Belangrijke levensgebieden:
leren en werken met autisme
(hoofdstuk 13)
1. Tweesporenbeleid in werken en leren
Het gedrag van mensen met autisme is soms moeilijk te begrijpen.
Belangrijke stelregel = ervan uitgaan dat het bij moeilijk gedrag eerder om onmacht dan
onwil gaat
Of je nu mensen begeleid in onderwijs of in hun werk: probeer het gedrag te interpreteren
met een auti-bril op en niet vanuit je eigen denkpatroon.
Om mensen met autisme goed te laten functioneren en zich goed te laten voelen is vaak een
aanpassing in de omgeving een voorwaarde. Anderzijds kan niet heel de wereld aangepast
worden en blijft het ook belangrijk om te blijven werken aan specifieke vaardigheden: Vb.:
leren omgaan met een overgevoeligheid, leren dat communicatie niet steeds eenduidig is...
1.1. Tweesporenbeleid
Spoor 1 = omgeving aanpassen
Spoor 2 = veel langer alert blijven op en blijven werken aan basisvaardigheden (bv. gepaste
hulpvragen stellen)
1.2. Investeer in het echt leren kennen van de persoon, overleg!
Ontdek de eigenheid, praat en observeer, overleg met het netwerk
Elke mens met autisme heeft unieke talenten en beperkingen!
Gebruik de sterke kanten
2. Sterke kanten van autisme
Benut de sterke kanten en geef de kans om deze nog meer uit te bouwen en in te zetten in
participatie:
Gerichtheid op feiten, kan voordelen bieden bij wetenschappelijk denken en logisch
redeneren
In menselijke relaties kunnen de moeilijkheden in theory of mind resulteren in
eerlijker en minder manipulerend gedrag
Kinderen met ASS worden geleerd om over sociale situaties na te denken. Hierdoor
gaan ze vaak sociaal correcter reageren dan anderen
Meer zin voor orde en perfectie kan zich uiten in meer doorzettingsvermogen
Zin voor objectiviteit geeft een boost aan wetenschappelijk redeneren en aan
objectieve werkelijkheidsweergave, eerlijkheid en correct zijn
Een beter ruimtelijk inzicht kan leiden naar meer praktische oplossingen
Alertheid voor details en een goed geheugen bieden een duidelijk voordeel in alle
facetten van het leven
, Personen met autisme houden vaak routine en kunnen genieten van activiteiten die
andere mensen eerder saai noemen
3. Autismevriendelijkheid TIPS
Communicatie (let op deze tips sluiten aan bij het metapresentatieniveau, een talif
communicatieniveau. Deze tips sluiten niet aan bij sensatie, presentatie of
representatieniveau.):
Hoe concreter hoe beter
Ga er nooit van uit dat de persoon wel weet wat je bedoelt (zonder dat je dat
expliciet zegt).
Spreek de persoon aan bij de voornaam, anders heeft de persoon vaak niet door dat
de boodschap aan hem gericht is.
Zeg duidelijk wat je bedoelt, zonder grapjes te maken of ironisch te zijn en formuleer
je boodschap positief (vb. niet zeggen “en we gaan niet opruimen zeker vandaag”,
wel “nu moet je opruimen”)
Zeg altijd wat de persoon moet/mag doen i.p.v. wat niet mag.
Benoem waar nodig de deelstappen (vb. “eerst je onderbroekje aan, dan je lange
broek”, i.p.v. “doe nu maar al je kleren aan”)
Spreek in korte zinnen, geen verbale overlast
Iets opschrijven, voortonen, een tekening maken, concreet tonen is vaak beter dan
een lange verbale uitleg.
Las pauzes in tijdens een gesprek, geef de persoon tijd om te begrijpen en te
reageren, vb. op de vraag of het kind meegaat naar de winkel, kan eerst een “neen”
komen en dan later toch een “ja”, dit is geen wisselvalligheid maar trager reageren
Herhaal wat je zei desnoods meerdere keren.
Ze nemen je woorden soms letterlijk op en reageren dan ook anders, geef dan wat
meer uitleg
Visualiseer
Maak notities van afspraken
Sociale omgang:
De persoon kan niet raden hoe jij je voelt, probeer het uit te leggen en zeg er dan bij
hoe de persoon dan best reageert
Verplicht de persoon niet tot sociale drukte omdat anderen dat gezellig vinden.
Gun de persoon de nodige rust en voldoende momenten alleen zijn.
Zeg/toon niet altijd wat de persoon fout doet, zeg eerder wat het wel moet doen op
een positieve manier.
Benadruk altijd wat de persoon goed doet
Bereid de persoon voor op sociale situaties, leg uit wie wie is en wat de mensen van
hem verwachten (vb. nu moet je een hand geven)
Vanzelfsprekende informatie (wat andere kinderen uit zichzelf wel weten) over de
omgang met mensen ook vertellen.
Verplicht de persoon niet tot gesprekken over koetjes en kalfjes (hoe was je dag op
school, hoe was je weekend)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper julievancalster. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.