Zeer uitgebreide samenvatting van het vak Geschiedenis van China door proffen Heirman en Dessein. Zowel het premoderne deel (dynastieën) als het moderne deel (vanaf opiumoorlog tot heden). Gedetailleerde samenvatting met foto's en kaarten waar nodig. Onderlijnde namen zijn te kennen. Samenvatting ...
GESCHIEDENIS VAN CHINA
Voor overzicht chronologie: zie cursus.
Zie ppt voor foto’s en kaarten
Onderlijnde namen = kennen
Deel I: oudheid tot 1839
1. Preagrarisch China (ca.800 000v.C.-…)..................................................................................................................2
2. Het neolithicum (ca.8000-1500v.C.)......................................................................................................................2
3. De eerste (legendarische) dynastie (ca.1900-1350v.C.)........................................................................................4
4. De Shang-dynastie (ca.16e-11e eeuw v.C.).............................................................................................................6
5. De Zhou-dynastie (ca.11e eeuw-256v.C.)..............................................................................................................8
6. De Qin-dynastie (221-207v.C.)............................................................................................................................13
7. De Han-dynastie (206v.C-220n.C).......................................................................................................................16
8. De Drie Koninkrijken en de Westelijke Jin-dynastie (220-316)...........................................................................22
9. Zuidelijke en Noordelijke dynastieën (317-589).................................................................................................23
10. Sui-dynastie (581/589-617/8)...........................................................................................................................27
11. Tang-dynastie (618-907)...................................................................................................................................28
12. De Vijf Dynastieën en de Tien Koninkrijken (907-960).....................................................................................32
13. De Song-Dynastie (960-1271/9)........................................................................................................................34
14. De Yuan-dynastie (1271/9-1368)......................................................................................................................38
15. De Ming-dynastie (1368-1644)..........................................................................................................................40
16. De Qing-dynastie (1644-...)...............................................................................................................................44
17. Inleiding: bronnen voor de studie van het moderne China..............................................................................47
18. Deel I: van het keizerrijk naar de republiek......................................................................................................48
19. Deel II: de Republiek China tot 1949.................................................................................................................54
20. Deel III: de volksrepubliek China.......................................................................................................................57
21. Deel IV: De republiek China na 1949.................................................................................................................74
22. Deel V: Hongkong..............................................................................................................................................76
23. Deel VI: macao...................................................................................................................................................78
24. Deel VII: De Belgische concessie te Tianjin 1902-31.........................................................................................78
Deel I: oudheid tot 1839
1
,1. PREAGRARISCH CHINA (CA.800 000V.C.-…)
Geografisch gebied, maar onduidelijke grenzen.
o Wel: activiteiten op dat gebied.
Homo erectus: oudste sporen in Hubei en Shenxi.
o Lantian-mens (1963-4): ca. 1,2 miljoen jaar oud.
o Kenmerken:
Rechtop lopen.
Werktuigen (o.a. voor jacht).
Herseninhoud en schedel.
Opgraving Zhoukoudian: jaren 1920, Davidson Black (paleo-antropoloog).
o Pekingmens.
o Sporen tot ca.680 000-780 000 jaar geleden.
o Ca. 15 schedels teruggevonden.
o Vondsten bewaard in Westen.
o 1937 inval Japan: veel vondsten raken verloren, waaronder Pekingmens.
Homo sapiens: oudste resten ca. 100 000vC.
o Andere schedelvorm en grotere schedelinhoud.
o Verfijndere werktuigen: naalden wijzen op abstract denkvermogen.
100 000-10 000vC: jagers, verzamelaars en vissers.
o Grote migratiebewegingen over continenten.
Algemene info over China die ze hier heeft verteld wegens redenen die niemand kent:
o Oosten: veel water -> uitgebreide landbouw en grote bevolking.
Meeste Chinezen leven hier.
Inkomenskloof met westen.
o Grote delen China niet of moeilijk bewoonbaar: gebergtes, woestijnen…
Constant tekort aan grond.
2. HET NEOLITHICUM (CA.8000-1500V.C.)
Weer wat algemene Chinese info want yolo.
o Veel betwiste regio’s in en rond huidige China.
o Myanmar: soort extra haven voor China.
Want eigen havens in oosten: redelijk dicht bij vijandelijke staten + aanwezigheid VS
in Zuid-Chinese Zee.
o Conflicten met India, Pakistan, Japan, Rusland…
o Opdeling China in provincies: grote diversiteit.
o Nog geen duidelijke grenzen.
Kenmerken Neolithicum:
o Stenen voorwerpen.
o Aardewerk.
o Primitieve landbouw.
Toename # nederzettingen vanaf ca.5000vC.
Gele Rivier: zeer vruchtbare regio door afzetting löss.
o Maar ook zeer kwetsbaar: groot overstromingsgevaar.
o Eerste grote nederzettingen rond middenloop.
o Ordosgebergte: sedentair bestaan mogelijk, 3000m
hoogte.
o Eerste grote steden ca.1000vC.
o 2 belangrijke regio’s:
Yangshao-cultuur (grotere cirkel).
Longshan-cultuur (kleinere cirkel).
2 niet-Chinese cultuurgebieden:
o 1) Langs de Lange Rivier.
2
, Jacht en visvangst, rijst.
Aardewerk.
O.a. provincie Sichuan: omringd door bergen, heel vruchtbaar.
o 2) Valleien van Fujian en Guangdong.
Planten en fruit, rijst (vanaf ca.3000vC).
Aardewerk.
Parelrivier: pas vanaf Han cultureel belangrijk.
o Regio van Kanton en Hongkong.
Weinig transportopties noord-zuid.
o Waterwegen lopen allemaal west-oost.
o Zeer vroeg nadenken over kanalen, eerste gegraven in 6e eeuw.
1.1 DE YANGSHAO-CULTUUR
Belangrijkste site: Banpo (5000-4000vC).
o Vrij groot voor die periode.
o 3 bewoningslagen.
Bovenste laag: grotere woning.
Wijst op klassenstructuur.
Nederzettingen bij rivier.
Huizen in verschillende vormen, ongeveer half onder de grond (kuilwoningen).
Omringd met lage muren om vee binnen en roofdieren buiten te houden.
Aardewerk:
o Grijs alledaags.
o Fancier met geometrische figuren in zwarte of rode verf.
o Vaak vismotieven of menselijke figuren.
o Geen pottenbakkerswiel.
Stenen voorwerpen: meestal niet gepolijst.
o Behalve indien speerpunten en bijlen.
Belangrijkste landbouwproduct: gierst.
o Honden: meestal niet voor consumptie maar voor bescherming en verdelging ongedierte.
o Varkens en zijderupsen.
Doden begraven net buiten nederzetting.
o Eerst individueel graf, later overgebracht naar collectief graf.
Latere teksten: discussies over hoe lang ziel nog bij lichaam blijft -> na weggaan ziel
collectieve begrafenis?
Waarschijnlijk sjamanisme.
Regionale verschillen!
1.2 DE LONGSHAN-CULTUUR (CA.3000-2000V.C.)
Vrij veel regionale verschillen.
o Bouwde in sommige regio’s verder op Yangshao.
Kleinere nederzettingen dan in Yangshao.
o Op kleine heuvels.
o Vaak versterkt: wijst op meer militaire cultuur.
o Huizen lijken op die van Yangshao.
Aardewerk:
o Alledaags zoals in Yangshao.
o Fancier: fijn, hard en zwart.
Veel teruggevonden in Shandong.
Gebruik pottenbakkerswiel.
Zeer warm gebakken.
Lijkt op brons.
Gebruik beenderen en gepolijste steen in werktuigen.
Honden, varkens, schapen, runderen en kippen.
3
, o Gierst, rijst en tarwe.
o Aanleggen reserves: wijst op meer militaire cultuur.
Doden begraven binnen nederzetting.
o Sommige doden: meer grafgiften en grotere graven.
o Grafgiften kunnen na dood gebruikt worden.
Vorm van voorouderverering.
o Gelijkenissen met oudste teksten.
o Belang steun voorouders.
o Wordt soms gezien als begin Chinese cultuur omdat voorouderverering nog steeds bestaat.
Waarzeggen adhv beenderen blootgesteld aan vuur.
o Bv. Schildpadschild met gaatjes in waarin warm houtskool gehouden wordt -> schild barst ->
barsten = tekens.
Later ook opschrijven voorspellingen.
1.3 “NIET-CHINESE” CULTUREN
Liangzhu (ca.3300-2200vC).
o Benedenloop Lange Rivier.
o Vooral bekend voor jaden voorwerpen elitecultuur.
o Hypothese: verdwenen door grote overstromingen.
Zeer plots einde.
o Cong: pilaren die onderaan vierkant waren en bovenaan rond en die versieringen en zo
hadden.
Functie onbekend.
Symboliseren aarde vanonder en hemel vanboven?
Hemel geassocieerd met rond.
Shijiahe (ca.2500-2000vC)
o Middenloop Lange Rivier.
o Grote omwalde site: wss regionaal centrum.
o Veel dierenfiguren: waarom?
o Veel jade.
o Schrift ontstaat niet in zuiden: kunnen niets afleiden uit schrift voor eerdere periodes.
Sanxingdui (12e-11e eeuw vC).
o Bronzen tijdperk.
Van hieruit brons verspreid naar Gele Rivier?
o Ongeveer gelijktijdig met ontstaan schrift.
o Regio Sichuan en Chengdu.
o Mss Shu-cultuur waarnaar oude Chinese bronnen verwijzen.
o Grote omwalde stad met kanalen.
o Opgravingen vanaf 1986: veranderen idee van “ontstaan v/e Chinese cultuur” enkel vanuit
middenloop Gele Rivier.
3. DE EERSTE (LEGENDARISCHE) DYNASTIE (CA.1900-1350V.C.)
Eerste geschreven bronnen: ten vroegste ca.1300vC.
Geschiedkundige werken 200vC-200nC: veel verhalen over “het grijze verleden” (periode voor
1300vC).
o Wereld ontstaan uit Pangu.
Oerwezen dat leefde i/h binnenste v/d eivormige wereld.
Groeide zodat aarde en hemel uit elkaar gegroeid waren toen hij stierf.
Andere versie: bij overlijden veranderde hij in alle elementen v/h universum.
o Cultuurhelden: brachten mensen verschillende elementen van beschaving bij.
Verschillende tradities hierover.
Sima Qian (ca.145-86vC), Shiji (“optekeningen v/d historiograaf”):
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper konameurisse. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,69. Je zit daarna nergens aan vast.
