Samenvatting van de volledige cursus celbiologie van Thomas More, eerste hoofdstukken zijn op Word gemaakt en daarna op Google Drive (misschien zijn sommige foto's versprongen). Celbiologie is een vak in het eerste trimester van Chemie, mensen van BLT hebben dezelfde leerstof.
Def. biologie = de natuurwetenschap die zich bezighoudt met het bestuderen van het leven in al zijn
facetten.
➔ geen studie binnen één organismen maar vaak tussen organismen onderling, of tussen
biotische (=levend) en abiotische (=niet-levend) factoren.
Leven is gekenmerkt door:
1) metabolisme/stofwisseling
= voedingsstoffen opnemen/afbreken om andere nieuwe stoffen te synthetiseren
waardoor groei mogelijk is.
2) reproductie/voortplanting
= organismen planten zich voort, dit om de soort in stand te houden.
3) erfelijkheid
= bij de voortplanting worden erfelijke eigenschappen doorgegeven van de ene generatie
op de andere.
4) reactievermogen en perceptieprocessen
= het kunnen reageren op een verandering in het milieu.
5) beweging
= organismen zijn in staat om te bewegen, deze kan in- en uitwendig zijn.
In levende organismen wordt homeostase gehandhaafd:
= het complex van regelsystemen dat bijdraagt tot het min of meer constant houden van het
inwendige milieu.
- als dit niet gehandhaafd blijft gaat het organisme dood, het moet fluctueren tussen nauwe
setpoints of grenzen
- regeling gebeurt via negatieve feedback/negatieve terugkoppelingssystemen
1
,1.2 Organisatieniveau van multicellulaire organismen
Organismen kunnen we classificeren op basis van het interne organisatieniveau:
1) prokaryoten
- enkel de bacteriën
- ongeveer 5 micrometer lang (punt van een injectienaald)
- ingekleurde opname met een SEM (= scanningelektronenmicroscoop)
2) eukaryoten
- protisten, planten, dieren, schimmels
Complexere organismen of meercellige eukaryoten bestaan uit :
- weefsels = wordt gevormd door een groep van cellen met gelijkaardige functie
- organen = een structuur die samengesteld is uit verschillende soorten weefsels en die een
specifieke functie vervult
- orgaanstelsel = verschillende organen bevinden zich in dit stelsel dat een gelijkaardige
functie beoogt
➔ organismen zullen deel uitmaken van een populatie = vormen samen een
levensgemeenschap die deel uitmaakt van de biosfeer
1.3 Disciplines in de biologie
Onderverdeling organisatieniveaus:
- moleculair niveau (submicroscopisch) = biochemie
- celniveau (microscopisch) = celbiologie
- weefselniveau = histologie
- orgaanstelsels en organen niveau (macroscopisch) = fysiologie, anatomie
- individuen niveau = morfologie, anatomie
- populatieniveau = populatiegenetica
- soorten niveau = systematiek, taxonomie
- ecosystemen/levensgemeenschappen/ecosystemen = milieubiologie
2
,1.4 Ontstaan van de aarde en het leven
Ontstaan leven:
- aarde is 4,6 miljard jaar geleden
- 1e bacterie is 3,5 miljard jaar geleden
- 1e eukaryoten cel is 1,5 miljard jaar geleden
- 1e meercellige organismen is 800/700 miljoen jaar geleden = cambrium explosion
- 1e mens is 7 tot 5,5 miljoen jaar geleden
1.5 Wat is wetenschap?
Def. wetenschap = een systematische benadering van observatie, hypothesevorming en testen en
evalueren van de hypothese. Herhaling en bevestiging en de juiste controles inbouwen, waarbij 1
parameter tegelijkertijd varieert, zijn de belangrijkste kenmerken van de wetenschappelijke
methode.
3
, H2. Indeling van de organismen
2.1 Taxonomie
Def. taxonomie of systematiek = de wetenschap die zich bezighoudt met de classificatie (het
ordenen), de nomenclatuur (naamgeving) en identificatie (beschrijving) van levende organismen.
Def. taxon = zijn organismen die bepaalde gemeenschappelijke kenmerken vertonen.
Verschillende classificatiesystemen:
1) het binominale systeem toegepast door Carolus Linnaeus:
- systeem Natura
➔ rangschikte hij planten, dieren, mineralen in klassen, orden, geslachten en soorten
➔ de naamgeving van een soort gebeurt nog steeds met 2 namen
2) het fylogenetisch systeem toegepast door de evolutietheorie van Darwin:
- hierin tracht men de afstamming en evolutielijnen en dus de natuurlijke verwantschappen
tussen organismen
Het fylogenetisch systeem is gebaseerd op natuurlijke afstamming en kan men classificeren op:
1) homologe structuren
- het doen vermoeden dat de organismen via een divergente evolutie dezelfde
gemeenschappelijke voorganger hebben
➔ vb. voorarm mens, vleugel van vleermuis, borstvin van een dolfijn. Uitwendig verschillen ze
veel, maar hebben hetzelfde bouwpatroon
2) primitieve en afgeleide kenmerken
- primitieve = zijn kenmerken die lang geleden verschenen en nu nog waarneembaar zijn, ze
komen voor bij veel verschillende organismen
- afgeleide = zijn meer recent tot stand gekomen, zij wijzen op een meer recente
gemeenschappelijke voorganger
➔ afgeleid kenmerk in een groot taxon kan een primitief kenmerk zijn in een kleiner taxon
➔ vb. aanwezigheid van middenoorbeentjes is een primitief kenmerk voor de zoogdieren en
een middel om de aftakking van de reptielen te bepalen, deze beentjes komen bij elk
zoogdier voor en daarom moet er naar afgeleide kenmerken zoeken om de zoogdieren
onderling te splitsen
3) anatomische en fysiologische kenmerken
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper laurabrouwers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €16,63. Je zit daarna nergens aan vast.
