KERN5a/c
Samenvatting
FACT-teams = behandelen en begeleiden mensen die een ernstige psychiatrische
aandoening hebben in combinatie met problemen op andere levensterreinen (wonen,
werken, sociale contacten, financiën, etc.). Deze behandeling en begeleiding vindt
plaats in de eigen omgeving van de cliënt.
Doel: om de cliënt in zijn/haar eigen omgeving met continuïteit te begeleiden,
behandelen en ondersteunen.
FACT-team, de behandeling gebeurt door alle teamleden:
Psychiater (2x)
GZ-psycholoog
Casemanager (3x)
Casemanager Novadic Kentron (3x)
Verslavingsarts Novadic Kentron (3x)
Maatschappelijk werker
Ervaringsdeskundige
IPS-Trajectbegeleider (Individuele Plaatsing en Steun)
Methadonverpleegkundige Novadic Kentron
Verpleegkundigen
Schaarste in de GGZ → vraag en aanbod niet goed op elkaar afgestemd. Er wordt
meer (GGZ-zorg) gevraagd dan geboden kan worden. Oorzaken:
Vergrijzing
Complexiteit en levensritme (tempo) nemen toe
Meer eenzaamheid en sociaal isolement
Meer chronische psychiatrische problematiek
Meer verslavingsproblematiek
Ontwikkelingen in de GGZ → van verzorgingsstaat naar participatiestaat:
Voorbeeld Project ‘Dwang en Drang’ (2006). Veilige zorg in High Intensive
1 Care voorziening om afzondering in een separeer- / isoleercel te
verminderen.
Voorbeeld Verschuiving van zorg van kliniek naar de buurt.
2 Verschuiving van tweedelijnszorg naar eerstelijns-GGZ en huisarts,
waardoor er beheersing van groei binnen de GGZ ontstaat en dat de
zorg gericht wordt op herstel en op deelname in de maatschappij.
Voorbeeld De cliënt wordt meer regisseur van zijn eigen zorgproces, in dialoog
3 met een steeds zelfstandiger en autonomer zorgprofessional.
Behandelaar en cliënt komen samen tot beslissingen over de
behandeling, op basis van een gezamenlijke afweging tussen
wetenschappelijke inzichten en de persoonlijke wensen en
voorkeuren van de cliënt (shared decision-making in de GGZ).
Voorbeeld Substitutie → cliënt wordt doorverwezen naar de
4 Praktijkondersteuner Geestelijke zorg Huisarts (1 e lijn). Dit voorkomt
doorverwijzing naar psychiater (2e lijn).
, Substitutie → inzet van mantelzorg (0e lijn), ter vervanging van
reguliere zorg (1e lijn).
Voorbeeld De GGZ-ondersteuning is gericht op herstel en deelname aan de
5 samenleving. Daarom werkt GGZ samen met bestuurders
(werkgevers, woningcorporaties, onderwijs en gemeenten) en
netwerkpartners.
Voorbeeld Verhoging premie ziektekostenverzekering (gemiddelde stijging
6 bedraagt €4,84 per maand).
Verandering basisdekking (geen dekking voor relatieproblemen,
slaapstoornissen, klachten zonder diagnose en burn-out).
Lichte stijging eigen bijdrage (Wlz).
Goedkope medicatie (uit o.a. China), meer generieke medicatie.
Voorbeeld Terugdringen dakloosheid → in 2020-2021 wordt 200 miljoen euro
7 gereserveerd voor nieuwe woonplekken.
Sociale wijkteams = voor wijkbewoners het aanspreekpunt voor zorg, ondersteuning
en activering.
Ondersteunt bij vragen en problemen op het gebied van zorg en
welzijn, jeugd en gezin, en wonen, werken en inkomen . Zoals financiële
problemen, langdurige werkloosheid, opvoedingsvragen en ondersteuning op
het gebied van wonen, welzijn en zorg. Ook mantelzorgers en vrijwilligers
kunnen er terecht voor tips en adviezen.
Er werken professionals uit diverse disciplines en zorg- en
welzijnsorganisaties samen. Denk aan onder anderen een maatschappelijk
werker, wmo-consulent, wijkverpleegkundige en opbouwwerker. En aan
jongerenwerker, ouderenadviseur, sociaalpsychiatrisch verpleegkundige en
intercultureel werker. Samen zijn zij er voor de wijkbewoner en zijn omgeving.
De wijkbewoner heeft dus te maken met minder hulpverlenende organisaties
en hoeft dus niet steeds zijn verhaal te vertellen.
Het sociaal wijkteam en de wijkbewoner onderzoeken samen welke
ondersteuning nodig is voor verbetering van de situatie. Wat kan de
bewoner zelf en met hulp van mensen uit eigen netwerk? En welke
professionele ondersteuning is nodig? Het wijkteam ondersteunt dus waar
nodig. Zo nodig brengt het wijkteam de wijkbewoner in contact met de juiste
organisaties. Een wijkteams werkt nauw samen met bijvoorbeeld scholen,
huisartsen, zorgorganisaties, Centrum voor Jeugd en Gezin, verenigingen,
kerken en andere zorg-, welzijns- en maatschappelijke organisaties.
De samenstelling van een sociaal wijkteam verschilt per gemeente en
zelfs per team. Want gemeenten hebben verschillende ideeën over de taken
en verantwoordelijkheden van wijkteams. Bovendien is elke wijk anders. De
meeste wijkteams lossen eenvoudige problemen zelf op. Bij specifieke of
complexe vraagstukken wordt expertise bijgeschakeld. Sommige wijkteams
worden juist pas ingeschakeld bij moeilijke vraagstukken.
In het kort → Sociale wijkteams richten zich op:
Werk en inkomen
Eenzaamheid
Zorg
, Opvoeding
Huishouding en klussen
Vervoer (mobiliteit)
Financiën
Wonen en ontmoeten
In de zorg voor mensen met ernstige psychische aandoeningen zijn de sociale
wijkteams en FACT-teams steeds meer op elkaar zijn aangewezen en zullen zij meer
elkaars samenwerkingspartners worden.
Beide type teams zijn actief in de wijk en hebben raakvlakken met elkaar voor zover
het de zorg voor mensen met (complexe) psychische problemen betreft.
Veel sociale wijkteams bevinden zich in de pioniersfase, dus ook de samenwerking
met externe partners vanuit de GGZ moet nog van de grond komen.
FACT-teams moeten zich gaan verhouden tot de sociale wijkteams. Beide teams
ontmoeten elkaar ‘aan de voordeur’, bijvoorbeeld bij situaties van overlast of
psychische crisis.
Integrale samenwerking = het ideaalbeeld is dat sociaal wijkteam en FACT-team
elkaar aanvullen en goed samenwerken.
Het sociale wijkteam kan daarbij profiteren van de GGZ-deskundigheid en de FACT-
teams profiteren van deskundigheid op het brede sociale domein.
Succesfactoren samenwerking sociale wijkteams en FACT-teams:
Informatiebijeenkomsten om elkaar wegwijs te maken
Gezamenlijke samenwerkingsbesprekingen
Deelnemen aan elkaars werkoverleg
Snelle en toegankelijke consultatiemogelijkheden
Afspraken maken over privacy
Elkaar bijscholen vanuit de eigen expertise
Samen op huisbezoek (kunnen) gaan
Werken met vaste contactpersonen
Voordelen van ‘e-Mental-health’:
1. Laagdrempeliger toegang tot zorg
24/7 toegang tot zorg, in dagelijkse situaties werken aan problemen,
meer eigen regie
2. Vaker feedback ontvangen
Regelmatig en (bij oefeningen) geautomatiseerde feedback op
gedachten en gedrag mogelijk
3. Voortgang makkelijker bij te houden
Automatische notificatie van opdrachten, minder menselijke
behandelingen nodig
4. Cliënten worden opener
Mensen delen makkelijker informatie via digitaal contact
5. Cliënten onthouden informatie beter
Betere bewaar- en naleesmogelijkheden
6. Betere screening en diagnostiek
