College aantekeningen
Aansprakelijkheidsrecht
- Instelling
- Tilburg University (UVT)
Aansprakelijkheidsrecht alle uitwerkingen van hoor- en werkcolleges en tentamenvoorbereidingen
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 64 pagina's
Voorbeeld 4 van de 64 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
AANSPRAKELIJKHEIDSRECHTALGEMENE INFORMATIE OVER HET VAK
Het vak Aansprakelijkheidsrecht bestaat uit drie verschillende blokken, namelijk:
- Blok 1: Doelen/functies van de aansprakelijkheid en vestiging van aansprakelijkheid
- Blok 2: Grenzen/omvang van aansprakelijkheid
- Blok 3: Kwalitatieve aansprakelijkheden
- Blok 4: Aansprakelijkheid en verzekering
BLOK 1:
HOORCOLLEGE 1:
HR 18 maart 2005 ECLI:NL:HR:2005:AR5213 (Baby Kelly)
Er is sprake van een informatiefout van de behandeld arts omdat hij geen nader onderzoek heeft gedaan. De
ouders klagen de arts aan dit kan op twee verschillende gronden:
- Niet nakomen van een medische behandelovereenkomst (art. 6:74 BW);
- Onrechtmatige daad (art. 6:162 BW)
(Er moet sprake zijn van een fout, schade en een causaal verband)
Er is sprake van een medische behandelovereenkomst tussen de moeder en de verloskundige (art. 7:446 BW).
Om te bepalen om de verloskundige zich als goed hulpverlener heeft gedragen dient te worden gekeken naar
art 7:453 BW. De verloskundige heeft geen nader onderzoek ingesteld naar de gebreken van het kind dus zij
heeft zich niet gedragen als goed hulpverlener.
Casuaal verband: conditio sine qua non en toerekening naar redelijkheid:
Schade: materiële en immateriële schadevergoeding
Art. 6:106 lid 1 onder b: lichamelijk letsel, aantasting eer en goede naam of “andere aantasting in de
persoon”
Art. 6:97 BW: hoe te begroten? Vergelijken met…?
Andere bezwaren: “het klopt wel, maar het deugt niet”
Hellend vlak?
Defensieve geneeskunde?
Pagina 1 van 64
,FUNCTIES VAN HET AANSPRAKELIJKHEIDSRECHT
Compensatie (inclusief corrigerende rechtvaardigheid)
- Herstel in oude toestand (“restitutio in integrum”);
- Schadevergoeding in geld of in natura (art. 6:103 BW);
- Materiele en immateriële schadevergoeding (art. 6:106 BW);
- Remedies: schadevergoeding, verklaring voor recht, rechterlijk bevel
- Corrigerende en verdelende rechtvaardigheid;
De compensatie moet precies gelijk zijn aan de schade (niet meer of minder)
- Croesus, Doigenes (art. 6:109 BW);
(De rechter kan de hoogte van de schadevergoeding aanpassen aan de hand van de draagkracht van
degene die de schade heeft veroorzaakt)
- Vestiging en omvang van de aansprakelijkheid (art. 6:162 en 6:98 BW): corrigerende respectievelijk
distributieve rechtvaardigheid
Genoegdoening (inclusief niet-financiële belangen)
- Twee kanten: erkenning en boetedoening;
- Genoegdoening voor aansprakelijkheid in zaak van baby Kelly?
- Verklaring voor recht (moreel-declaratoir);
- HR 9 oktober 1988, NJ 1988/853 (Jeffrey);
- HR 6 september 2013, ECLI:NL:HR:2013:BZ9225, BZ9228 (Srebrenica): erkenning, waarheidsvinding,
verantwoordelijkheid;
- HR 8 oktober 2010, ECLI:NL:HR:2010:MB6095 (Hangmat): schadevergoeding zonder genoegdoening
Preventie (inclusief kostenallocatie, risicospreiding en vermijden van inefficiënt gedrag)
- Aansprakelijkheid en handhaving;
- Aansprakelijkheid en defensief gedrag (“chilling effect”);
- Kostenallocatie, risicospreiding en vermijden van inefficiënt gedrag
Compensatie – de juridisch-financiële doelstelling
Genoegdoening – de moreel-psychologische doelstelling
Preventie – de feitelijk-economische doelstelling
In wisselende combinaties rechtvaardigen zij aansprakelijkheid: driebanden
Pagina 2 van 64
,HOORCOLLEGE 2:
1. Wrongful life claims:
Rechtsvergelijking
Art. 6:162 BW
Art. 340 VWUE
Art. 1:101 PETL
2. Gronden van aansprakelijkheid:
Onrechtmatige daad;
Toerekenbaarheid;
Causaliteit (conditio sine qua non).
Wrongful life vorderingen
California: schade kan niet worden vastgesteld
België: schade kan niet worden vastgesteld
Frankrijk: geen causaal verband / politiek grijpt in
Duitsland: geen schending zorgplicht/onrechtmatigheid
Engeland: geen schending zorgplicht/onrechtmatigheid
Zuid-Afrika: verschillen tussen ouders en kind
1. De gronden van aansprakelijkheid:
- Art. 6:162 lid 1 BW: fout, schade, causaal verband;
- Art. 340 VWEU, HvJEU 27 MAART 1990: onrechtmatigheid, schade, en oorzakelijk verband tussen
beide:
- Art. 101 Principles of European Tort Law: fout, schade, causaal verband;
2. De toepassing in Wrongful life cases
Maar: de toepassing verschilt (zie Wrongful life).
Onrechtmatigheid: Wet, recht en zorgvuldigheid
- Art. 6:162 lid 2 BW:
Inbreuk op een recht;
In strijd met de wet;
In strijd met de maatschappelijke zorgvuldigheid
- Romeins recht: leef betamelijk, berokken de ander geen schade, geef ieder het zijne
- Twee beginselen van aansprakelijkheid: berokken de ander geen schade, ieder draagt zijn eigen
schade;
- Onrechtmatige daad = de wet voor zover dei ertoe strekt dit belang te beschermen, een subjectief
recht als rechtens beschermd belang, en de ongeschreven norm volgens welke een fatsoenlijk mens
zou handelen (‘the reasonable man’).
Pagina 3 van 64
, A. Wet:
- te beperkt; HR 31 januari 1919 (Lindenbaum/Cohen);
- te ruim: rechtvaardigingsgronden, relativiteitsvereiste.
B. Subjectief recht:
- te beperkt: andere criteria voor onrechtmatigheid;
- te ruim: HR 9 december 1994, NJ 1996/403 (zwiepende tak)
C. Maatschappelijke zorgvuldigheid:
- te beperkt: andere criteria vaak onmisbaar;
- te ruim: contextueel oordeel: “ius in causa positum”.
HR 5 november 1965, NJ 1966/136 (Kelderluik)
Criteria in samenhang beoordelen;
- de mate van waarschijnlijkheid waarmee de niet-inachtneming van de vereiste oplettendheid en
voorzichtigheid kan worden verwacht;
- de hoegrootheid van de kans dat daaruit ongevallen ontstaan;
- de ernst die de gevolgen daarvan kunnen hebben;
- de mate van bezwaarlijkheid van te nemen veiligheidsmaatregelen
Maar hoe? Twee perspectieven
- Learned Hand: aansprakelijkheid indien: Kv (Kosten Voorzorg) < Wv (Waarschijnlijkheid Schade) x Os
(Omvang van de schade);
- Economisch perspectief: aanspraklijkheidsrecht als efficiënte verdeling van lasten;
- Deontisch perspectief: aansprakelijkheidsrecht als systeem en praktijk van compensatie onrecht (‘ben
ik mijn broeders hoeder?’);
- HR 28 juni 2013, NJ 2013/366 (bon futuro)
Nieuw gevalstype: aantasting in de persoon
- Leven en gezondheid: HR 20 december 2019, ECLI:NL:HR:2019:2006 (Urgenda)
- Een en goede naam, privacy: Carolina von Hannover, Syri – risicoprofileringssysteem, koppelt digitale
bestanden, sleepnet?
- “andere aantasting in de persoon”: geestelijkse letsel, achterwege blijven van bescherming tegen
bedreiging (Groniger oudejaarsrellen), inbreuk zelfbeschikkingsrecht (baby Kelly).
Toerekenbaarheid
Een fout is een toerekenbare onrechtmatige daad, kan op basis van schuld of risico toerekenbaar zijn:
- Schuld
Verwijtbaar > anders kunnen en moeten handelen (verwijtbaar en vermijdbaar)
Persoonlijke omstandigheden > kennis, kunde, ervaring
- Risico: krachtens de wet voor rekening van de dader:
art. 6:164 BW: < 14 jaar
Art 6:165 BW: geestelijke of lichamelijke tekortkoming, mits een actieve gedraging (HR 29 januari
2016, ECLI:NL:HR2016:147, NJ 2016/167)
- Risico: krachtens verkeersopvattingen voor rekening van de dader: hoedanigheid van de dader, aard
van de gedraging (HR 4 oktober 2013, NJ 2013/477, watersportongeluk)
Pagina 4 van 64
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper markschut. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 71498 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen