Samenvatting
De GEO HAVO 4, SAMENVATTING Leefomgeving Hoofdstuk 2
- Vak
- Aardrijkskunde
- Niveau
- HAVO
De GEO HAVO 4, SAMENVATTING Leefomgeving Hoofdstuk 2
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 2, Nederland rivierenland§2.1 Rijn en Maas
Vier rivieren
Door Nederland stromen twee grote rivieren: de Maas en de Rijn. De twee kleinere rivieren, de Eems
en de Schelde, stromen voor een klein deel door Nederland. De Rijn en de Maas stromen
respectievelijk vanuit de Alpen in Zwitserland en het Plateau van Langres in Frankrijk naar Nederland.
De Rijn is de grootste van de twee.
Het stroomgebied van de Rijn
Vanuit negen landen stroomt het water via beekjes, kanalen en rivieren uiteindelijk de Rijn in. Het
gebied dat afwatert op een bepaalde rivier en zijn zijrivieren, heet een stroomgebied. De grens
tussen twee stroomgebieden noem je een waterscheiding. Een waterscheiding wordt gevormd door
hogere delen in het landschap, zoals een heuvelrug of een bergketen. Een rivier met alle zijrivieren
en vertakkingen die deel uitmaken van hetzelfde stroomgebied, heet een stroomstelsel. ● De Rijn is
een gemengde rivier (zowel smeltwater als regenwater). ’s Zomers is ruim 70% van het Rijnwater
smeltwater. In de winter is de waterafvoer van de Rijn het hoogst. De verdamping is dan zeer gering
en er wordt vooral regenwater afgevoerd.
Bovenloop, middenloop en benedenloop
De Rijn ontstaat als twee bergriviertjes in de Zwitserse Alpen samenkomen. Het deel van de rivier
waar kleine beken samenstromen tot een grote rivier, wordt de bovenloop genoemd. Het is vanaf de
bron gezien het eerste deel van een rivier. Hier is de hellingshoek van de rivier groot en stroomt de
rivier snel. Daardoor vindt er veel erosie plaats en neemt de rivier veel sediment mee.
Stroomafwaarts neemt de hellingshoek steeds verder af; de rivier komt in de middenloop. De
middenloop van een rivier is het middelste gedeelte van een rivier waar er evenwicht is tussen erosie
en sedimentatie. Naarmate de rivier dichter bij de zee komt, wordt het gebied steeds vlakker en gaat
de rivier minder snel stromen. De benedenloop van een rivier is vanaf de bron gezien het laatste
gedeelte van een rivier. Een (zeer) kleine hellingshoek, veel sedimentatie en de monding in zee zijn
kenmerkend voor de benedenloop. Vaak splitst een rivier zich in de benedenloop in meerdere
takken, en vormt een delta.
De Rijn in Nederland
De Rijn vertakt zich zodra hij in Nederland komt en splitst zich in het Pannerdens Kanaal en de Waal.
De Waal leidt twee derde van het Rijnwater naar de Noordzee. Een derde deel van het Rijnwater
stroomt via het Pannerdens Kanaal. Dit water wordt bij Arnhem verdeeld over de IJssel en de Neder-
Rijn/Lek. De Waal en de Lek komen stroomafwaarts weer bij elkaar en worden samen met de Maas,
via de Nieuwe Waterweg, naar zee geleid. De IJssel mondt via het Ketelmeer uit in het IJsselmeer. In
de Neder-Rijn zijn drie stuwen gebouwd. Een stuw is een beweegbare dam in een rivier waarmee het
waterniveau bovenstrooms wordt geregeld. De stuw bij Driel regelt de watervoorziening van de
IJssel. De volgende twee stuwen, bij Amerongen en bij Hagestein, maken de scheepvaart op de
Neder-Rijn mogelijk. De stuwen regelen ook de watertoevoer naar het IJsselmeer, zodat het meer
altijd voldoende zoet water ontvangt voor de landbouw en de drinkwatervoorziening in Noord-
Nederland.
, De Maas
De Maas is een regenrivier. Het stroomgebied van de Maas beslaat een oppervlak dat ongeveer even
groot is als Nederland. De Maas ontspringt op het Plateau van Langres (Frankrijk), en stroomt via
België naar Nederland. De Maas is grotendeels onbedijkt. De bovenloop van de Maas stroomt
onbedijkt van de bron tot de Frans-Belgische grens. De middenloop ligt in de Belgische Ardennen en
loopt tot de Belgisch-Nederlandse grens. Het eerste deel van de benedenloop stroomt in Limburg
door een dal met aan weerszijden van de rivier natuurlijke terrassen. Het tweede deel van de
benedenloop in Nederland is bedijkt. Vanaf Maastricht tot Maasbracht wordt de rivier de Grensmaas
genoemd, omdat hij de grens vormt tussen Nederland en België. De Grensmaas is te ondiep voor
scheepvaart, die daarom gebruikmaakt van het Julianakanaal.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper matsdevries15. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 79650 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen