Samenvatting
samenvatting parlementaire democratie, maatschappijleer havo 4
- Vak
- Maatschappijleer
- Niveau
- HAVO
samenvatting over het hoofdstuk parlementaire democratie
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
Parlementaire Democratie H1 T/M H83.1
Politiek: het nemen van allerlei besluiten om het land te besturen. De besluiten van politici hebben
veel invloed op ons leven. Dat kan zijn op het gebied van:
Welvaart (voldoende banen)
Volksgezondheid (wegwerken wachtlijsten ziekenhuizen)
Infrastructuur (aanleg/onderhoud van bruggen, wegen en dijken)
Onderwijs (veranderen van de examen eisen)
Buitenlandse betrekkingen (uitzenden van militairen)
Openbare orde en veiligheid (meer politie bestrijding tegen criminaliteit)
Om al dit soort zaken te kunnen regelen is geld nodig. Daarom betalen we belasting
Een democratie is een bestuursvorm waarbij de bevolking direct of indirect invloed uitoefent op de
politieke besluitvorming.
Referendum (directe democratie): kiesgerechtigde burgers rechtstreeks mogen stemmen over een
politiek vraagstuk of wetsvoorstel.
Nederland is een indirecte democratie, daarin neemt het volk niet zelf de beslissingen, maar laat dit
over aan gekozen vertegenwoordigers in het parlement. Voordeel want met een kleiner groepje kom
je sneller tot besluiten en de volksvertegenwoordigers zich grondig kunnen verdiepen in allerlei
ingewikkelde onderwerpen waar je als burger geen tijd voor hebt. Indirecte democratie →
parlementaire democratie (gekozen vertegenwoordigers samen parlement vormen)
De rechtsstaat met zijn grondrechten vormt het fundament van onze democratie. De kenmerken van
onze parlementaire democratie:
Burgers hebben politieke grondrechten:
Alle Nederlanders vanaf 18 jaar hebben het recht om te kiezen en verkozen te
worden.
Iedereen mag een politieke partij of vereniging oprichten.
Iedereen mag demonstreren of op een andere manier zijn mening uiten.
Over de politieke besluitvorming staan belangrijke regels in de grondwet:
De regering en het parlement maken samen de wetten.
Wetten gaan pas gelden als een meerderheid in het parlement daartoe besluit.
Ondanks het meerderheidsprincipe houdt een democratie rekening met de rechten van
minderheden. Hierdoor kunnen grondrechten niet zomaar worden afgeschaft, ook niet als de
meerderheid dat zou willen.
Er is persvrijheid.
Er zijn landen die zowel democratische als dictatoriale kenmerken hebben, zoals in Rusland.
, We spreken van een dictatuur wanneer alle macht in handen si van één persoon of een kleine groep
mensen.
Naast alleenheerschappij van personen zijn er ook dictaturen die gebaseerd zijn op een
ideologie zoals in Cuba en Noord-Korea. In die landen heeft de communistische partij alle
macht en hebben burgers weinig tot geen individuele vrijheden.
Een andere vorm is de religieuze dictatuur, zoals in Iran. Daar is de machtsuitoefening
volledig gebaseerd op de islamitische wetgeving.
En de militaire dictaturen, zoals destijds in Birma waar het leger lange tijd alle macht had.
Dictaturen komen meestal tot stand na een staatsgreep waarbij een dictator met behulp van het
leger de macht grijpt. Dictaturen hebben meestal de volgende kenmerken:
Machtenscheiding ontbreekt, want alle macht is in handen van één persoon of een kleine
groep.
De grondrechten worden niet gerespecteerd. (burgers hebben geen recht op vrije
meningsuiting)
Er bestaat geen vrije pers.
Oppositiepartijen zijn vaak verboden.
Er is een grote politieke rol voor de militairen
Er is meestal sprake van verkiezingsfraude
De regering kan snel en efficiënt besluiten nemen over zaken, want er is niet of nauwelijks
oppositie.
3.2
Bijna alle politieke partijen ontstaan vanuit een ideologie, een samenhangend geheel van ideeën over
de gewenste inrichting van de samenleving.
1. Welke waarden en normen staan centraal?
2. Wat is de gewenste rol van de overheid op sociaaleconomisch gebied?
Links: sterke, actieve rol van de overheid op het gebied van economie, uitkering,
onderwijs en gezondheidszorg. Tegen ongelijkheid. Overheid zwakkeren te
beschermen en te helpen.
Rechts: weinig bemoeienis van de overheid op sociaaleconomisch gebied. mensen
zijn zelf verantwoordelijk voor een beter bestaan. Er is economische ongelijkheid in
de samenleving en dus ook inkomensverschillen als onvermijdelijk.
Populisme is meer een stijl van politiek bedrijven dan een echte ideologie. Populisten zeggen op te
komen voor de eenvoudige burger en zetten zich af tegen de elite, die in hun ogen corrupt is.
Nationalistische standpunten: tegen immigratie en tegen inmenging van het buitenland in de
nationale politiek en economie.
Progressief: in de politiek vooruitstrevend, de maatschappij willen veranderen. Daarbij kan
het gaan om meer persoonlijke vrijheid, zoals abortus en homohuwelijk.
Conservatief: behoudend. conservatieve politici benadrukken vooral datgene wat al is bereikt
en houden graag alles bij het oude, vooral als het gaat om tradities.
Met de indeling tussen links en rechts, zijn de meeste politieke partijen niet
uitsluitend conservatief of progressief.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bowieberdink. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 75632 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
