De levenswijze van jagers en verzamelaars
- nomadisch bestaan (zolang er voedsel is)
- geen ingewikkelde organisatiestructuur (iedereen gelijk)
- voedsel door jacht en vruchten
- nauwelijks sprake van bezit
Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen
Klimaatverandering, meer regen vruchtbaar gebied
Enorme droogte, wilde granen dood zelf produceren
Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen
Overschotten landbouw niet iedereen meer op het platteland
Begrippen:
Agrarische revolutie: De overschakeling van een zwervend naar een gevestigd bestaan.
Centraal bestuur: Bestuur vanuit één plaats, overal in het land mag niemand zelfstandige
beslissingen nemen.
Geweldsmonopolie: alleen de overheid mag mensen fysiek straffen, arresteren
Homo sapiens: moderne mens of onze soort
Jagers-verzamelaars: bijna altijd nomaden, die zich in leven houden door jagen en verzamelen.
Polytheïsme: meerdere goden tegelijk vereerd
Prehistorie: geschiedenis zonder het schrift.
Staat: afgebakend grondgebied met een centraal bestuur
Stedelijke gemeenschap:
Gevolgen agrarische revolutie:
Demografisch: bevolkingsgroei
Technologisch: nieuwe uitvindingen/ technieken
Economische: bevordering ontwikkeling veeteelt (werd al vanaf 7500 v. Chr. Gedaan)
Sociale: sociale ongelijkheid (verschillen in rijkdom, macht en aanzien), [minder gezond, ziekten,
levensverwachting 2619, veeziekten.
Eerst arbeidsverdeling, later verschillende sociale lagen in de eerste steden
Kenmerken Agrarisch land:
Permanente nederzettingen
Ontwikkeling gereedschap & woning
Ingewikkelde organisatiestructuur en bezit
Veeteelt en akkerbouw
Snel ontstaan van landen in:
, Soemerië 3300 v.Chr.; in Mesopotamië; het kwam door de vruchtbare grond van de Eufraat en
de Tigris.
Egypte: De Nijl; net als soemeriers dijken en kanalen voor irrigatie van het land.
Tussen 2700-300 v.Chr.: ook andere vruchtbare gebieden op de wereld complexe stedelijke
gemeenschappelijk: China, India, Peru en Mexico
De steden werden complexer door:
Sociaaleconomisch: in andere activiteiten dan voedselvoorziening specialiseren vb. koopman
Politiek: er was een koning met ambtenaren voor bv irrigatie, wetten en belasting
Het schrift:
3300 v.Chr. in Soemerië (spijkerschrift)
Vanaf 2600 v.Chr. ook voor
Tegelijk met de eerste steden
Godsdienst, mythen en gedichten.
Voor belasting, loon en soldaten
Voorlopers van het schrift:
8000 v.Chr. om goederen te registreren.
Andere volken:
Egypte: (3100 v.Chr.) = hiëroglyfen, (2800 v.Chr.) hiëratisch schrift.
Olmec in Mexico (800 v.Chr.) en China (1300 v.Chr.) zelf ontwikkeld.
De eerste staat:
In Aboe Simbel (3100 v.Chr.) Egypte
Centraal bestuur: beleid van farao volgen
Rechtssysteem: farao hoogste rechterlijke macht, gebaseerd op zijn uitspraken
Steden en regio’s eigen rechtbank
Geweldsmonopolie: alleen de overheid mag straffen
Mesopotamië was pas 1000 jaar later (2000 v.Chr.):
Mesopotamië was moeilijker verdedigbaar dan Egypte door abrupte grenzen tussen woestijn en
landbouwgrond.
Farao:
Religieus: als god vereert
Bestuurlijk:
Beleid, niet zelfstandig beslissingen nemen
Hoogste rechterlijke macht (beslissingen over ernstige misdrijven
Economisch:
Beschikking over het ambtenarenapparaat
Handelsexpedities of grote ondernemingen in hand van de staat
Sociaal: Maät, stabiliteit en harmonie in de samenleving
Feniciërs bedachten het alfabet
In Mesopotamië hadden ze geen ambtenarenapparaat
, H2 §1-§4:
Kenmerkende aspecten:
De ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in
de Griekse stadsstaat
De klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur
De groei van het Romeins imperium waardoor de Grieks-Romeinse cultuur zich in Europa
verspreidde
Begrippen:
Volksvergadering: Een vorm van directe democratie, waarbij burgers regelmatig bijeenkomen
om over wetsvoorstellen te stemmen.
Directe democratie: Een vorm van democratie, Atheense mannen die geen slaaf waren
mochten rechtstreeks meebeslissen, dus zonder parlement.
Polis: stadstaat.
Burgerrecht: gelijke rechten, als je een vrije man uit Athene bent.
Aristocratie: Regeringsvorm, waarbij er geregeerd wordt door de besten.
Tiran: Regeringsvorm, waarbij de macht bij één persoon ligt.
Ostracisme: Wegstemmen van politici als ze te veel macht hebben.
Oligarchie: Regeringsvorm, waarbij de betere standen de stedelijke politiek besturen
Hellenisme: Het verspreidden van de Griekse cultuur.
Magistraten: Mensen die tijdelijk een hoog ambt vervullen, werden aangewezen door
vergaderingen van burgers
Republiek: Een staat die door de burgers gemeenschappelijk wordt bestuurd.
Senaat: Een permanente vergadering van ongeveer 300 leden, die afkomstig waren uit de
rijkste en machtigste families.
Patronage: Een machtig man die zich omringd met afhankelijke burgers van lage afkomst
de cliënten brachten hun stem uit ten gunste van de patroon in ruil voor allerlei gunsten.
Dictator: Alleenheerser
Keizerrijk: Een rijk met een keizer
Pax Romana: Een lange vrede onder Augustus van +- 200 jaar.
Klassieke cultuur: De Grieks-Romeinse cultuur
Germanen: bewoners van het westen
Imperium: wereldrijk
Alleen vrije volwassen mannen uit Athene waren volwaardige mensen in de Atheense
democratie.
Waardoor het Atheense bestuurssysteem een tirannie moest voorkomen:
De belangrijkste beslissingen waren in handen van de volksvergadering
De minder belangrijke beslissingen werden gedaan door de Raad van 500; 50 raadsleden
die elke maand door wisselen + de raad van 500 had elke dag een andere voorzitter
De Atheense rechtspraak was in handen van een volksjury, die geloot werden
Het leger werd geleid door 10 strategen/generaals, elk jaar opnieuw gekozen door de
volksvergadering
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lennardvdwind. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.