Deze samenvatting bevat alle CE stof betreffende de onderwerpen 'Dieren' en 'Planten' van VMBO biologie. Hiermee ben je goed voorbereid op je examen. Doe er je voordeel mee! Veel succes
Nemen zuurstof op uit de omgeving.
Geven koolstofdioxide af.
Longen
o Ademhalen in de lucht.
o Zuurstof wordt vervoerd via het bloed.
Reptielen, vogels en zoogdieren.
Kieuwen
o Ademhalen in het water.
Water stroomt door de kieuwen.
o Zuurstof wordt vervoerd via het bloed.
Vissen
Amfibieën
Jonge amfibieën (bijvoorbeeld kikkervisje) halen adem met kieuwen.
Volwassen amfibiën (bijvoorbeeld kikker) met longen en via de huid
Ze hebben een dunne huid zonder hoornlaag. .
Tracheeën
o Ademhalen in de lucht.
o Niet één ademhalingsorgaan maar een netwerk van buisjes (tracheën) aan de zijkant van het
lichaam.
Door bewegingen van het achterlijf, stroomt lucht in en uit de buisjes.
Zuurstof hoeft niet vervoerd te worden door het bloed.
De zuurstof komt vanuit de tracheeën direct bij de cellen.
Eencellige dieren
o Hebben geen ademhalingsorgaan nodig.
o Halen direct zuurstof uit het water.
Via de celmembraan.
Voortbewegen
Beweging bij dieren
Bouw van de ledematen is is afhankelijk van waar ze voor gebruikt worden.
Voorbeelden
o In de lucht: vleugels;
o onder de grond: graafpoten;
o in het water: zwemvliezen.
Voeten bij zoogdieren
Hebben allemaal hetzelfde bouwplan
voet van de voorpoot voet van de achterpoot
handwortelbeentjes voetwortelbeentjes
middenhandsbeentjes middenvoetsbeentjes
, vingerkootjes teenkootjes
Zoolgangers gebruiken bij het lopen hun hele voet.
Voorbeelden:
o mens;
o aap;
o beer.
Teengangers lopen op hun teenkootjes.
o De middenvoetsbeentjes en voetwortelbeentjes raken de grond niet.
Voorbeelden:
kat;
hond.
Hoefgangers (hoefdieren)
o Lopen op de toppen van hun tenen.
Laatste teenkootje wordt verstevigd door een hoef.
o Hebben lange benen.
o Kunnen goed rennen en dit lang volhouden.
Voorbeelden:
paard;
olifant.
Vogels
Hebben vleugels en poten.
Vleugels zijn bij alle vogels vrijwel hetzelfde gebouwd.
o Zijn voor de voortbeweging in de lucht.
Poten verschillen.
o Afhankelijk van hoe ze gebruikt worden.
Bijvoorbeeld:
om te klimmen.
Specht.
om een prooi te pakken en vast te houden.
Roofvogels (buizerd, torenvalk).
om door het water te lopen.
Lange poten nodig.
Steltlopers (grutto, kluut).
om te zwemmen.
Zwemvliezen tussen de tenen.
Eend.
Voedsel bemachtigen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper semstroop. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
