Samenvatting
samenvatting HC Nederland (zeer uitgebreide samenvatting)
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- HAVO
uitgebreide samenvatting over de HC Nederland, schrik niet over de hoeveelheid blz. Ik heb met deze samenvatting een 9,4 gehaald
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 11 pagina's
Voorbeeld 2 van de 11 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
Geschiedenis HC H3, Nederland 1948-20083.1
Wederopbouw en Marshallplan
Er waren drie vormen van wederopbouw nodig: fysieke, maatschappelijke en economische.
1. De fysieke herstelwerkzaamheden hielden in dat er nieuwe gebouwen moesten komen op
plekken die in de oorlog gebombardeerd waren (Rotterdam).
2. Maatschappelijk gezien diende het vertrouwen in de medemens hersteld te worden
3. Er moest een economische wederopbouw plaatsvinden, want vlak na de oorlog en de
hongerwinter kende NL weinig welvaart.
Vanaf 1948 boden de VS financiële hulp aan landen in Europa voor de wederopbouw. Deze hulp
heette het Marshallplan (omdat het een idee van George C. Marshall was). Het Marshallplan
verstrekte Europese landen geld en goederen (deels als lening, deels als gift) om de maatschappij en
economie weer op te bouwen. → deelnemende landen moesten als tegenprestatie meer met elkaar
samenwerken en oude handelsbarrières opheffen. Zo ontstonden voorlopers van de EU.
De VS probeerde met het Marshallplan drie dingen tegelijk te bereiken (met het oog op de
beginnende Koude Oorlog tegen de SU):
1. De VS wilde een economisch sterk, Amerikaansgezind Europa creëren, dat een blok kon
vormen tegen de SU.
2. De VS hoopten zoveel mogelijk landen weg te lokken bij het communisme van de SU door
hun een gunstig alternatief te bieden.
3. De VS (die veel goederen produceerden), goed kunnen verdienen aan een welvarend Europa
als afzetmarkt.
NL had tot aan het begin van de Tweede Wereldoorlog altijd een neutraal beleid ten aanzien van het
buitenland gevoerd. Met het accepteren van de Marshallhulp liet NL echter zien dat het bereid was
partij te kiezen voor Amerika en het kapitalisme
Sociale coalitie om wederopbouw mogelijk te maken
In NL werd de wederopbouw vormgegeven door een combinatie van het Marshallplan en een
samenwerking tussen politiek, bedrijfsleven en burgers. Minister-president Willem Drees (pvda)
creëerde een sterke coalitie (samenwerking) tussen al deze sociale partners. Daarbij stonden het
gezamenlijke verantwoordelijkheidsgevoel en de hoop op een betere toekomst centraal.
Bedrijven en werkgevers stemden in met wat meer belasting op winst. Werknemers stemden in met
minder loonsverhoging. Dit beleid (waarbij de overheid zich bemoeit met de loonvorming), wordt de
geleide loonpolitiek genoemd.
De inkomsten en besparingen voor de staatskas die deze loonpolitiek opleverde, werden door de
regering gebruikt voor de fysieke wederopbouw van het land en voor een zogenoemd sociaal
vangnet. Dat is een systeem dat zorgt voor een basis van financiële zekerheid en dat daardoor alle
Nederlanders een gevoel van veiligheid geeft. In 1956 werd de Ouderdomswet (AOW) aangenomen.
Babyboom
Het hernieuwde optimisme van de wederopbouw wordt gekenmerkt door de babyboom: een grote
geboortegolf vlak na de oorlog. Na angst, armoede en honger van de oorlog had men weer hoop
voor de toekomst → krijgen van kinderen. Generatie die tussen 1945-1955 geboren is babyboomers.
, Economische groei en verdere industrialisatie
De succesvolle wederopbouw leidde in de jaren 50 in NL tot een sterke economische groei. De
bevolkingsgroei bleef doorzetten en de industrie moderniseerde zich verder. Omdat ook buurlanden
(met name West-Duitsland) steeds verder herstelden en groeiden dankzij de Marshallhulp, kon NL
profiteren van export naar buitenlandse markten.
De economische groei in NL stond dus niet op zichzelf, maar hield duidelijk verband met een trend in
heel West-Europa. In 1959 werd bovendien een aardgasveld ontdekt bij Slochteren in Groningen. Al
snel was bijna heel NL aangesloten op een nieuw aardgasnet voor goedkope en betrouwbare
brandstof. Het Groningse gas speelde zo een belangrijke rol in de wederopbouw.
De Nederlandse economie en bevolking werden sterk afhankelijk van het aardgas, want sindsdien
dient het onder andere als brandstof voor gasfornuizen, warm water en verwarming in woonhuizen
in NL.
Maakbaarheid van de maatschappij
Tussen 1946 en 1959 bestonden de NL kabinetten vrijwel uitsluitend uit sociaaldemocratische en
christelijke partijen. De regeringen die door deze coalities gevormd werden, heten ook wel rooms-
rode regeringen.
De sociaaldemocraten waren van oudsher gericht op betere leef-, woon- en
werkomstandigheden en rechten voor arbeiders en de (lage) middenklasse.
De christelijke partijen gaven om een geordende samenleving en naastenliefde, dus ook hulp
voor armeren.
De combinatie van deze waarden maakte het mede mogelijk het land opnieuw vorm
te geven, volgens de overtuiging dat iedereen er samen iets van kon maken door
hard te werken en elkaar te helpen. Men geloofde sterk in een maakbare
samenleving met economische gelijkheid.
De verzorgingsstaat werd zo gecreëerd (een staat met een sociaal vangnet, zoals
onder andere de al eerder genoemde AOW, en waarin de overheid bepaalde
garanties geeft voor veiligheid, gezondheidszorg, onderwijs en hulp bij armoede).
Wetten die burgers moeten beschermen tegen de financiële gevolgen van ziekte, werkloosheid of
ouderdom worden samen sociale wetgeving genoemd.
Ontstaan van de consumptiemaatschappij en bijbehorende culturele veranderingen
Door de succesvolle wederopbouw konden de lonen vanaf 1960 stijgen. Mensen kregen meer geld te
besteden. Met andere woorden: de koopkracht groeide. Elders in de wereld (vooral VS) werden op
grote schaal nieuwe (luxe)goederen geproduceerd, zoals televisies, kielkasten, wasmachines en
auto’s.
Door de groeiende koopkracht konden ook NL gezinnen zich deze goederen veroorloven. Bovendien
konden ze voor het eerst massaal op vakantie of hadden ze genoeg geld om vaker naar een theater
of pretpark te gaan. Zo ontstond de consumptiemaatschappij: een maatschappij waarin mensen veel
geld en tijd besteden aan het kopen en gebruiken van consumptiegoederen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bowieberdink. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 79271 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen