Bevat volgende hoofdstukken
- Anatomie en fysiologie van de huid
- Het proces van de normale wondheling
- Verschillende types wondgenezing
- Wondclassificatie
- Principes van wondzorg
- Een chirurgische wonde
- Wondbehandeling
- Diabetische voet
- Skin tears
- De heelkundige afdeling
- ...
THEORIE HEELKUNDE
ANATOMIE EN FYSIOLOGIE VAN DE HUID
ANATOMIE VAN DE HUID
Epidermis = buitenste laag
Dermis= onder de epidermis
Hypodermis/ subcutane laag = onderste laag
Overgang tussen epidermis en dermis= reticulair waardoor weerstand kan geboden worden aan
mechanische krachten (vb. Wrijf- en schuifkrachten)
Basaalmembraan: verbindt de epidermis en dermis
EPIDERMIS
Bescherming
Steeds vernieuwd (ong. 26-42 dagen)
0,1 mm dik
5 verschillende lagen
o Stratum basale
Levende opperhuidcellen
Tussen basale cellen zitten melanocyten die huidpigment (melanine) bevatten
Geen bloedvaten
De onderliggende dermis van zuurstof en voedingsstoffen voorzien
Basale cellaag verbonden met dermis door speciale verankeringselementen
(uitstulping die zorgen voor een goede structurele integriteit)
o Stratum spinosum
Vlak boven de basale laag
Levende cellen
Cellen zeer sterk met elkaar verbonden door celverbindingen
Cellagen verder opschuiven keratohyaline (voorloper keratine)
o Stratum granulosum
Proteïnen die aanwezig zijn in de granules helpen om de keratinefilamenten in de
intracellulaire ruimte te organiseren
Vormen zuren hydratatie van het stratum corneum
o Stratum corneum/ hoornlaag
Platte dode cellen zonder kernen
Gemakkelijk loslaten bij dagelijkse handelingen vb. Handen wassen
Constant afgestoten door nieuwgevormde cellen
Vetmatrix die huid beschermt
Hoornlaag abnormaal dik eelt
o Stratum lucidum
Handpalm en voetzool
Tussen stratum granulosum en corneum
Bevat kernen
1
,DERMIS
Papillaire laag
o Losmazig bindweefsel: netwerk van collageen en elastinevezels
o Gegolfde overgang met de epidermis
Reticulaire dermis
o Basis van de dermis
o Collageenvezels veel dikker en vormen stevig netwerk
o Stevigheid en elasticiteit
HYPODERMIS
Verbinden fibreuze banden de cutis met de onderliggende fascia
Vetkussen: mechanische buffer, isolatie tegen warmteverlies
Onder subcutis fascia: rust op onderliggende spieren, vet, bot of kraakbeen
FYSIOLOGIE VAN DE HUID
Bescherming tegen koude, irritatie en hitte
Bescherming tegen druk, stoten
Bescherming tegen de effecten van chemische substanties
Bescherming tegen invasie van bacteriën en virussen
Bescherming tegen verlies van warmte en vocht
Verdediging tegen invaderende micro-organismen
Absorptie van actieve bestandsdelen
Zweetsecretie
Thermoregulatie
Registratie van druk, vibratie, tast, pijn en temperatuur
HUIDKENMERKEN BIJ VERSCHILLENDE BEVOLKINGSGROEPEN
DONKERE HUIDSKLEUR
Hoger vetgehalte in het stratum corneum
Verhoogde junctionele integriteit
Melanosomen in het stratum corneum
Inflammatoire reacties (roodheid) kunnen verborgen blijven
Inflammatie kan zich uiten in een zwartachtige kleur
Vitiligo en keloïdvorming zeer frequent
Meer bloedvaten en bredere lymfevaten
Hogere protectie tegen veroudering door de zon
Meer breekbare haren en alopecia
Vatbaarder voor pseudofolliculitis door kroeshaar
Betere bescherming tegen huidkanker
Kan precancereuze en cancereuze tumoren maskeren door donkere kleur
Verminderde hoeveelheid vitamine D
PREMATURE BABY
2
, ongeveer 50% van de huiddikte t.o.v. volwassenen
Volledige hogere oppervlakte-gewichtsverhouding waardoor meer absorptie en
huiddikte toxiciteit van topicale middelen
ongeveer 13% van het totale lichaamsgewicht
Periderm aanwezig tot ongeveer 120 dagen zwangerschap
dun (2-3 cellagen)
stratum corneum afwezig tot 2-4 weken na geboorte
(blootstelling aan lucht)
afwezige/ lage productie van melanine
Epidermis
junctionale integriteit is immatuur
minder desmosomen
keratine
plat
Dermale-
epidermale junctie afwezige tot weinig dermale papillen met immature desmosomen tot 34
weken zwangerschap
dun
ongeveer 24% oplosbaar collageen, in vergelijking met 1% bij de
volwassene
dunnere collageenvezels in zowel de papillaire als de reticulaire
dermis
Dermis grote hoeveelheid hyaluronzuur aanwezig
meer water
meer immature elastinevezels
overvloedige aanwezigheid van fibroblasten in de reticulaire
dermis
Subcutaan weefsel geen/ weinig subcutaan vetweefsel
capillaire bedden nog niet georganiseerd
Doorbloeding
sterk verminderde vasoconstrictie/ vasodilatatie van de bloedvaten in
de huid
meissnerlichaampjes niet volledig ontwikkeld zenuwnetwerk niet goed
Bezenuwing georganiseerd
de axon reflex is verminderd
Zweetklieren aanwezig
Immuuncellen verminderde immuniteitsfunctie
Talgklieren grote, actieve klieren
Haar Lanugo haar kan aanwezig zijn
Zeer permeabele huid
Veel vochtverlies met risico op hypernatriëmie
Lage melanineproductie met sterk verhoogd risico op
zonnebrand
Bescherming
Hogere pH die steeds zuurder wordt met de tijd
Verhoogd risico op bacteriële infectie
Verhoogd risico op trauma
Sensatie Sensibele zenuwuiteinden zijn aanwezig en functioneren
Metabolisme Immatuur metabolisme
3
, Zuurstofopname en koolstofdioxide- afgave is 6-11 maal hoger
voor de zwangerschapsduur van 30 weken
Eens blootgesteld aan de lucht voor 2-3 weken benadert het
metabolisme dat van de volwassene
Hoog risico op hypothermie
Verminderd/ geen zweten tot 24 dagen na geboorte
Thermoregulatie Verminderd vermogen om lichaamstemperatuur op peil te
houden, nood aan incubator
Verlies aan warmte door verdamping kan de warmteproductie
overschrijden
DE À TERME PASGEBORENE
ongeveer 70% van de huiddikte t.o.v. volwassenen hogere oppervlakte-
Volledige huiddikte
gewichtsverhouding
Periderm afwezig
vergelijkbaar met kleine volwassene
verminderde melanine productie
Epidermis
vernix caseosa (witte vettige substantie) aanwezig vorming van melanine granules
is immatuur
Dermale- epidermale
dermale papillen zwak ontwikkeld bij de geboorte
junctie
dunner (ongeveer 60% in vergelijking met volwassene)
Veel meer cellulaire componenten in vergelijking met volwassen huid
Collageenontwikkeling tot 3-6 maand na de geboorte
Dermis Minder, fijnere collageenbundels
Enkele immature elastinebundels (deze zijn matuur op 3 jaar)
Fibroblasten meer aanwezig in reticulaire dermis
Subcutaan weefsel Dunner subcutaan vetweefsel
Capillaire bedden nog niet volledig georganiseerd, duurt tot ongeveer 14-17 weken
Doorbloeding
na de geboorte
Bezenuwing Meissnerlichaampjes nog niet volledig ontwikkeld Axon reflex gedempt
Zweetklieren aanwezig
Immuuncellen verminderde immuniteitsfunctie
groot en actief, maar minder dan bij de premature baby
Talgklieren
samenstelling sebum is anders dan bij de volwassene
Haar donshaar en haren aanwezig
permeabele huid waardoor hoger risico op toxiciteit bij topicale producten
gevoelig voor zonnebrand
actieve talgklieren door blootstelling aan hormonen afkomstig van de
Bescherming moeder
serum secretie is hoger bij de geboorte dan aan 6 maand
Iets hogere pH die na 2 dagen stabiliseert
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ChloéG. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.