Leer- en aantekeningenoverzicht: Hoofdstuk 4 de Koude Oorlog
Aantekeningen Intro en stukje Vietnamoorlog → Zie voor de andere
aantekeningen het pdf-bestand van de PowerPoint
Intro
Waarom noemen we de Koude Oorlog zo?
Koude Oorlog is een periode van vijandschap, waarin veel conflicten en oorlogen
voorkomen. Er was echter geen sprake van een rechtstreekse oorlog tussen de VS
(en West-Europa) en de SU. Er is wel echt oorlog gevoerd in Korea en Vietnam.
Koude Oorlog
Drie manieren om naar de Koude Oorlog te kijken:
1. Ideologisch conflict
Ideologie= een geheel van opvattingen over de maatschappij (hoe mensen denken
over hoe de maatschappij moet worden ingericht)
2. Wapenwedloop
3. Machtsstrijd
VS over SU
Bang dat de Sovjet-Unie de hele wereld communistisch wil maken – angst voor een
communistische wereldrevolutie → de wereld wordt daarmee “onvrij” volgens de
Amerikanen
SU over VS
Westers imperialisme → de VS wil invloed op zoveel mogelijk landen zodat die
allemaal economisch afhankelijk worden van de VS
Wie staan er tegenover elkaar in de Koude Oorlog?
VERENIGDE STATEN RUSLAND (SOVJET UNIE)
Democratie/ kapitalisme Communisme
Individu centraal Individu ondergeschikt aan de staat
Vrijemarkteconomie Planeconomie
Vrijheid van meningsuiting Propaganda en censuur
Rechtstaat Politiestaat
Van wanneer tot wanneer was de Koude Oorlog?
1917/1945 – 1989
• 1917 als beginjaar: punt 1 van hoe je naar de Koude Oorlog kan kijken. Het is
een ideologisch conflict dat al begint met de Russische revolutie
• 1945 als beginjaar: Als we kijken naar de Koude Oorlog als wapenwedloop of
als machtsstrijd dan laten we de Koude Oorlog beginnen in 1945 bij de
Conferentie van Potsdam.
• 1989: Val van de Berlijnse Muur → einde Koude Oorlog
• 1991 als eindjaar: De Sovjet Unie valt uiteen → einde Koude Oorlog
, Achtergrondverhaal Vietnamoorlog (Laatste stukje §3)
Tot 1954 was Vietnam een kolonie van Frankrijk. Nadat de Franse kolonisten vertrekken wordt
het land opgedeeld in een Noordelijk deel en een Zuidelijk deel.
Noord-Vietnam Zuid-Vietnam
Communistische Kapitalistisch/ prowesters
Steun van SU en China Steun van VS
Zuid-Vietnam werd ook wel een marionettenregering genoemd, omdat de Vietnamese
bevolking vond dat de president van Zuid-Vietnam (Diem) alles deed wat de Amerikaanse
regering wilde. Hij werd als het ware door de Amerikaanse regering bewogen alsof hij een pop
was.
In Azië groeide het communisme en het grootste communistische land was China
onder Mao Zedong. De Amerikaanse regering was bang dat steeds meer Aziatische landen
communistische zouden worden. Onder het mom van de Trumanleer vond de Amerikaanse
regering dat eveneens het communisme in Azië, naast de V.S. zelf en Europa, ingedamd
moest worden. De angst dat het ene na het andere land zou “vallen” onder het communisme
wordt de dominotheorie genoemd. De landen vallen letterlijk als dominosteentjes om en door
hun val, valt ook het volgende land.
Eerst werden kleine Amerikaanse legers naar Vietnam gestuurd, maar onder president
Kennedy en vervolgens onder president Johnson worden tussen 1964 en 1969
honderdduizenden Amerikaanse soldaten naar Vietnam gestuurd. In deze periode vonden
namelijk de heftigste gevechten met de Noord-Vietnamese troepen plaats.
De Amerikaanse soldaten vochten tegen de Vietcong, die op hun beurt steun
ontvingen van China en de Sovjet-Unie. De Vietcong voerde een guerrillaoorlog tegen
Amerika. Zij verstopten zich in de bossen/ jungle. Ook groeven zij ondergrondse tunnels. In de
tunnels zaten soms hele keukens en/ of wapenarsenalen. Doordat de bomen in de jungle
dichtbegroeid waren, was vanaf boven (in de helikopters) niet te zien waar de Vietcong zich
verstopte.
De Vietnamoorlog werd op grote voet gevolgd in de Verenigde Staten door middel van
journalistiek zowel op t.v. als krantenberichten en foto’s. De Amerikanen zagen thuis wat hun
soldaten voor gruweldaden in Vietnam verrichten. Er ontstond een grote protestbeweging, met
name onder de Hippies in Amerika. Denk hierbij aan de borden “Make love, not war” en de
grote evenementen op Woodstock (zoals ook het protestlied dat we gekeken hebben in de
klas “I Feel Like Fixin to Die Rag”) Veel Amerikaanse jongens wilden het draftsysteem
(dienstplicht) ontlopen, omdat zij zagen hoeveel soldaten er doodgingen in Vietnam. Zij
vluchtten naar Canada.
Door de grote protestbeweging werd een groot aantal Amerikaanse soldaten
teruggeroepen naar de V.S. Echter vonden er wel meer luchtaanvallen plaats in Vietnam. Met
helikopters vol napalm vlogen zij over de jungle heen. De bekendste vorm van napalm was
Agent Orange. Door napalm vielen de bladeren van de bomen en kon de Vietcong zich niet
goed meer verstoppen in de jungle. Agent Orange is echter vreselijk spul. Het heeft een
brandende werking en jaren later worden nog steeds kinderen geboren met afwijkingen en
kanker. Agent Orange werd ook niet alleen over de jungle gegooid, maar ook over dorpen en
landbouwgronden (om de voedselvoorziening van de vijand te beperken). Er is een heel
bekende foto van een meisje dat naakt en huilend over straat rent, omdat zij Agent Orange
over zich heen kreeg. Ook deze foto werd weer in Amerika getoond en hierdoor ontstond nog
meer kritiek op de oorlog.
Rond 1973 wordt duidelijk dat Amerika de oorlog niet meer kan winnen en er wordt een
vredesverdrag gesloten met Noord-Vietnam. In 1975 valt de stad Saigon en worden de laatste
Amerikaanse soldaten geëvacueerd. Amerika heeft de oorlog “verloren”. Al zal een Amerikaan
dit nooit willen toegeven.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper stoopmerijn06. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.