Samenvatting
Samenvatting Biologie voor jou hoofdstuk 6 Havo 4
Hoofdstuk 6 waarneming en gedrag van het boek biologie voor jou havo4
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Basisstof 1 het zintuigstelselExterne prikkels zijn prikkels die worden ontvangen uit het externe milieu.
Interne prikkels zijn prikkels die worden ontvangen uit het inwendige milieu.
Afhankelijk van het type prikkel waar zintuigcellen op reageren, kun je verschillende groepen
receptoren onderscheiden.
Mechanische receptoren: reageren op uiteenlopende vormen van mechanische energie,
zoals aanraking, druk, beweging en geluid. Er ontstaat een impuls in een mechanische
receptor wanneer het celmembraan buigt of uitrekt.
Gehoorreceptoren en evenwichtsreceptoren: zijn mechanische receptoren met zeer fijne
haartjes. Als de vloeistof beweegt waarin zij zich bevinden, buigen de haartjes en vervormd
het celmembraan. Hierdoor ontstaat een impuls.
Tastereceptoren en drukreceptoren: zijn mechanische receptoren waarin een impuls
ontstaat als het celmembraan word vervormd door lichte aanraking of druk.
Tasreceptoren liggen vlak onder de opperhuid.
Drukrecptoren liggen dieper in de huid.
Chemische receptoren: kunnen bepaalde moleculen uit de omgeving binden.
Temperatuurreceptoren: reageren op warmte en kou. Wanneer de temperatuur in zo’n
receptor boven of onder een bepaalde norm waarde komt, ontstaat een impuls.
Pijnreceptoren: bevinden zicht in het hele lichaam en zijn de uiteinde van bepaalde
zenuwen. Er ontstaat een impuls in deze receptoren door extreme druk, door extreme
temperaturen of door chemische stoffen die vrijkomen bij beschadiging of ontsteking van
weefsel.
Lichtreceptoren: zijn zintuigcellen waarin een impuls ontstaat door zichtbaar licht.
In zintuigcellen ontstaan impulsen als een prikkel sterker is dan de drempelwaarde. Je noemt de
drempelwaarde de prikkeldrempel. Elk type zintuigcel heeft voor elke soort prikkel een bepaalde
prikkeldrempel.
Licht is de adequate prikkel voor licht receptoren. De prikkeldrempel van deze zintuigcellen is voor
andere, niet-adequate Prikkels veel hoger.
De sterkte van een prikkel bepaalt de impuls frequentie in de aangesloten gevoelszenuwcellen. Hoe
sterker de prikkel, hoe hoger de impuls frequentie. Wanneer een prikkel enige tijd aanhoud, word de
Prikkeldrempel hoger en neemt de impulsfrequentie af. De aanpassing van de gevoeligheid van een
zingtuig aan een aanhoudende prikkelsterkte heet adaptatie of gewenning.
, Basisstof 2 het oog
Harde oogvlies: dit is een stevig vlies dat het
binnenste van een oog bescherming geeft.
Hoornvlies: dit is doorzichtig zodat licht het oog
kan binnenvallen.
Iris of regenboogvlies: de kleuren van de Iris
worden gevormd door pigmenten. In de Iris zit
een opening de pupil. De Iris regelt de
hoeveelheid ligt die via de pupil het oog
binnenvalt door de pupil groter of kleiner te
maken.
Onder de huid boven de ogen liggen traanklieren. Deze produceren traanvocht dat door de oogleden
over het oog word verspreid. Het traanvocht beschermt het oog tegen uitdrogen. Ook reinigt het de
ogen door kleine stofjes of prikkelde stoffen weg te spoelen. In de ooghoek zit een kleine opening.
Hierdoor komt het traanvocht terecht in de traanbuizen en word het afgevoerd naar de neusholte. In
beide oogkassen zijn verschillende oogspieren aan het harde oogvlies bevestigd.
Glasachtig lichaam: geleiachtige massa waarmee het oog voor het grootste gedeelte is
gevuld.
Vaatvlies: bevind zicht onder het harde oogvlies. Deze laag bevat veel bloedvaten en zorgt
voor de voeding van een groot gedeelte van het oog. Aan de voorkant van het oog gaat het
vaatvlies over in de Iris.
Voorste oogkamer en achterste oogkamer: beide kamer zijn gevuld met vocht.
De ooglens, het straalvormig lichaam en het hoornvlies zorgen ervoor dat op het netvlies
een scherp beeld ontstaat van waar je naar kijkt. Lichtstralen die het oog binnenvallen,
worden gebroken door het hoornvlies en de ooglens.
Netvlies: word door het glasachtig lichaam op zijn plaats gehouden. In het netvlies liggen de
lichtreceptoren. Deze worden geprikkeld wanneer er licht op valt. In de lichtreceptoren
ontstaan dan impulsen die via de oogzenuw naar de hersenen worden geleid.
Gele vlek: met de lichtreceptoren in de gele vlek kun je het scherpst zien.
Blinde vlek: de plaats waar de oogzenuw het oog verlaat. Deze plaats is ook de doorgang
voor bloedvaten.
Als je ergens naar kijkt is het beeld dat op je netvlies valt omgekeerd en verkleind. In de
lichtreceptoren in je netvlies ontstaan impulsen die door gevoelszenucellen naar de gezichtscentra in
de grote hersenen worden geleid. Deze verwerken impulsen zo, dat je het beeld rechtopstaand en in
het juiste formaat waarneemt.
Om scherp beeld te zien op verschillende afstanden
veranderd bij mensen de vorm van de ooglens.
Als je in de verte kijkt worden de lensbandjes strak
gespannen, waardoor ze aan de ooglens trekken. De
ooglens word hierdoor platter. Het beeld van het voorwerp
op het netvlies is scherp.
Als je naar een voorwerp dichtbij kijkt worden de
lensbandjes minder strak gespannen, waardoor ze minder
aan de ooglens trekken. De ooglenzen kunnen hierdoor
boller worden. Het beeld van het voorwerp op het netvlies
is scherp.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Femket. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64438 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen