Samenvatting
De GEO HAVO 4, SAMENVATTING Arm en Rijk Hoofdstuk 4
- Vak
- Aardrijkskunde
- Niveau
- HAVO
De GEO HAVO 4, SAMENVATTING Arm en Rijk Hoofdstuk 4
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 4, Een veranderende wereld§4.1 Economische mondialisering
Globalisering
Economieën raken steeds meer met elkaar verweven door de toenemende internationalisering van
goederen en diensten. Dit noem je globalisering. Globalisering heeft effect op de economische groei,
de werkgelegenheid, de productie, de arbeidsproductiviteit, de lonen en de innovatie. Kenmerkend
voor het proces van economische globalisering zijn:
Groeiende internationale handel
Directe buitenlandse investeringen (dbi’s)
Toegenomen betekenis van multinationals
Directe buitenlandse investeringen vinden plaats wanneer een bedrijf direct investeert in de
productie in een ander land, bijvoorbeeld door daar een bedrijf te starten of door een lokaal bedrijf
over te nemen. Vaak wordt dit gedaan door multinationals. Globalisering is mogelijk dankzij
ontwikkelingen in transport en techniek.
Dankzij de vooruitgang in de transporttechnologie werden de vervoersmiddelen de
afgelopen eeuw steeds sneller en groter.
Vooruitgang in de communicatietechnologie maakt een uiterst efficiënte logistiek mogelijk.
Logistiek is de manier waarop het vervoer, de opslag en de distributie van goederen wordt
georganiseerd.
Als gevolg van de schaalvergroting in de transportwereld dalen de vervoerkosten per eenheid
product. Doordat tegelijkertijd de snelheid toeneemt waarmee wordt gereden, zijn ook de relatieve
afstanden afgenomen. Dat noem je tijd-ruimtecompressie, het in elkaar persen van tijdsduur en
afstand.
Voor- en nadelen
Globalisering heeft op alle schaalniveaus grote positieve, maar ook negatieve gevolgen. Positieve
gevolgen:
Er is meer keuze aan producten en ze zijn goedkoper. Dat komt ook door het afschaffen van
invoerrechten en dus meer vrijhandel in gebieden als de EU en de ASEAN.
De economie is wereldwijd sterk gegroeid
Meer werkgelegenheid in gebieden die productiewerk hebben overgenomen
Negatieve gevolgen:
De werkgelegenheid is afgenomen in gebieden waar het productiewerk weg is gehaald
Werknemers en nationale overheden hebben door de macht van multinationals minder
invloed
Meer transport van goederen gaat ten koste van het milieu
De kloof tussen arme en rijke landen is toegenomen
De kloof binnen landen tussen rijke en arme mensen is toegenomen
, Een wereldwijde verschuiving
Doordat er steeds meer handel met Azië plaatsvindt, is er sprake van een global shift: een
verschuiving van het economisch zwaartepunt in de wereld. Er is een driehoek ontstaan tussen de
drie belangrijkste handelsgebieden (Europa, Verenigde Staten en Azië), de triade. Sinds de Tweede
Wereldoorlog is de wereldeconomie snel gegroeid. De productie van goederen verdriedubbelde.
Nooit eerder bereikten zo veel mensen in zo veel landen zo’n hoge welvaart. De globalisering had
flinke kapitaalstromen tot gevolg: als betaling voor goederen en diensten, maar ook in de vorm van
investeringen. Dat zijn de directe buitenlandse investeringen (dbi’s). Met de ontwikkeling van
periferielanden zoals India en China tot semi-periferielanden wordt in deze landen ook steeds vaker
hooggekwalificeerd werk gedaan. Dit wordt de nieuwe internationale arbeidsverdeling genoemd. Of
de voorspelde groei van de zogenaamde Zuid-Zuidhandel doorzet, hangt af van veel interne en
externe factoren. Denk aan corruptie, investeringen van geld in onderwijs en infrastructuur en de
staat van de wereldeconomie.
Outsourcing in India
Multinationals knippen de productieketen in stukjes en zoeken bij de verschillende onderdelen de
goedkoopste plek voor de productie van goederen of het verlenen van diensten. Dit outsourcing (=
uitbesteden) heeft tot gevolg dat:
Onderzoek en ontwikkeling (R&D, research and development) van nieuwe producten veelal
plaatsvindt in centrumlanden
De productie in (semi)periferielanden plaatsvindt.
De verdeling van het werk over verschillende landen noem je internationale arbeidsverdeling.
Voorbeelden van het opknippen van de productieketen:
Het verplaatsen van callcenters naar India
Het verplaatsen van productiewerk naar India.
Redenen: Indiërs spreken Engels, werken hard, zijn goed opgeleid en de lonen liggen lager dan in
Europa of de V.S. De streek rond Bengaluru (Bangalore) in Zuid-India is in korte tijd uitgegroeid tot
een belangrijk ICT-gebied dankzij de lage lonen en de goede opleidingen van de Indiase werknemers.
De stad Pune (iets ten zuidoosten van Mumbai) is een centrum van de auto-industrie. Nog altijd
hebben de meeste multinationals hun hoofdkantoor in de traditionele economische kerngebieden, al
groeit het aantal hoofdkantoren in de BRIC-landen.
Migratie
Migratie is altijd ingegeven door push- en pullfactoren. De redenen om te willen vertrekken
(pushfactoren) en de factoren die iemand aantrekken (pullfactoren), zijn economisch, politiek of
fysisch van aard. Mensen die verhuizen om economische redenen, zijn op zoek naar een beter leven.
Ze hopen elders een baan te vinden of meer te verdienen. Dit proces wordt arbeidsmigratie
genoemd. Andere redenen voor migratie:
Vanwege conflicten: vluchtelingen
Ook vanwege conflicten, maar dan gemigreerd binnen een land: ontheemden
Vanwege klimaatverandering of een natuurramp.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper matsdevries15. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 79373 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen