Samenvatting Mens en
Maatschappij
Tijd Inhouden
Inleiding
De tijdbalk
Kinderen leren dat tijd gestructureerd kan worden door in te delen in periodes een
referentiekader als ankerplaats om nieuwe begrippen en gebeurtenissen te situeren
De indeling (voorgesteld op een tijdband) is een hulpmiddel maar geen doel
Indelingen:
o 3 samenlevingsvormen bepaald door de wijze waarop de mens zijn levensonderhoud
voorziet:
De nomadische samenlevingsvorm
De agrarische samenlevingsvorm
De industriële samenlevingsvorm
o Indeling in historische periodes verwijst naar de algemeen gangbare indeling om
onze eigen Europese geschiedenis chronologisch te schetsen
GO! En OVSG
1. Prehistorie (van ? tot ontwikkeling van het schrift ca. 3800 v.C.)
2. Oudheid (tot ca. 500 n.C. - val W-Romeinse Rijk)
3. Middeleeuwen (tot ca.1500 - ontdekking Amerika)
4. Nieuwe tijden (tot 1945- einde WO II)
5. Onze tijd (vanaf 1945)
VGO
1. Prehistorie / oudheid (tot ca. 500 n.C)
2. Middeleeuwen (van ca. 500 tot ca. 1500)
3. Nieuwe tijden (van ca. 1500 tot 'onze tijd')
4. Onze tijd (de tijd waarin het voor leerlingen nog mogelijk is om levende getuigen te
ontmoeten)
Men kan hier geen precieze datum opzetten voor het begin en het einde
, Overzicht van de periodes
De prehistorie / oudheid
De oertijd ( ....- 5000 v. Chr.)
Tijd vanaf het ontstaan van de aarde
De mens leeft als nomade
Begindatum:
o Ontbreekt
Overgang:
o Leefden eerst van jacht betere kennis dieren dieren temmen veeteelt
o Leefden van vruchtenpluk kennis wilde graansoorten maken telen van graan
mogelijk landbouw
De nederzettingentijd (5000 v.Chr. – 1200 v.Chr.)
Mensen wonen op een vaste plek
Begin- en einddatum:
o 5000 v.Chr.: een sedentaire levenswijze (landbouw)
o 1200 v.Chr.: de IJzertijd breekt door (ontdekken van metalen)
Overgang:
o Voedseloverschotten worden ingeruild tegen andere producten (ijzer, wapens…)
rijk en machtig
o Groeien 3 kernen uit de wereldrijken
Midden - Oosten : Egypte, Mesopotamië
Midden - en Zuid-Amerika
Verre Oosten : Indië en China
De eerste wereldrijken (3000 v.Chr. – 300 v.Chr.)
Ontstaan van beschavingen: machtige rijden met een hiërarchische organisatie (koning en
Goden)
Begin- en einddatum:
o Egypte is één van de eerste wereldrijken. Een grote bloei begint rond 3000 v.Chr.
o 300 v.Chr.: Egypte word veroverd door de Griek Alexander De Grote
Overgang:
o Drukke handel Grieken kwamen in contact met de kennis van het Oosten
werden zelf om hulp en advies gevraagd.
o Romeinen spelen ook een rol
o Ontstaan van machtige rijken op basis van kennis en kunde
De Grieks-Romeinse periode (700 v.Chr. – 500)
Nieuwe machtige rijken ontstaan: Griekenland en Rome
Nog steeds veel invloed op onze cultuur
Begin- en einddatum:
o 700 v.Chr.: verschillende redenen
In Griekenland waren de eerste Olympische spelen (776 v.Chr.)
, Begin van de Griekse kolonisatie
Stichting van Rome (753 v.Chr.)
o 500: het West-Romeinse Rijk valt in handen van de Germanen (476)
Overgang: De middeleeuwse maatschappij werd gebouwd op 3 pijlers.
o De Grieks - Romeinse traditie
o De invloed van de Germanen
o Het christendom.
De middeleeuwen (500 – 1500)
De tijd van de boeren, ridders en monniken (500 – 1200)
De samenleving verdelen in 3 standen: boeren, ridders en monniken
Begindatum:
o Het invallen van de Germanen
Overgang:
o Kruistochten herleven van handel steeds meer handelaars die een vaste
vestigingsplaats zochten ontstaan steden op handelswegen van belangrijke
knooppunten
Stedentijd (1200 – 1500)
Handelaars vestigen zich op één plaats steden
Begindatum:
o Ontstaan van steden in West-Europa (overal)
Overgang:
o Vorsten zetten zich af tegen de rijkdom en de macht van de steden. Zij regeerden
over sterke staten en trokken alle macht naar zich toe
Nieuwe tijden (1500 – 1945)
Vorstentijd (1500 – 1800)
Vorsten hadden al de macht
Ontdekkers gaan opzoek naar nieuwe mogelijkheden
Begindatum:
o 1500: geboortejaar Karel V, één van de grote vorsten uit deze tijd
o Andere mogelijkheden: 1453, 1492, 1517
Overgang:
o Absolutisme wekt volksverzet op
o Democratische gedachten groeit burger neemt zelf de touwtjes in handen volk
krijgt (later) zeggenschap
De Volkerentijd (1800 – 1945)
Het volk reageert tegen het absolutisme van de koning en wil democratie liberalisme
Het volk wil een eigen natie nationalisme
De vorsten streven ernaar hun rijk uit te breiden imperialisme
, Begindatum:
o 1800: 3 belangrijke revoluties
De revolutie in het denken -> de verlichting
De revolutie in de politiek en maatschappij -> Franse Revolutie
De sociaal-economische revolutie -> industriële revolutie
Overgang:
o 2 wereldoorlogen door het nationalisme nationalisme begint plaats te maken voor
universeel denken
Onze Tijd (1945 - …)
De tijd waarin we nu leven
Begindatum:
o Einde WO II
Belangrijke kenmerken
o Enorme vlucht van de wetenschappen en technologie
o Milieuproblematiek
o Universalisme -> wereldorganisaties
o 4de Wereld
o Noord - Zuid tegenstellingen
o Terrorisme als een nieuwe vorm van oorlogsvoering
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amberdefraine. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,49. Je zit daarna nergens aan vast.