Samenvatting
Samenvatting H7: Koningen, heren en denkers!
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Hallo, ik heb een samenvatting gemaakt van H7 van Geschiedenis op vwo. Ik hoop dat iemand hier iets aan heeft!
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
H7.1 samenvatting: koningen, heren en denkers: AbsolutismeFranse koningen streefde naar uitbreiding macht (minder overleggen) & versterking centraal gezag.
Absolutisme = Lodewijk XIV (FR) kreeg in 1661 touwtjes zelf in handen & legde parlement steeds
vaker zijn wil op.
Absolutisme invloed op 4 gebieden (FR):
Politiek:
Koning zelf beslissingen nemen & accepteerde geen tegenspraak.
Bestuurlijk: Hij stelde ambtenaren aan die rechtstreeks aan hem rapporteerden, kondigde nieuwe
wetten af en voerde censuur in. openlijke kritiek moeilijker
Militair:
Professionalisering leger bestond uit goede training, uitrusting & salaris. Lodewijk maakte een
einde aan de gewoonte om rangen in het leger te verkopen aan de adel. Die rangen werden voortaan
op basis van geschiktheid verleend dubbel voordeel:
Goed betaald en uitgerust leger vormde een betrouwbaar instrument in handen van een
koning, die daarmee bovendien de macht van de adel inperkte.
Economisch:
Mercantilisme zorgde voor voldoende reserves ter bekostiging van Lodewijks buitenlandse
avonturen, van het leger en van alle pracht en praal waarmee Lodewijk zich omringde.
Aanhangers van mercantilisme gingen ervan uit dat de rijkdom van een land altijd ten koste gaat van
een ander land belangrijk een grote goud- en zilvervoorraad te hebben, de export te bevorderen
(waardoor geld binnenkwam) en de import te beperken.
Religieus:
Lodewijk streefde naar inwoning. Katholiek (Lode) beleid ondersteund door katholieke kardinalen &
bisschoppen.
Ook grote protestantse gemeenschappen in Frankrijk Eind 16e eeuw volgens het Edict van Nantes
zekere mate van geloofsvrijheid gekregen.
In 1685 verklaarde Lodewijk dit ongeldig vervolging.
De protestanten (hugenoten) vluchten naar protestantse gebieden in Europa, (NL Republiek).
Lodewijk rechtvaardigde zijn almacht volgens de leer van droit divin (‘goddelijk recht’) koning
plaatsvervanger van God op aarde Om die reden was de vorst aan niemand anders
verantwoording schuldig dan aan God. Hij stond boven de wet zijn macht is absoluut.
Machtsverdeling in andere Europese staten:
Rusland: absolute monarchie (17e eeuw). Van 1613 tot 1917 macht in handen van familie
(Romanovs) (stuwende kracht verandering: tsaar Peter de Grote)
De tsaren beperkte zeggenschap van adel & geestelijke & schafte vormen zelfbestuur af.
Trokken militaire & administratieve taken naar zich toe.
Russische orthodoxe kerk werd instrument in handen van staat.
Leger modern georganiseerd.
, Pruisen (staat in DU):
Vanaf 30jarige oorlog ontwikkeld tot grootmacht (basis macht door keurvorst Fredrik
Willem=soldatenkoning) ook vernieuwde hij belastingstelsel kon leger en ambtenarij
betalen.
Leger gemoderniseerd tot geheel & ook met ambtenaren steun voor Pruisische vorsten.
Zekere maten geloofsvrijheid doordat vervolgde mensen met ander geloof hierheen mochten
komen (economisch voordeel)
Republiek der Nederlanden:
Hadden geen vorst aan het hoofd. De 7 verenigde provinciën wilde geen centralisatie van
belasting en bestuur & opleggen 1 geloof dus verzetten ze zich tegen Spaanse koning &
hadden zich vrijgevochten.
De stadhouders probeerde macht uit te breiden lukte aardig: in perioden dat de Oranjes
het stadhouderschap vervulden, hadden e veel invloed. (Willem III)
Toch slaagde de Oranje er niet in om koning te worden en hun gezag over steden & gewesten
te vestigen.
ENG, IER, SCHOTLAND:
Britste eilanden mislukte vestiging absoluut koningschap ook.
Engelse parlement wist juist macht uit te breiden meeste invloed hadden hier leden uit
burgerij en lage adel.
Hoge adel steunde koning (want voelde zich bedreigd) maar werd verslagen.
Even later liepen conflicten weer op tussen parlement en koning.
Koning Jacobus II probeerde van ENG, IER & SCH een centra geleide katholieke staat te
maken.
NL stadhouder Willem III (protestants) hielp parlement en verjoeg de koning met leger
werd daarna zelf koning van deze 3 landen. (had wel rechten parlement erkend)
= Glorious Revolution (1688) Engelse parlement en protestanten hadden strijd met vorst
gewonnen.
Protestantste koning-stadhouder Willem III tegenspeler van katholieke, absolutistische vorst
Lodewijk XIV.
Nieuwe ideeën over de macht in de staat:
Strijd van Britse eilanden leverde 2 politiek-filosofische werken op.
Tomas Hobbas schreef Leviathan. Hij stelt dat mensen van nature recht hebben op
zelfverdediging (maar is pessimistisch over het vermogen van de mens om situaties op
waarde te schatten)
Leven mensen in natuurstaat (zonder bescherming staat) niemand vertrouwd elkaar.
De mens is voor de medemens een wolf zijn oplossing is dat de mens zijn natuurrecht om
te oordelen over zijn eigen veiligheid moet overdragen contract sluiten met een almachtige
soeverein (beslist wat goed is en niet) garandeert veiligheid en vertegenwoordigd allen.
John Locke two treasties of government komt hij tot conclusie dat een regering geen
absolute soeverein is, mar reageer op basis van vertrouwen van volk. (misdraagt regering
zich… dan kan volk vertrouwen opzeggen en een andere regering kiezen)
H7.2 burgerlijke cultuur en hofcultuur
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper BenteVWO. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 83637 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen