—> hebben een prikkeldrempel die moet worden overschreden om een impuls te kunnen
veroorzaken
Prikkeldrempel = kleinste prikkel die een impuls veroorzaakt (in deen zintuig)
Adequate prikkel = de soort prikkel waarvoor de prikkeldrempel van een zintuigcel het laagst is
Adaptatie = aanpassing van de gevoeligheid van een zintuig bij een aanhoudende prikkelsterkte
———————————————————————————————————————————
Soorten receptoren (zintuigcellen)
Mechanische receptoren
= reageren op mechanische energie (bv. druk, geluid, etc.). Er ontstaat een impuls bij buigen of
uitrekken van het celmembraan
- gehoorreceptoren
Mechanische receptoren met zeer fijne haartjes. Er ontstaat een impuls als de vloeistof waarin zij
zich bevinden, beweegt
- evenwichtsreceptoren
zie gehoorreceptoren
- tastreceptoren
Mechanische receptoren waar een impuls ontstaat als het celmembraan vervormt door druk of
lichte aanraking. Ze liggen vlak onder het huidoppervlak
- drukreceptoren
zie tastreceptoren, maar liggen dieper in de huid
- proprioreceptoren
= Zintuigen die verandering van een spierspanning of stand van een lichaamsdeel registreren
Chemische receptoren
= kunnen bepaalde moleculen uit de omgeving binden, waardoor een impuls ontstaat
- smaakreceptoren
binden opgeloste moleculen
- reukreceptoren
binden moleculen uit de lucht
Temperatuurreceptoren
= er ontstaat een impuls wanneer de temperatuur in zo’n receptor onder of boven de normwaarde
uitkomt
Lichtreceptoren
(fotoreceptoren) = impuls door zichtbaar licht
Pijnreceptoren
= uiteinden van bepaalde neuronen die zich in
het hele lichaam bevinden.
Reageren op:
- extreme druk
- extreme temperaturen
- bepaalde stoffen die vrijkomen bij
beschadiging of ontsteking
, 2.2
———————————————————————————————————————————
De bouw van het oog
• Harde oogvlies (wit) = stevig vlies, geeft bescherming
• Hoornvlies (doorzichtig) = de voortzetting van het harde oogvlies aan de voorzijde
• Iris (regenboogvlies) = gekleurde deel (pigment) van het oog
—> pupil = opening in de iris
• Vaatvlies = bevat veel bloedvaten, zorgt voor de voeding van een groot deel van het oog
• Netvlies = binnenste laag van de wand van een oog met lichtreceptoren (staafjes en kegeltjes)
• Gele vlek = plaats in het centrum van het netvlies
—> hier kun je het scherpst zien
• Blinde vlek = plaats in het netvlies aar de oogzenuw het oog verlaat en doorgang voor bloedvaat
• Glasachtig lichaam (geleiachtig) = houdt het netvlies op zijn plaats.
• Ooglens = bolle lens achter de iris en de pupil
———————————————————————————————————————————
Beeldvorming
Het hoornvlies, de ooglens en het straalvormig lichaam zorgen dat er een scherp beeld op het
netvlies ontstaat.
- Hoornvlies en ooglens breken de lichtstralen die het oog binnenvallen
- Straalvormiglichaam: hierin liggen de accomodatiespieren (kringspieren)
—> de lenzen hangen hier met behulp van leesbandjes
Op het netvlies wordt een omgekeerd, verkleind beeld gevormd
—> in de gezichtscentra in de grote hersenen wordt het beeld waargenomen
Accomoderen = de vorm (boller of platter) van de ooglenzen wordt aangepast aan de afstand
waarop een voorwerp zich bevindt.
Ver weg kijken:
- rusttoestand
- glasachtiglichaam drukt straalvorming lichaam groot —> lensbandjes spannen strak —>
ooglens plat
Dichtbij kijken:
- kringspieren (accomodatiespieren) spannen aan —> straalvormig lichaam kleiner —>
lensbandjes losser —> ooglens bol
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sylkevandeplasse. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.