Week 1 gemeente en regelgevende bevoegdheid.
Clip 1: het legaliteitsbeginsel
Het legaliteitsbeginsel houdt in dat de overheid gebonden is aan wetten. Dus de overheid
heeft macht, maar alleen zover de wet die macht aan de overheid geeft. Anders gezegd
moeten alle bevoegdheden van het bestuur een wettelijke basis hebben. Alle bevoegdheden
van het bestuur moeten terug te herleiden zijn tot een wet. Dit is dan een wet in formele zin.
Deze is gemaakt door de regeling en de staten generaal. Dan moet wel worden gekeken naar
een hoe deze bevoegdheden terug leiden naar een wet in formele zin. Dit wordt uitgelegd in
de volgende clip.
Clip 2: bevoegdheidsverlening (attributie (autonomie, medebewind), delegatie en mandaat)
Er zijn 3 manieren op bevoegdheid te verkrijgen:
1. Attributie
2. Delegatie
3. Mandaat
Er wordt hier alleen ingegaan op attributie.
Er wordt gesproken van attributie als er sprake is van een nieuwe bevoegdheid die terug te
herleiden is naar de wet. Dat is van belang in verband met het legaliteitsbeginsel. Een
geattribueerde bevoegdheid kan worden uitgevoerd door een bestuursorgaan met
autonomie of medebewind.
Autonomie: art. 124 lid 1 GW. Regeling en bestuur van de huishouding wordt overgelaten
aan het bestuur. Bestuur = raad + college + burgemeester.
Medebewind: art. 124 lid 2 GW. Vorderen van regeling en bestuur van het gemeente
bestuur. Bestuur = raad + college + burgemeester. Hierin wordt aangegeven dat de hulp van
de gemeente kan worden ingeroepen, door de wet, bij het uitvoeren van overheidstaken.
De gemeentewet zegt ook iets over autonomie en medebewind. Art. 108 lid 1 Gemw. Stelt
dat de regeling en bestuur van de huishouding wordt overgelaten aan het gemeentebestuur.
Wie krijgt dan de bevoegdheid, art. 147 lid 2 Gemw. Stelt dat de raad het bevoegde orgaan
is. Het gaat dan om een taak die wordt uitgevoerd binnen autonomie. Art 149 Gemw. Geeft
aan dat de raad verordeningen maakt die nodig zijn in het belang van de gemeente.
Art. 108 lid 2 Gemw. Geeft vervolgens aan dat regeling en bestuur gevorderd kunnen
worden van het bestuur. Bij of krachtens een andere dan deze (Gemw.) wet. Dit houd in dat
een andere bestuurslaag de gemeente kan vragen om taken op zich te nemen en in de
uitvoering een rol te gaan spelen. Daarbij gaat het om een taak die wordt gegeven in een
andere dan deze wet. Daarmee wordt bedoel dat een wet van bijzonder bestuursrecht een
bevoegdheid aan het gemeentebestuur geeft.
Wie is dan het bestuur? Zie art. 147 lid 3 Gemw. Het college is het bestuursorgaan die de
uitvoering moet gaan doen, tenzij de wet waarin die bevoegdheid wordt verleent aangeeft
dat het voor de raad of de burgemeester is. Dit gaat dus om een taak die uitgevoerd wordt in
medebewind. Het gaat om het vorderen van medewerking bij het uitvoeren van een
regeling, dus medebewind.
Autonomie:
1
,Art. 149 Gemw. geeft de raad de bevoegdheid om een verordening te maken waarin ze alles
kan regelen wat ze nodig acht in het belang van de gemeente. Wat is dat en hoe ver mag je
als gemeente bestuur daarin gaan?
Verordening: art. 1:3 AWB: besluit in de zin van de AWB. Meer specifiek is het een besluit
van algemene strekken, oftewel een alge een verbindend voorschrift.
In die avv wordt opgenomen wat de raaf nodig acht in het belang van de gemeente. Aan hoe
ver de gemeente een autonome taak kan uitvoeren worden grenzen gesteld:
1. Boven grens: geen regels in strijdt met de hogere regeling (provincie en rijk)
aanvullende regelgeving mag wel.
2. Ondergrens: privé ruimtes van de burger tenzij er een openbaar belang geldt.
3. Territoriale grens: je kan als gemeenteraad alleen regels stellen binnen de
gemeentegrenzen.
Clip 3: APV als instrument
Aan autonomie worden dus grenzen gesteld. Die worden onder andere gesteld aan de regels
die in de APV worden ingevoerd.
De APV is een gemeentelijke wet die je kunt gebruiken om het gedrag van burgers te sturen.
Met de APV stel je de kaders binnen de gemeente grenzen. Je stelt vast welke algemene
regels er gelden door bijvoorbeeld:
1. Verboden
2. Vergunningen
a. Je kunt voorwaarden stellen aan de vergunningen.
Door het vastleggen van de kaders kan je ok handhaven. Je kan dus de naleving van de regels
afdwingen.
Week 2: de burgemeester
Clip 1: bevoegdheden van de burgemeester
Openbare orde is de normale gang van het maatschappelijke leven op bepaalde plaatsen en
onder de gegeven omstandigheden. Als iemand zich zodanig gedraagt of anderen tot
zodanig gedrag brengt dat de gang van het maatschappelijke leven, op een bepaalde plaats
naar de omstandigheden, abnormaal wordt dan verstoort hij de openbare orde. Die
gedragingen kunnen zijn:
Strafbare feiten (vernieling/bedreiging)
Hinder en gevaar
Het moet wel gaan om een gedraging in de publieke ruimte, dus de:
Openbare ruimte; en
Ruimtes die voor publiek toegankelijk zijn.
Wie kan verstoring in de openbare orde aanpakken?
Art. 172 lid 1 Gemw: de burgemeester mag de politie inzetten op de openbare orde te
handhaven.
Art. 3 politiewet: de politie mag onder het gezag van de burgemeester worden ingezet ter
handhaving van de openbare orde. Dus repressief: op het moment van verstoring.
Het is beter om preventief in te grijpen op verstoring van de openbare orde.
Art. 175 lid 1 Gemw. stelt dat er bevelen kunnen worden gegeven ter handhaving van de
openbare orde of beperken van gevaar. Daarbij kan worden afgeweken van andere dan bij
grondwet gestelde voorschriften. Die bevelen kunnen worden ingezet als er sprake is van:
2
, Oproerige bewegingen
Andere ernstige wanordelijkheden
Rampen
Ernstige vrees voor het ontstaan van bovenstaande.
Het bevoegde orgaan die de bevelen kan uitgeven is de burgemeester.
Art. 175 lid 2 gaat dus over het noodbevel.
Een ander instrument om preventief op te treden staat in art. 176 lid 1 Gemw. het gaat
hierbij om algemeen verbindende voorschriften die nodig zijn ter handhaving van de
openbare orde of het beperken van gevaar. Daarbij kan worden afgeweken van andere dan
bij grondwet gestelde voorschriften. De omstandigheden die moeten gelden voor het
inzetten van dit instrument zijn het zelfde als in art. 175 lid 1 dus:
Oproerige bewegingen
Andere ernstige wanordelijkheden
Rampen
Ernstige vrees voor het ontstaan van bovenstaande.
Ook hier is het bevoegde orgaan de burgemeester. Het gaat hier om een noodverordening.
Clip 2: noodbevoegdheden van de burgemeester
Verschil noodbevel en noodverordening
Art. 175 noodbevel Art. 176 noodverordening
Bevel Algemeen verbindend voorschrift
Wat betekend dit in de zin van de AWB? Wat betekend dit in de zin van de AWB?
Art. 1:3 AWB lid 1 is het een besluit? Art. 1:3 AWB lid 1 is het een besluit?
Ja, voldaan aan criteria (verandering in Ja, voldaan aan criteria (verandering in
rechten of plichten) rechten of plichten)
Art. 1:3 AWB lid 2 is het een beschikking? Art. 1:3 lid 2 is het een beschikking?
Ja, er geldt voor specifieke personen of Nee, want hij geld in het algemeen.
plaatsen.
Er kan dus bezwaar of beroep worden Er kan geen bezwaar of beroep worden
aangetekend: ingesteld.
Art. 8:1 AWB (beroep) Art 8:1 lid 1 onder a AWB
Art. 7:1 AWB (bezwaar)
Bij een bevel moet de mogelijkheid tot bezwaar of beroep worden opgenomen. Dit is de
rechtsbeschermingsclausule en is geregeld in art 3:45 AWB.
De burgemeester is dus belast met de noodbevoegdheden. Maar deze bevoegdheden
eindigen bij de gemeentegrens. Sommige noodsituaties overschrijden die grens. Daarom is
daarvoor in de wet veiligheidsregio’s een oplossing voor bedacht. Deze wet is ingericht om
ervoor te zorgen dat
- Brandweerzorg;
- Rampenbestrijding;
- Crisis beheersing; en
- Geneeskundige hulpverlening
Regionaal geregeld is.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mds97. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.