Samenvatting Aardrijkskunde 3VWO uit de Geo 9e editie van Hoofdstuk 7 RUSLAND EN ZIJN BUREN. Uitgewerkt zijn paragraaf 1 "Een weerbarstige natuur", paragraaf 2 "Land van veranderingen", paragraaf 3 "Oekraïne: tussen Rusland en het Westen", paragraaf 4 "Het Aralmeer wordt de Aralwoestijn" en paragr...
§ 7.1 Een weerbarstige natuur
Rusland is het grootste land ter wereld. Door de enorme omvang van het land zijn er
grote verschillen in klimaat, oorspronkelijke plantengroei en bodemsoorten.
Schilden
Rusland heeft twee grote gebieden die bestaan uit oud en hard gesteente, ook wel
twee schilden genoemd:
1 Het Baltische schild:
a. is ongeveer net zo groot als het Europese deel van Rusland.
b. geologisch rustig
2 Het Siberische schild:
a. Siberië
b. is in de loop van miljoenen jaren een paar keer opengescheurd.
Hierdoor zijn daar waardevolle delfstoffen. Daardoor is Siberië rijk aan
allerlei ertsen.
Rondom de schilden hebben zich oude gebergten (Oeral) en jonge gebergten
(Kaukasus) gevormd.
Schild uitgestrekt geologisch stabiel deel van de aardkorst dat ten minste 500
miljoen jaar oud is
Delfstof Grond- en brandstof die je uit de aarde haalt
Ertsen Delfstof waaruit metaal kan worden gewonnen
Klimaat
Het klimaat in Rusland is niet zo gunstig: Russische kou.
De Russische kou wordt veroorzaakt door drie factoren:
1 Ligging ten opzichte van zee
Rusland is een grote landmassa ver van de Atlantische Oceaan. Hoe
verder oostwaarts, des te kouder het wordt.
2 Breedteligging
Een groot deel ligt tussen de 55˚ en 75˚ N.B. Rusland ligt dus op
hoge breedte. Dat betekent lange winters met weinig zonnewarmte.
3 Hoogteligging
Een hooggebergte ten zuiden van Rusland houdt als een ‘muur’
warme tropische lucht tegen.
Hooggebergte Gebied met bergen die hoger zijn dan 1.500 meter
,In de meeste delen van Rusland valt weinig neerslag.
In het Europese deel van Rusland valt minder
neerslag dan in Nederland. Naar het oosten toe
neemt in het algemeen de hoeveelheid neerslag
af; dus hoe oostelijker hoe droger.
o Uitzonderingen: Grote Oceaankust en het
Zuiden
Vooral in wintermaanden valt weinig neerslag:
o In meer dan 90% van Rusland valt maar 33
mm neerslag
o Neerslag = sneeuw
Bodem
Het klimaat heeft veel invloed op de bodem.
Podzolbodem
● Een groot deel van Rusland heeft een podzol. Deze komt voor op zandgronden
met naaldbossen (taiga). De neerslag spoelt voedingsstoffen uit. Daardoor is de
bodem onvruchtbaar en ontstaat een oerbank.
Kenmerken van de podzolbodem in Rusland:
- zandgronden met taiga
- meer neerslag dan verdamping uitspoeling
- keiharde oerbank slechte waterafvoer
= ongunstige bodem voor de landbouw
Tsjernozembodem
● De tsjernozembodem of zwarte aarde vind je in een vruchtbare lössgordel ten
zuiden van de podzol. Neerslag en verdamping zijn in evenwicht, dus geen
uitspoeling.
De zwarte aarde heeft een dikke laag humus.
Kenmerken van de tsjernozembodem in Rusland:
- andere naam: zwarte aarde dikke laag humus
- vruchtbare lössgordel ten zuiden van de podzol
- neerslag en verdamping ongeveer in evenwicht bijna
geen uitspoeling en hogere temperatuur
= gunstige bodem voor de landbouw
, Bodem De voor plantengroei belangrijke bovenste laag van de aardkorst
(tot ongeveer 1 m)
Podzol Bodem die wordt gekenmerkt door het wegspoelen van vooral
ijzer, aluminium en humus naar dieper gelegen lagen
Taiga Zone in de gematigde luchtstreek waar naaldbomen groeien. In
de winter is het er gemiddeld kouder dan -/- 3 graden
Uitspoeling Het naar beneden zakken van overtollig water in een bodem,
waarbij de voedingsstoffen worden meegenomen
Oerbank Keiharde laag in een podzol waar de uitgespoelde
voedingsstoffen en mineralen samenklitten
Tsjernozem of Vruchtbare bodem met een dikke, zwarte bovenlaag die bestaat
zwarte aarde uit humus met een hoog kalkgehalte. Heet ook zwarte aarde.
Löss Afzetting van fijne deeltjes door de wind in de laatste ijstijd
Permafrost
Permafrost is grond die altijd (=permanent) bevroren is. Naarmate je dichter bij de
Noordpool komt, neemt de permafrostlaag in dikte toe.
In de zomer:
- ontdooit de bovenlaag permafrost, daardoor ontstaan moerassen
smeltwater kan niet weg
- toendra
De permafrost zorgt voor grote problemen bij het bouwen en het aanleggen van
wegen, spoorwegen en aardolieleidingen verzakking
Permafrost Altijd bevroren ondergrond
Toendra Boomloos gebied in de poolstreken met begroeiing van grassen,
mossen en lage struikjes
Landbouwdriehoek
Grote delen van Rusland zijn onbruikbaar voor de landbouw, behalve de
landbouwdriehoek.
Eén gebied over dat voor de landbouw is geschikt: de landbouwdriehoek, met de
steden Irkutsk, Odesa en Sint-Petersburg als hoekpunten.
● Je vindt er veel akkerbouw en intensieve veehouderij.
Landbouwdriehoek Vruchtbaar landbouwgebied dat begrensd wordt door de
steden Odesa, Irkutsk en Sint-Petersberg
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper svaes11. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
