Maatschappijleer
Hoofdstuk 4: pluriforme samenleving §1 Verschil en verdraagzaamheid
Pluriforme samenleving = een land waarin mensen van verschillende sociale klassen,
godsdiensten en levensstijlen samenleven.
Na de onafhankelijkheid van Nederland heeft het lang geduurd voordat de inwoners van het
land zich ook onderdeel gingen voelen van de nationale gemeenschap. Vroeger kende
Nederland al veel verschillen, de komst van immigranten heeft de diversiteit versterkt. Bij de
eenwording van Nederland hebben communicatiemiddelen een belangrijke rol gespeeld.
Langzaam ontwikkelde een gevoel van saamhorigheid.
Morele geografie van Nederland: het dicht op elkaar leven van mensen op een klein
grondgebied heeft invloed op de manier waarop mensen met elkaar omgaan. Tolerantie is
noodzakelijk toelaten van iets wat eigenlijk verboden was. De tolerantie was allereerst
een pragmatische keuze. Er zat ook een principiële kant aan de tolerantie vrijheid van
denken.
Nederland is altijd heel divers geweest en heeft voortdurend geworsteld om manieren te
vinden waarop met alle verschillen kon worden omgegaan.
Geschiedenis van de Nederlandse cultuur: poldermodel en pacificatiedemocratie in
een land van minderheden gaat het vaak om compromissen (compromiscultuur), de politiek
is een kwestie van schikken en plooien.
Het vermogen van onze samenleving om conflicten te vermijden of te dempen is sterk
ontwikkeld. Er is steeds gezocht naar een middenweg, dit gaat samen met een neiging tot
conformisme het verlangen om zich aan te passen aan de opvattingen en gedragingen
van de meerderheid in de samenleving. Het is moeilijk om een lange tijd een groot
meningsverschil vol te houden.
Een gepolariseerde tijd
Sinds de eeuwenwisseling is het politieke en sociale conflict scherper geworden. Een van
de oorzaken is de toegenomen globalisering, waardoor landen steeds meer afhankelijk van
elkaar worden. Voordeel: toenemende handel. Nadeel: de tegenstellingen in de wereld zijn
steeds meer onderdeel van de Nederlandse samenleving, buitenland wordt binnenland.
Deze polarisatie (het veroorzaken van een conflict of versterken van tegenstellingen
tussen partijen of bevolkingsgroepen) heeft geleid tot een verhevigde politieke en
maatschappelijke onzekerheid in de omgang met culturele verschillen. Er zijn politieke
partijen en maatschappelijke groeperingen opgekomen die zich tegen immigratie richten en
grenzen willen sluiten. Volgens velen staat de sociale cohesie in Nederland onder stuk, de
maatschappelijke samenhang wordt minder.
, Maatschappijleer
Hoofdstuk 4: pluriforme samenleving §2 Cultuur en identiteit
Cultuur = alle waarden, normen en andere aangeleerde kenmerken die de leden van een
groep of samenleving met elkaar gemeen hebben en als vanzelfsprekend beschouwen.
Mensen die veel met elkaar optrekken, ontwikkelen een gezamenlijke cultuur. Er kunnen
veranderingen in culturen zijn.
De functies van een cultuur
1. De cultuur van de groep waar je bij hoort, bepaald een deel van je persoonlijkheid.
2. Mensen hebben door hun cultuur een gemeenschappelijk referentiekader met
deels dezelfde normen, waarden en gewoonten.
3. De cultuur werkt gedragsregulerend het doet het gedrag van mensen geordend
en voorspelbaar verlopen.
Iedere groep of organisatie heeft een eigen cultuur. Om de hele samenleving goed te laten
functioneren, is er een dominante cultuur het geheel van waarden, normen en
kenmerken dat door de meeste mensen binnen een samenleving wordt geaccepteerd.
Culturen liggen niet voor altijd vast en ook dominante culturen kunnen veranderen, deze
veranderingen vinden meestal plaats onder invloed van subculturen en tegenculturen:
- Subcultuur een specifieke groep ontwikkelt eigen waarden, normen en andere
kenmerken die afwijken van de dominante cultuur. Bijna iedereen behoort tot
verschillende subculturen: jeugdculturen, bedrijfsculturen, religieuze en etnische
subculturen.
- Tegencultuur groepen die zich verzetten tegen (delen van) de dominante cultuur
of daar zelfs een bedreiging voor vormen.
De belangrijkste kenmerken van een cultuur worden telkens aan nieuwe leden overgedragen
via socialisatie het proces waarbij iemand bewust en onbewust de waarden, normen en
andere cultuurkenmerken van zijn groep krijgt aangeleerd. Het individu past zich aan zijn
omgeving aan. Door socialisatie blijft de cultuur bestaan. Socialisatie vindt vooral plaats via
imitatie.
Socialiserende instituties: socialisatie vindt plaats binnen de gemeenschap waar je toe
behoort, de overheid (waarden en normen omvormen tot wetten) en de media (grote invloed
denken en gedrag mensen).
Het socialisatieproces vindt plaats door middel van sociale controle de manier waarop
mensen anderen stimuleren of dwingen zich aan de geldende normen te houden.
- Formele sociale controle: sociale controle is gebaseerd op geschreven regels.
- Informele sociale controle: beleefdheidsvormen en andere ongeschreven regels.
Sociale controle vindt plaats in de vorm van positieve en negatieve sancties.
Door socialisatie voelen mensen zich verwant met de dominante cultuur en met de cultuur
van kleinere groepen groepsidentificatie. Gevolg: onze persoonlijkheid of identiteit
bestaat voor een deel uit sociale elementen. Wie we zijn is een mengeling van aangeboren
eigenschappen en aangeleerde cultuurkenmerken.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jentevanasch. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
