MCS en een PMS en
wat is het effect hiervan op de bijdrage van medewerkers (op operationeel niveau)?
Voor de spiegeling naar de praktijk binnen Rabobank Groene Hart Noord is naast desk research
tevens inzicht verkregen door het interviewen van het management en een aantal medewerkers van
verschillende afdelingen. De belangrijkste conclusies uit het onderzoek zijn:
1. De uitvoeringsagenda die de Rabobank Groene Hart Noord hanteert, sluit het beste aan
bij de theorie omtrent MCS van Simons. Indien deze naast de theorie van PMS systemen
wordt gelegd, blijkt dat hier sprake is van een Balanced Scorecard. De uitvoeringsagenda
bestaat namelijk uit een goede mix tussen de verschillende onderdelen (klant, financieel,
processen, innovatie), tussen korte- en langetermijn doelstellingen en tussen financiële en
niet-financiële doelstellingen. Bovendien is er sprake van samenhang tussen de
verschillende onderdelen. Middels sturing op de KPI’s uit de uitvoeringsagenda kan
Rabobank Groene Hart Noord invulling geven aan het strategisch kader. Echter, de
uitvoering hiervan is niet efficiënt.
2. Er is onvoldoende structuur in de communicatie van de KPI’s door het management.
Hierdoor “landt” de strategie niet op de werkvloer waardoor medewerkers onvoldoende
beïnvloed worden in hun gedrag, met als gevolg dat acties van medewerkers in
onvoldoende mate de strategie van de Rabobank uitdragen.
3. Sturing op de KPI’s vindt plaats op groepsniveau. Niet op medewerkersniveau. Enerzijds
is hierdoor geen inzicht in de bijdrage van elk individu. Anderzijds zorgt dit ervoor dat een
medewerker zich kan “verstoppen” achter een groepsdoelstelling.
Derhalve kan worden geconcludeerd dat binnen Rabobank Groene Hart Noord de vertaling van de
strategie naar de werkvloer niet effectief is.
Derhalve wordt op basis van het uitgevoerde onderzoek de volgende aanbevelingen gedaan:
1. Er dient een duidelijke structuur aangebracht te worden in de wijze van communiceren van de
KPI’s richting medewerkers, maar ook in het medium waarin gecommuniceerd wordt (afdeling
of marktteam). Vervolgens dient het management periodiek te rapporteren, zodat de
samenhang tussen de verschillende onderdelen niet verloren gaat en de uitvoering van de
strategie gaat “leven” onder de medewerkers
2. Er dient op individuele basis door het management terug te worden gekoppeld wat de bijdrage
is geweest van de desbetreffende medewerker aan de verschillenden KPI’s. Dit verhoogt het
commitment bij de medewerker. Een koppeling met de beloningsmethodiek is daarbij
noodzakelijk, zodat operationele activiteiten die een positieve invloed hebben op de KPI’s een
integraal onderdeel worden van de werkzaamheden.
Kortom: de handvatten voor juiste sturing zijn aanwezig. Door deze op de juiste wijze en stevig beet te
pakken kan met een minimale inspanning een grote stap worden gezet richting een efficiënte,
effectieve maar bovenal herkenbare Rabobank Groene Hart Noord.
1
Ook wel bekend als “Know Your Customer”.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sanderhermans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,49. Je zit daarna nergens aan vast.