Geschiedenis KA 23/30
KA 23 Het streven van vorsten naar absolute macht
Wat is absolutisme?
Absolutisme van Lodewijk XIV is gebaseerd op 4 pijlers:
- ‘Droit divin’
Verzet tegen de koning was verzet tegen God
- Het bestuur in handen van betaalde ambtenaren en het leger in handen van de staat
Loyale ambtenaren namen taken over van de adel en het leger, wat voorheen in
handen van de adel was, werd een huurleger van de staat.
- Een goed functionerende economie
Niet meer importeren en meer eenheid in munten voor een beter economie en
mogelijk om meer belasting te heffen
- Godsdienstpolitiek
Iedereen moet weer in hetzelfde geloven (katholicisme). Leidt tot een
vluchtelingenstroom van mensen met een ander geloof.
Vorsten zoals Lodewijk XIV streefden naar de absolute macht, dit betekent dat zij alle macht
in handen hebben (absolutisme). De koning is dan de staat/almachtige. Dit is een
verandering ten opzichte van eerder waarbij de adel ook veel macht had. Lodewijk XIV wilde
de macht en de nodige middelen om de adel onder de duim te houden. De manier waarop
Lodewijk XIV heerste, werd door veel andere Europese vorsten overgenomen.
Absolutisme
Regeringsvorm waarbij de koning in zijn eentje de macht heeft. De koning hoeft dus aan
niemand verantwoording af te leggen en staat boven de wet
Economie
Een systeem binnen een samenleving waarbij productie, distributie en gebruik van
producten en diensten met elkaar samenhangen
KA 24 De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in de economische en cultureel
Opzicht van de Nederlandse republiek.
Wat een republiek een republiek?
- Geen koning
Waarom noemen we de 17e eeuw de Gouden eeuw?
De republiek was bijzonder omdat er geen koning als staatshoofd was. Er was wel spanning
tussen staatsgezinde en prinsgezinden, maar er was relatief politieke rust in de Republiek.
Staatsgezinde: voor Regenten
Prinsgezinden: voor de prins
Nederland is rijk door de VOC, WIC en de moedernegotie
Doordat in de Nederlanden landbouw moeilijk was, haalde men graan uit Oost-Europa en
verhandelde ze vis, hennep, boter en kaas. Deze succesvolle handel in het Oostzeegebied
heette de moedernegotie. Daarnaast was de val van Antwerpen positief voor de
Nederlandse economie. Hierdoor werd Amsterdam de belangrijkste havenstad.
, 1284-1585 Het beleg van Antwerpen
1585 De val van Antwerpen
De economie liep bijzonder goed en daardoor konden handelaren kunstenaars betalen.
Hierdoor bloeide de cultuur op. Daarnaast konden wetenschappers en theologen vrij hun
vak uitoefenen zonder bang te zijn om vervolgd te worden.
De succesvolle handel met het Oostzeegebied heette moedernegotie omdat het de moeder
van de handel was.
KA 25 Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een
Wereldeconomie
Handel in Amsterdam
Amsterdam was een belangrijk knooppunt in de wereldwijde handel. Spullen uit Europa (en
later de koloniën) werden hier opgeslagen en verhandeld. Daarom werd een wisselbank en
beurs opgericht.
1602 VO
1621 WIC
1609 Wisselbank
De republiek en de wereldhandel
Handel in Indië was in handen van de Spanjaarden en de Portugezen, maar door de Opstand
was handel met hen onmogelijk. Daarom gingen Nederlandse handelaren zelf op pas.
Hiervoor werden compagnieën zoals de VOC en WIC opgericht. Door alle handelsstromen
ontstond een wereldeconomie.
Handelskapitalisme
Vorm van kapitalisme waarbij kooplieden hun kapitaal opnieuw investeren binnen de handel
en bedrijfstakken. Daarmee verbeteren ze het productieproces en vergroten ze hun kapitaal.
Kapitalisme
Economisch systeem waarbij bedrijven eigendom zijn van privépersonen (dus niet van de
staat) met als doel winst te maken en zo het kapitaal te vergroten.
Wereldeconomie
Economisch systeem dat over de landsgrenzen heen gaan en de hele wereld betreft.
KA 26 de wetenschappelijke revolutie
Wat is de wetenschappelijke revolutie?
De wetenschappelijke revolutie was een periode in de 17e eeuw waarin er grote
veranderingen plaatsvonden in de wetenschap. Onderzoekers begonnen zicht te richten op
waarneming en experimenteren i.p.v. vertrouwen op al bestaande religieuze teksten. Deze
ontwikkeling begon al in de Renaissance. De OER-methode zorgde voor grote vooruitgang. In
de republiek was door de religieuze vrijheid en overvloed aan geld veel vooruitgang
mogelijk. In landen met een koning of absolute vorst werd de wetenschap vaak door de staat
gefinancierd. De wetenschappelijke revolutie had directe invloed op de ontwikkeling aan de
verlichting (KA 27) en de Industriële Revolutie (KA 31).
Ideeën van de wetenschappelijke revolutie:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper daphnedam. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.