Samenvatting
Samenvatting MGZQ4 , MGZQ3, CSI Q3
- Vak
- MGZ Q3
- Instelling
- Radboud Universiteit Nijmegen (RU)
Dit is een samenvatting van de belangrijkste onderdelen en kennis uit de leerlijn MGZ en CSI op de Radboud universiteit.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 60 pagina's
Voorbeeld 4 van de 60 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Q3 Mechanismen van gezondheid & ziekteHomeostase
Hormonale huishouding
Exocriene klieren = afgifte aan een ductus
Endocriene klieren = afgifte aan de circulatie
Hypofyse
Endocriene klier
Gelegen in holte onder de hersenen (Turkse zadel/sella Turcica) – uitholling in het os
sphenoidale.
Pars tubelaris (adenohypofyse/hypofysevoorkwab)
Pars nervosa (neurohypofyse/hypofyseachterkwab)
Hypofyseachterkwab – scheidt oxytocine en ADH uit (geproduceerd door de zenuwcellen
van de hypothalamus)
Hypofysevoorkwab – produceert releasing hormonen (RH)
Releasing hormonen :
ACTH: adrenocorticotroop hormoon
TSH: thyreoïdstimulerend hormoon
FSH: follikelstimulerend hormoon
LH: luteïniserend hormoon
PRL: prolactine
GH: groeihormoon
Hypothalamus verschil door kleuring:
Chromofoob: geen kleuring
Chromofiel: Acidofiel (rood): produceren GH en PRL
Basofiel (blauw): produceren TSH, LH, FSH, ACTH
Bijnier
Endocriene klier
Kapjes op de nier
Bijnierschors (cortex) en bijniermerg (medulla)
Van buiten naar binnen: Zona glomerulosa (cellen die in een rondje liggen), Zona
fasciculata (cellen vormen lange strengen), Zona recticularis (cellen liggen in een
netwerk)
Grondstof van corticosteroïden is cholesterol – bijnier is erg vethoudend
Bijniermerg – maakt adrenaline
,Zona glumerulosa – gestimuleerd door angiotensine II (ACTH) – produceert Aldosteron
(minder alocorticoïden)
Zona fasciculata – gestimuleerd door ACTH – produceert cortisol (glucocorticoïden)
Zona reticularis – gestimuleerd door ACTH – produceert androgenen (DHEA)
(glucocorticoïden)
Schildklier
Endocriene klier
Hoge activiteit hebben de follikels cilindrische vorm, bij lage activiteit zijn ze plat
Tri-jodothyronine – T3
Thyroxine – T4
Bijschildklieren – aan de achterkant van de schildklier
Product = parathormoon
Parathormoon speelt grote rol in de calciumhomeostase
Secretie van hormonen
Endocrien: het product wordt aan de bloedbaan afgegeven
Paracrien: het product wordt aan de buurcel afgegeven
Autocrien: het product wordt aan de cel zelf afgegeven
Juxacrien: het product wordt via een directe verbinding aan de buurcel afgegeven
Verschillende hormonale assen
Somatrope as :
Hypothalamus – GHRH
Hypofyse – Groeihormoon
Eindorgaan – Lever
Eindhormoon – IGF-1
Corticotrope as :
Hypothalamus – CRH
Hypofyse – ACTH
Eindorgaan – bijnier
Eindhormoon – cortisol
Gonadotrope as :
Hypothalamus – GnRH
Hypofyse – LH en FSH
Eindorgaan – Testis en ovarium
Eindhormoon – Testosteron en oestrogeen
Thyreotrope as :
Hypothalamus – TRH
, Hypofyse – TSH
Eindorgaan – schildklier
Eindhormoon – T3 en T4
Hypothalamus-hypofyse-eindorgaan-as (negatieve feedback)
Door invloed vanuit de hogere hersenen negatieve terugkoppeling
Eindhormoon remt de hypothalamus en hypofyse
Endocriene stoornissen
Tertiaire stoornis: stoornis op hypothalaam niveau
Secundaire stoornis: stoornis op hypofysair niveau
Primaire stoornis: stoornis op eind-orgaan niveau
Oxytocine en vasopressine (ADH)
Worden beide door de hypothalamus geproduceerd en afgegeven aan het capillair in de
hypofyseachterkwab. ( Ze verschillen in structuur maar met twee aminozuren )
Oxytocine stimuleert de uteruscontractie (partus) en de lactatie:
Ferguson-reflex: uitrekking van de baarmoeder (stimulatie)
Het zuigen van de baby aan de borst “
Het orgasme van de vrouw “
Vasopressine verhoogt de water terugresorptie van de nier en zorgt voor vasoconstrictie:
Laag circulerend volume (stimulatie)
Toegenomen extracellulaire osmolariteit
Somatrope as (groeihormoon)
Het groeihormoon wordt geproduceerd door somatrope cellen in de hypofyse.
Groeihormoon sterke homologe overeenkomsten met:
Placental varient GH
Human chorionic somatomammotropin 1
Human chorionic somatomammotropin 2
Prolactine
Meeste afgifte vindt plaats in de nacht en is pulsatiel.
Somatostatine remt de groeihormoon afgifte – wordt gemaakt in de hypothalamus en zorgt
ervoor dat de somatotrope cellen minder gevoelig wordt voor GHRH.
Effecten groeihormoon:
Glucose-uptake van de spieren verlagen
Lipolyse verhogen
Gluconeogenese verhogen
, Spier, vetweefsel en lever insuline resistent maken
Aanmaak IGF1: ontstaan groei
Mammatrope as (prolactine)
Prolactine wordt geproduceerd door lactotrope cellen in de hypofysevoorkwab.
Wijkt af van de regulatie van andere voorkwabshormonen.
Prolactine wordt geproduceerd onder invloed van THR en is continu ‘aan’
Prolactine wordt geremd door dopamine.
Gonadotrope as van een man (FSH en LH)
De hypothalamus produceert gonadotropin releasing hormone (GnRH) – Gonadotrope cellen
in de hypofysevoorkwab LH en FSH produceren – LH stimuleert leydigcellen tot aanmaak van
androgenen (testosteron) – FSH stimuleert Sertoli cellen tot aanmaak van zaadcellen
Functie van testosteron:
Spierontwikkeling
Secundaire geslachtskenmerken
Libido
Erecties
Gonadotrope as van een vrouw (FSH en LH)
Dezelfde productie van FSH en LH als de man.
LH – stimuleert de thecacel tot aanmaak androgenen en progesteron
FSH – stimuleert granulosacel tot aanmaak van oestrogeen, progesteron, inhibine en activine
Progesteron en oestrogeen hebben zowel een positieve als negatieve feedback op de
gonadale as. Dit is afhankelijk van de ovariële cyclus waar de vrouw zich in bevindt.
Wanneer GnRH pulsatiel vorst afgegeven stimuleert het de afgifte van LH en FSH
Wordt GnRH continu toegediend dan remt het juist de afgifte van deze twee hormonen.
Corticotrope as (ACTH)
De hypothalamus produceert corticotropin releasing hormone (CRH)
De hypofyse maakt dan ACTH
Onder invloed van ACTH produceert de bijnier cortisol
Functies van cortisol:
Bevorderen van de opname van vetzuren, aminozuren en koolhydraten in de lever
(gluconeogenese)
Afbreken van eiwitten
Mobiliseren van vet
Immuunsuppressie
Verminderen van botopbouw door remmen osteoblast-activiteit
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sterrewestplate. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50402 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen