Samenvatting van het vak verpleegkundige en medische kennis. Leerdoelen zijn uitgewerkt met behulp van het boek/hoorcolleges/werkcolleges en de ELO. Het gaat om periode 3. Op dit tentamen heb ik een 8.2 gehaald.
,WEEK 1
BENOEMEN HOE DE FYSIOLOGIE VAN PIJN IN ELKAAR STEEKT EN WEET DAARBIJ
AAN TE GEVEN WELKE SOORTEN EN OORZAKEN VAN PIJN BESTAAN.
Pijn is een onplezierige sensorische en emotionele ervaring, veroorzaakt door of beschreven
in termen van daadwerkelijke of potentiele weefselschade. (IASP)
Pijn is wat degene die pijn heeft, zeg dat het is. Pijn bestaat telkens als hij zegt dat het
bestaat. (Mc Caffery)
Vaak een negatieve associatie. Pijn ervaren is van levensbelang. Het waarschuwt ons voor
gevaar. Het wordt ervaren door bewustwording en interpretatie.
Ontstekingsmediatoren: zenuwuiteinden geven een signaal af. Pijnsignaal naar ruggenmerg
en brein. Daar wordt het waargenomen (perceptie). En leidt tot een bepaald gedrag.
- Weefselbeschadiging
- Nocireceptoren (hormoonachtige stoffen prikkelen zenuwuiteinden)
- Aanvoerende baan interpreteert de pijn
- Afvoerende baan stuurt de spieren aan
- Snelle a-delta vezels (na prik snel stekende pijn) en langzame c-vezels (later
brandende pijn) transporteren de pijnprikkels.
Hoeveelheid pijn is afhankelijk van hoe erg iets beschadigd is. Maar ook als je moe bent en
gestresst bent.
Ervaren van pijn:
- Mens tot mens
- Tijd tot tijd
Cirkel van loeser:
- Cirkel 1: niet bewust, lichamelijk proces
- Cirkel 2: resultaat van verwerken van hersenen
- Cirkel 3: betekenis geven aan de pijn, door ervaringen, angst en stemming beinvloedt
de pijn (subjectief)
- Cirkel 4: door pijnbeleving, non-verbaal en verbaal het aangeven aan de omgeving,
ook pijnmedicatie
,Het is een multifactorieel probleem. Beperkingen dagelijks functioneren en kwaliteit van
leven.
Oorzaken van pijn:
- Somatisch
- Visceraal
- Neuropatisch
- Gerefereerd
Fysiologie van de pijn:
Pijn wordt verwerkt in de cortex cerebri (hersenschors)
Geluid wordt verwerkt door lobus temporalis (slaapbeenkwab)
Lokalisatie, aard en ernst pijn worden verwerkt lobus parietalis (wandbeenkwam)
Thalamus: belangrijk schakelstation voor alle zintuiglijke waarnemingen, van waaruit
informatie van zintuigen naar betreffende hersenkwam wordt gestuurd.
Hypothalamus: regelende invloed op ons gedrag. In stand houden inwendige milieu van het
lichaam. Bestuurt het sympathische en parasympatische zenuwstelsel en reguleert afgifte
hypofysehormonen.
Bij vecht- of vluchtreactie wordt de bijnierschors aangezet tot afgifte van stresshormoon
cortisol, dat er voor zorgt dat het lichaam over voldoende energie kan beschikken.
Tegelijkertijd geeft de bijniermerg adrenaline af om het hart en ademhaling te stimuleren.
Anatomie:
Nociceptieve pijn wordt langzaam aan een geschakelde neuronen doorgegeven van de plaats
van de verwonding via de ruggenmerg naar de hersenen overgebracht, waar de signalen als
pijn worden geïnterpreteerd. Aan het distale uiteinde van de afferente nocireceptieve
neuronen bevinden zich nocireceptoren.
Nocireceptoren: zenuwuiteinden die reageren op chemische, thermische en mechanische
prikkels. Sommigen geleiden snelle impulsen die scherpe pijn op een duidelijk aanwijsbare
plaats geven. Anderen geleiden langzamere signalen die niet zo duidelijk te lokaliseren zijn en
een doffe pijn geven.
1. Pijnprikkel
2. Nocireceptor wordt geprikkeld
3. Zenuwimpuls van afferente nociceptieve neuron door arm en ruggengraat
4. Loopt ruggenmerg in via dorsale wortel
5. Loopt richting de thalamus via synapsen
6. Bereikt via thalamocorticaal neuron de hersenschors
7. In hersenschors wordt pijn verwerkt en geinterpreteerd
, DAARBIJ AANGEVEN WELKE CATEGORIEËN PIJN ER BESTAAN
- Nociceptieve pijn
o Acute oorzaak
o Huid, bindweefsel, spierweefsel of bot
o Duidelijk gelokaliseerd en scherp
o Aanwijsbare fysiologische oorzaak, zoals een ontsteking/wondje
o Makkelijker te behandelen
Door (dreigende) weefselschade in huid, bindweefsel, spieren, bot of viscera. Door
stoten, ontsteking, zuurstof gebrek, hitte of chemische stoffen.
Bij weefselschade komen prostaglandinen vrij. Deze prikkelen de nocireceptor
(sensorische zenuwcel) waardoor een actiepotentiaal ontstaat. Via achterhoorn kruist
het naar de 2e zenuwcel naar links, om in het ruggenmerg omhoog te gaan. Via
thalamus naar centrale deel van de hersenen. Hier voel je wat, sensorische schors.
Pijn aan rechterzijde wordt links verebraal verwerkt.
Oorzaken vaak te achterhalen, hierdoor een makkelijkere behandeling.
Veroorzaakt door weefselschade (niet CZS PZS). Hierdoor activatie pijnreceptoren.
o Somatische pijn
Huid, spieren en bot
Duidelijk gelokaliseerd
Scherp, stekend of kloppend
o Viscerale pijn
Organen in borstholte of buikholte
Niet duidelijk gelokaliseerd
Groter diffuus gebied
Drukkend of krampend
Soms andere plaats voelen dan plek met weefselschade (referred pain)
Nociceptieve pijn wordt langs aaneengeschakelde neuronen doorgegeven en van de
plaats van de verwonding via het ruggenmerg naar de hersenen overgebracht, waar
signalen als pijn worden geïnterpreteerd. Aan het distale uiteinde van afferente
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper daphne040203. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
