In periode 1 van leerjaar 1 van de opleiding Social Work krijg je agogiek. Dit is een samenvatting van het boek, de colleges en de artikelen bij elkaar. Om te kijken of je de stof snapt heb ik van ieder hoofdstuk, 10 oefenstellingen gemaakt, precies hoe ze ook op je toets kunnen komen. Ik hoop dat ...
Agogiek; Voor de verandering
Verandering en agogiek
Veranderen = anders maken, veranderen kan een bewust en een onbewust proces zijn. Een
verandering is het verschil tussen een nieuwe en een oude situatie.
Agogiek = de leer van het doen veranderen van mensen
Kinderen Volwassenen algemeen
Het beïnvloeden Pedagogie andragogie Agogie
De praktijkleer Pedagogiek Andragogiek Agogiek
De wetenschap pedagologie Andragologie agologie
Wanneer spreek je van agogie?
- Het gaat om een psychosociale verandering
- De beïnvloeding vindt beroepsmatig plaats
- De beïnvloeding is doelgericht
- De veranderaar werkt systematisch
- De beïnvloeding vindt bewust, open en eerlijk plaats
- De beïnvloeding wordt vrijwillig ondergaan
- De beïnvloeding is niet wederzijds; van agoog naar cliënt en niet andersom
Twee manieren van veranderen:
In het veranderen maken we onderscheid tussen vervangen en toevoegen. Door te vervangen
verdwijnt er iets ten gunste van iets nieuws. Van toevoegen is sprake als het oude blijft bestaan,
maar er iets nieuws bijkomt. Niet veranderen is soms ook veranderen!
Twee soorten veranderingen:
Een verandering kan een eenmalig; incidenteel karakter hebben. Het is dan een oplossing voor één
speciaal geval of voor een beperkte tijd. Tegenover incidentele veranderingen staat structurele
veranderingen. De verandering heeft dan betrekking op de structuur van de situatie. De verandering
is dan meer blijvend van aard. Structurele verandering heeft in het algemeen meer effect dan
incidentele verandering.
Veranderbaarheid, verantwoordelijkheid en vrijheid
De mate waarin je gelooft dat verandering mogelijk is, heeft te maken met opvattingen over jezelf,
over de mens, de maatschappij en de natuur. Wie een fixed mindset heeft, gelooft niet of minder in
veranderbaarheid, hij zal hierdoor minder snel veranderen. Personen met een growth mindset gaan
ervan uit dat ze in staat zijn te leren. Zij doen dit ook makkelijker! Als agoog kun je alleen maar
werken als cliënten (leren) inzien welke verantwoordelijkheid zij zelf dragen voor de situatie waarin
ze zich bevinden. Agogisch wek vereist verantwoordelijkheid, maar dat kan alleen maar plaatsvinden
als er sprake is van keuzevrijheid.
Agogisch werken betekent dat je je bezighoudt met het veranderingsproces van de cliënt. Het werk is
eerder gericht op de cliënt dan op het probleem en ook meer proces gericht dan product gericht.
1
, Individuele verandering nader bekeken
Bronnen van verandering
- Eigen ontwikkeling - Geheel nieuwe informatie
- Idealen - Verwachtingen van anderen
- Innerlijke drang - Belangen
- Onvrede met de bestaande situatie - Bedreiging van buitenaf
- Informatie in strijd met het gedrag - Plotselinge wijziging situatie
- Indrukwekkende of confronterende ervaring
Motivatie
Een belangrijke factor in elk veranderingsproces is de motivatie van de betrokkene. Motivatie is
nodig om aan een veranderingsproces te beginnen, maar ook om daarin door te zetten. De sterkste
motivator in een veranderingsproces is het resultaat ervan. Succes motiveert sterker naarmate het
sneller op de actie volgt.
In het algemeen kan je zeggen dat motivatie groter is als:
- Zij zich minder bedreigd voelen.
- Ze er iets mee kunnen bereiken dat meer wenselijk is of er iets mee kunnen voorkomen dat
meer onwenselijk is.
- Er meer ondersteuning vanuit hun omgeving bestaat.
Weerstand
Alles wat de identiteit en het gevoel van eigenwaarde of het evenwicht kan aantasten vormt een
bedreiging. Gelijk blijven geeft zekerheid, terwijl verandering bedreigend kan werken. Daarom zijn
mensen als het ware gewapend tegen invloeden van buiten, en bestaat er weerstand tegen
verandering.
Afweermechanisme:
- Rationalisatie
Rationaliseren is het bedenken van argumenten om een situatie of beslissing te
rechtvaardigen.
- Verdringing
Verdringen is het wegstoppen van bedreigende of negatieve gevoelens.
- Ontkenning
Ontkenning gaat een stap verder dan verdringing. De verdring gaat hier zo ver, dat een
bedreigende gebeurtenis, situatie of herinnering actief wordt tegengesproken of genegeerd.
- Agressie
Agressie is het buiten verhouding kwaad worden als het evenwicht wordt bedreigd.
- Verschuiving
Negatieve gevoelens kunnen worden geuit tegen iemand (of iets) anders dan op wie ze
eigenlijk gericht zijn.
- Vermijding
Vermijden is het zo veel mogelijk ontlopen van situaties die bedreigend zijn.
- Overdekking door het tegendeel
Bedreigende gevoelens kunnen soms worden verborgen door ze te overschreeuwen met een
uiting van het tegenovergestelde gevoel.
- Projectie
2
, Projectie houdt in dat men zijn eigen gevoelens of problemen aan een ander toeschrijft.
- Regressie
Een terugval naar eerder, meestal meer kinderlijk gedrag. Door te regrediëren verval je in
een vroeger stadium van je ontwikkeling, waardoor je minder of geen verantwoordelijkheid
meer lijkt te hoeven dragen.
- Diskwalificatie
Het vermaken van iets of iemand. Degene die wordt gediskwalificeerd, verliest het recht van
spreken en wat hij zegt wordt dus ongevaarlijk.
Feedback
Onder positieve feedback verstaan we feedback die bedoeld is om het vertoonde gedrag te
bekrachtigen. Negatieve feedback heeft tot doel gedrag af te leren. Feedback maakt anderen bewust
van hun functioneren en laat ze hun blinde vlekken zien. Doordat iemand feedback krijgt, kan hij
bewuster een keuze maken om zich op deze of gene manier te gedragen.
Spiraalwerking
Als het gevolg van een verschijnsel tegelijkertijd de oorzaak van dat verschijnsel is, spreken we van
een vicieuze cirkel. Je hebt een opwaartse/positieve spiraal deze werkt zo dat problemen steeds
minder erg worden. Maar je hebt ook een neerwaartse/negatieve spiraal deze werkt zo dat
problemen steeds erger worden. Een bijzondere vicieuze cirkel is de selffulfilling prophecy, de
voorspelling die zichzelf doet uitkomen. Een voorspelling maakt zichzelf waar doordat men zich gaat
gedragen naar wat men verwacht.
Proces van verandering (Lewin)
1. Unfreezing = motivatie
2. Moving = oriëntatie
3. Freezing = acceptatie
Proces van verandering (voorlichting)
1. Bewust worden, hier ontstaat motivatie
2. Belangstelling krijgen en zich oriënteren
3. Overwegen
4. Proefnemen
5. Toepassen en acceptatie
Effecten van verandering
- Inwilliging (sociaal)
Is het uiten van een mening of het vertonen van bepaald gedrag onder druk van buitenaf. De
neiging te conformeren komt voort uit angst om af te wijken of op te vallen
- Identificatie (interpersoonlijk)
Het zich vereenzelvigen met iemand die men vertrouwt of bewondert. Als je je identificeert
met iemand heb je de neiging ook diens mening of diens manier van doen over te nemen, of
op zijn minst je eigen mening daaraan te toetsen.
- Internalisatie (individueel)
Gedrag is pas echt veranderd als dit is geïnternaliseerd. Internalisatie is het integreren van
veranderingen in het eigen denken, voelen, doen en laten. Het andere gedrag, de nieuwe
mening of iets dergelijks, wordt een deel van de persoonlijkheid.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Sannedv. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
