College aantekeningen
College aantekeningen Cognitieve Psychologie
Aantekeningen van de colleges van cognitieve psychologie. Gegeven door Filip van Opstal.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 18 pagina's
Voorbeeld 3 van de 18 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Cognitieve psychologie07-01-2020
H1 Inleiding
1.1 Wat is cognitieve psychologie
Cognitieve psychologie onderzoekt de informatieverwerking en het gebruik van mentale
representaties om dit mogelijk te maken.
Informatieverwerking bestaat uit 4 stappen:
- Vergaren van informatie
- Opslaan van informatie
- Ophalen van informatie
- Gebruiken van informatie
Cognitieve psychologie = wetenschappelijke studie van de manier waarop mentale
representaties worden gevormd, bewaard en gebruikt.
1.2 Hoe komen we hier?
Oude Grieken
Plato: kennis is volmaakt vóór geboorte, maar wordt tijdens de geboorte vergeten omdat het
zo’n traumatische gebeurtenis is
Aristoteles : mens word geboren met een blanke lei en is tijdens zijn leven constant bezig
met dingen leren. Grondlegger van empirisme
17e – 19e eeuw
Empirisme = alle kennis komt uit ervaring.
John Locke: een blinde man kan op basis van tast een kubus en een bol van elkaar
onderscheiden. Stel hij is opeens niet meer blind zou hij dan op basis van visuele
informatie de bol en de kubus kunnen onderscheiden? Nee, want hier is ervaring voor
nodig.
Associationisme = ideeën en herinneringen ontstaan door associaties, zowel door
nabijheid als in tijd als in ruimte.
19e eeuw
Introspectionisme = uitvinden hoe de menselijke geest werkt op basis van
gedragsexperimenten.
Wilhem Wundt onderzocht hoe bewuste denkprocessen werken door de basis elemnten
ervan te onderzoeken met behulp van introspectie. Stelde vragen als “Hoe heb je dat
gedaan?” na het uitvoeren van een taak bij proefpersonen.
Methode kent vele gebreken:
- Enkel getrainde personen konden mee werken(bv geen kinderen, personen met
mentale stoornis)
- Geen mogelijkheid tot onderzoek met dieren
- Introspectie heeft geen toegang tot alle cognitieve processen (alleen bewuste)
- Introspectie interfereert met cognitief proces
- Resultaten moeilijk repliceerbaar in andere labs
Begin 20e eeuw
Behaviorisme = je kan bewustzijn niet bestuderen, je moet alleen bestuderen wat kan
worden geobserveerd. Alleen de functionele relatie tussen input en output is relevant
Geen theorievorming over tussenliggende mentale processen.
,Alle mentale activiteit is te herleiden tot gedrag (denken = kleine bewegingen met tong en
strottenhoofd, geen mentale representaties) -> ontkrachting -> bij totale verdoving was
denken nog steeds mogelijk, dus je hebt geen gedrag nodig voor cognitieve processen.
Al het gedrag kan worden aangeleerd op basis van bekrachtiging (belonen en straffen), bv
taal. Volgens Skinner was er geen verschil tussen mensen en andere dieren: muizen, ratten,
duiven kunnen bijvoorbeeld ook leren lezen door gedrag te belonen en/of te straffen.
Skinner box = dieren in een box, worden bij bepaald gedrag aan de hand van een stimulus
beloond of gestraft.
Chomsky heeft hier kritiek op:
- Het kind krijgt te weinig stimuli (en beloningen) om de taal te leren
- Kinderen leren taal zonder expliciet leersignaal (te weinig bekrachtiging)
- Taal is te complex. Mensen produceren en begrijpen zinnen die ze nog nooit
eerder hebben gehoord
Experiment van Tolman
Experiment met ratten in een doolhof waar ze uit moeten komen. Er zijn drie groepen (1 =
ratten krijgen niks, 2 = ratten krijgen beloning, 3 = ratten krijgen na 10 dagen beloning). Het
experiment werd uitgevoerd om te laten zien dat als er geen bekrachtiging is er niet geleerd
wordt. Resultaat: de groep die pas na 11 dagen eten kreeg, bleek met veel minder fouten
door het doolhof te gaan. Dit laat zien dat ze ook geleerd hadden zonder bekrachtiging.
Bezwaren tegen behaviorisme:
- Menselijke factoren worden niet meegenomen als factor in gedrag, zoals stress,
motivatie.
- Niet al het gedrag is aangeleerd (imprinting)
Cognitieve revolutie = mentale representaties zijn belangrijk. Welke strategieën worden er
gebruikt om informatie te verwerken?
Connectionisme = stimuleren van processen adhv kunstmatige neuronen. Modellen gemaakt
op computer die pathways representeren.
1.3 Waar zijn we nu
Cognitieve neurowetenschappen (relatie met neurale processen) = basisstructuren van het
brein kennen
Cognitieve neuropsychologie = de effecten van hersenschade op gedrag
Localisatie van bepaald gedrag in het brein kan onderzocht worden door het effect op het
gedrag van hersenschade in bepaalde hersengebieden te bestuderen.
Schade aan Broca’s area = moeite met spreken en grammatica.
1.4 Cognitieve neuroscience
Twee categoriën brain imaging:
- Structurele imaging = laten de hersen anatomie zien, bv MRI
- Functionele imaging = detecteren hersenactiviteit.
EEG = laat golven van hersenactiviteit zien aan de hand van elektrodes op
het hoofd.
PET = gebruikt positron emissions van radioactieve stoffen om te kijken
naar welke delen van het brein er meer bloed stroomt
fMRI = maakt gebruik van de zuurstofgehaltes van bloed om de
hersenactiviteit te meten. Goede temporele en spatiele resolutie.
, H2 perceptie
2.1 Wat is perceptie
Perceptie = onze eigen subjectieve sensorische ervaring van de wereld. (ook wel
informatieverwerking)
Tussen sensatie en cognitie
Sensatie = transformatie van energie naar hersensignalen
Cognitie = gebruik van mentale representaties
Perceptie is meer
2.2 Fundamentele concepten
Inverse probleem = van een wereld in 3D naar een 2D-projectie op de retina. Verschillende
(3D) vormen kunnen hetzelfde (2D) beeld produceren
Bottom-up = van sensorische input naar een perceptie (data-gedreven)
Top-down = perceptie wordt beïnvloed door cognitieve factoren, zoals voorkennis of
verwachtingen.
Waarschijnlijkheidsprincipe = de manier waarop een object gepercipieerd wordt, wordt
bepaald door wat het meest waarschijnlijke is gegeven onze voorkennis. Bestaat uit de
waarschijnlijkheid, de voorkennis en de beslissingsregel, die zorgt voor flexibiliteit voor het
inpassen van een stimulus.
David Marr’s level of analysis = om een informatie-verwerkend apparaat compleet te
begrijpen, moet het begrepen worden op drie verschillende niveaus:
- Computational theory = wat is het doel van het object en waarom doet het wat het
doet?
- Choice of representation = hoe wordt het object gerepresenteerd?
- Achieving the computations = hoe wordt de verwerking uitgevoerd?
Doel van perceptie = interpreteren van de wereld
Het lichaam en perceptie – cognitie gaat over ervaringen die vanuit een perceptueel systeem
komen dat sterk gelinkt is aan een actie systeem in plaats van de manipulaties van abstract
representaties. De basis wordt gevormd door 6 claims:
1. Cognitie vindt plaats in de echte wereld
2. Cognitie staat onder tijdsdruk
3. We veranderen onze omgeving om cognitieve workload te verminderen
4. De omgeving is deel van het cognitieve systeem
5. Cognitie bestaat voor actie
6. Cognitie is gebaseerd in het lichaam
2.3 Perceptuele systemen
Visueel systeem
- Receptoren zitten in het oog en hebben twee vormen: staafjes en kegeltjes
- De route van receptor naar cortex gaat van optische zenuw via de thalamus naar
de visuele cortex.
- In de cortex worden kleur, vorm, beweging, oriëntatie en diepte onderscheden
- De ventrale (onderste) stroom houdt zich bezig met wat het voorwerp is, de
dorsale (bovenste) houdt zich bezig met waar voorwerpen zijn.
Auditief
- Receptoren zitten in het oor en bestaan uit de binnenste en buitenste haarcellen
in het orgaan van Corti op het basilaire membraan. Het basilaire membraan
bevindt zich in het slakkenhuis.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amber-cn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64438 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen