Overig
Begrippen / Belangrijke Dingen Overzicht Inleiding Behandelmethoden
- Instelling
- Tilburg University (UVT)
Een overzicht van de (naar mijn idee) belangrijke begrippen / behandeltechnieken / andere belangrijke onderwerpen.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: kikidegens • 2 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
TiU: Inleiding Behandelmethoden: Begrippen / Belangrijke dingen (2020/2021)Shimara van den Elzen
INLEIDING BEHANDELMETHODEN
BEGRIPPEN / BELANGRIJKE DINGEN
HOORCOLLEGE 1
Behandelmethoden (in de wereld van psychotherapie): therapie. Je praat met iemand en op
de een of andere manier gebeurt er dan iets.
KORT OVERZICHT ALLE BEHANDELMETHODEN
Klassieke psychoanalyse:
- Freud; 1890.
- Beeld van ‘cliënt gaat op sofa liggen en therapeut stelt vragen’.
- Lange, intensieve therapie. Duurt vaak jaren.
- Techniek: vrije associatie.
- Onderbewustzijn en bewustzijn → cliënt is zich onbewust van onderliggende
conflicten → deze conflicten leiden tot psychische klachten.
- Cliënt-therapeut relatie: hiërarchisch.
Humanistische cliëntgerichte therapie:
- Rogers; 1940 (gestalt therapie; 1950).
- Therapieën waarbij de cliënt wordt gezien als iemand die zelf eigenlijk goed weet wat
hij/zij nodig heeft.
- Meer kortdurend.
- Cliënt-therapeut relatie: therapeut is steunende, empathische aanwezigheid (niet-
directief), zodat de cliënt zelf het proces kan doorlopen.
Emotiegerichte therapie:
- Greenberg; 1980.
- Wordt gericht op de emoties van de cliënt, omdat eigen emoties veel informatie
bevatten over wat je zelf nodig hebt.
- Meer kortdurend.
- Cliënt-therapeut relatie: cliëntgericht.
Moderne psychodynamische benaderingen:
- 1970 (mentalization based treatment; 1990).
- Moderne varianten van de oorspronkelijke psychoanalyse.
- Onderliggende conflicten dragen bij aan psychopathologie, maar: beter gefocust op
bepaalde processen, meer tijdsgebonden, beter onderzocht.
- Lange therapieën en duren jaren (maar meer afgebakend dan klassieke
psychoanalyse).
Cognitieve therapie en gedragstherapie:
- Cognitieve therapie: Beck; 1960 (RET: Ellis; 1960).
o Gedachten die mensen hebben lijken een verband te hebben met de klachten
waarmee mensen kwamen.
o Depressieve en angstige mensen maken denkfouten en schatten dingen
anders in dan mensen zonder depressie of angst.
- Gedragstherapie: Skinner, Wolpe; 1950.
o Het gedrag wat mensen laten zien en hoe dat kan bijdragen aan bepaalde
psychische klachten.
o Gebaseerd leertherapieën.
o Exposure: gedrag laten zien dat op lange termijn helpend is.
, TiU: Inleiding Behandelmethoden: Begrippen / Belangrijke dingen (2020/2021)
Shimara van den Elzen
Cognitieve gedragstherapie (CGT):
- 1980 – 1990.
- Cognitieve therapie en gedragstherapie samengevoegd.
- Kortdurende therapieën met een specifieke focus, die ingrijpen op gedachten en
gedrag.
Acceptatie en commitment therapie (ACT):
- Hayes; 1980.
- Het idee is dat je niet zo moet knokken tegen de negativiteit en alles wat je zou willen
veranderen, omdat dit kan zorgen voor extra stress en gedoe in gedachten. Dan heb
je namelijk weinig ruimte voor de positieve dingen en dingen die wel goed gaan.
- Vanuit Oosterse filosofie.
- Ingezet bij lichamelijke onverklaarbare klachten of bij mensen die al heel vaak
therapie hebben gehad. Kan ook bij depressie of sociale angst.
Integratieve therapieën:
- 1980.
- Therapieën die een combinatie zijn van andere therapieën.
- Bijv. schematherapie: combinatie van psychodynamische therapieën, emotiegerichte
therapieën, cognitieve gedragstherapieën en ACT.
o Ingezet bij persoonlijkheidsstoornissen en bij mensen met langdurige
klachten.
EMDR:
- Francine Shapiro.
- Therapeut beweegt vingers van links naar rechts en de cliënt volgt deze vingers met
zijn/haar ogen, terwijl de cliënt denkt aan de traumatische gebeurtenis. Hierdoor
zwakt de emotionele lading van het trauma af.
CGT:
- 1e generatie: gedragstherapie (1950 – 1960): objectieve wetenschappelijke
benadering om psychologische problemen te begrijpen door naar gedrag te kijken.
Focus op wijziging van problematisch gedrag → Pavlov, Watson, Skinner.
- 2e generatie: CGT (1960 – 1990): nadruk op cognitieve processen. Focus op
modificatie van maladaptieve gedachten, schema’s of informatieverwerkingsstijlen →
Ellis, Beck.
, TiU: Inleiding Behandelmethoden: Begrippen / Belangrijke dingen (2020/2021)
Shimara van den Elzen
- 3e generatie: op acceptatie gebaseerde modellen van CGT (sinds jaren ’90):
uitbreidende therapieën van traditionele CGT-benaderingen gebaseerd op
metacognitie, acceptatie, mindfulness, persoonlijke waarden en spiritualiteit →
Hayes.
CGT: vorm van psychotherapie waarbij patiënten negatieve denkpatronen omzetten in
positieve gedachten. Het transformeren van iemands gedachten zal uiteindelijk resulteren in
positieve acties en gedragingen op moeilijke momenten.
- Gedachten beïnvloeden gevoel → gevoel bepaalt gedag → gedrag bekrachtigt
gedachten.
Psycho-educatie CGT: uitleggen dat niet de situatie zelf leidt tot bepaalde gevoelens, maar
de gedachten óver die situatie. Eenzelfde situatie bij verschillende mensen kan leiden tot
verschillend gedrag en gevoel.
Clinical Case Formulation (holistische theorie / probleemsamenhang): een individueel
overzicht van de problemen waarmee een patiënt te maken heeft, waarbij wordt gewezen op
de onderlinge verbondenheid of causale verbanden tussen hen en de geschiedenis en
persoonlijke aard van de patiënt.
- Wordt gebruikt om de klachten die spelen te begrijpen en in een ruimer perspectief te
plaatsen, de probleemsamenhang wordt daarom ook sámen met de cliënt gemaakt.
- Vaak is het zo dat een cliënt met meerdere klachten en meerdere dingen die er
spelen op intake komt, wat binnen CGT vaak een aanleiding is om een
probleemsamenhang op te stellen (Clinical Case Formulation).
Cyclus van angst: angst → vermijding (tijdelijke verlichting van symptomen) → meer angst
→ meer vermijding (lange termijn: verlies van zelfvertrouwen).
- Wordt laten zien tijdens CGT behandeling: het gaat om de betekenis van vermijding.
Psycho-educatie angst: angstcyclus en rol van vermijding uitleggen.
Taakconcentratietraining: een opdracht om de aandacht van de persoon met sociale angst
meer naar buiten te richten (in plaats van verhoogde zelfgerichte aandacht) en zich bewust
bezig te gaan houden met dingen die de cliënt om zich heen ziet, wat de ander vertelt en dus
de taak waar de persoon mee bezig is.
Taakgerichte aandacht: aandacht voor het gedrag dat in de specifieke situatie nodig is,
inclusief aandacht voor de andere (relevantie) personen in die situatie.
Omgevinggerichte aandacht: focussen op die aspecten van de omgeving die niet nodig
zijn om de taak uit te voeren.
Veiligheidsgedrag: alle acties die mensen uitvoeren om een gevreesde uitkomst te
detecteren, te voorkomen, te vermijden of te neutraliseren. Bijv. oogcontact vermijden,
alcohol drinken, neutrale kleding dragen, etc.
Psycho-educatie paniekstoornis/paniekaanval: uitleggen wat een paniekaanval is, hoe
paniek tot stand komt en hoe het vooral in stand wordt gehouden. Paniekaanval bestaat uit 3
componenten: fysieke sensaties, alarmerende gedachten en vermijdingsgedrag.
Paniekstoornis cyclus: interne (interoceptieve) en externe prikkels kunnen angst opwekken
→ fysieke sensaties (normale reactie op angst) worden verkeerd geïnterpreteerd
(catistrofisch) → leidt tot paniekaanval → patiënt probeert de aanval te stoppen door de
situatie te ontvluchten → paniek / angst neemt af → versterken het vluchtpatroon maar
vermijden ook situaties die kan angst veroorzaken.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper shimaravdelzen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen