Samenvatting
Samenvatting Laagland Cursus 11 19e eeuw
Samenvatting Laagland Literatuur geschiedenis cursus 11, de negentiende eeuw.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 11 pagina's
Voorbeeld 2 van de 11 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
1 Historische context1.1 Nationalisme en imperialisme
Na de nederlaag van Napoleon in 1815 streefde men in Europa naar het herstel van de politieke
situatie van voor de Franse Revolutie. Maar dat mislukte doordat:
- Er veel revoluties waren
- Er veel nationalisme was (trots op eigen land)
- Er veel imperialisme was (meer gebieden veroveren.
Er waren revoluties en het nationalisme en imperialisme bepaalden de belangrijkste politieke
ontwikkelingen in Europa en in de wereld.
Het nationalisme:
- Nationale eenheid veronderstelt vaderlandsliefde en trouw aan het vaderland.
- Het nationalisme inspireerde het politieke streven naar eenwording.
- Het nationalisme leidde ook tot grote belangstelling voor het verleden van eigen volk en
volkskarakter.
- Het negentiende-eeuwse nationalisme was een fase in de totstandkoming van opkomende
moderne eenheidsstaten.
- Het nationalisme speelde een rol bij de eenwording van Italië en Duitsland.
Het imperialisme:
- Europese landen streefden naar gebied- en machtsuitbreiding in de koloniën, die
geëxploiteerd werden vanwege de grondstoffen voor de industrie in Europa.
o Ze dienden ook als afzetgebieden voor de producten van de eigen industrie.
De negentiende eeuw was de eeuw van de rijke burgerij, de bourgeoisie. Dit was een kleine,
welvarende groep van kooplieden, bankiers en industriëlen die in grote huizen woonde vol
luxegoederen en kunst.
Het kapitalisme en de industrialisatie zorgden voor nieuwe arbeidsvormen, waarbij arbeiders als
afhankelijke loonarbeiders in dienst waren van ondernemers. Hierdoor ontwikkelden steden zich tot
metropolen waar grote groepen mensen (Arbeiders) anoniem, als vreemden voor elkaar, opgingen in
de massa.
Personen:
Bismarck: De Duitse eenheid werd in 1871 na de Frans-Duitse oorlog door Bismarck tot stand
gebracht.
1.2 Nederland en de moderniteit
Na Napoleons nederlaag werden de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden herenigd in een koninkrijk
onder koning Willem I. De hereniging duurde niet lang, omdat de meningsverschillen te groot waren.
Na de Junirevolutie (1830) in Parijs kwamen de Belgen in opstand voor onafhankelijkheid. Ze werden
onafhankelijk in 1839.
In 1848 stemde koning Willem II in met een nieuwe grondwet die door de liberale politicus Johan
Rudolf Thorbecke was opgesteld. Nederland werd een parlementaire democratie waarin ministers
, verantwoording moesten afleggen tegenover de Staten-Generaal. De politieke macht lag vanaf 1848
bij de welgestelde burgerij. Na de verkiezingen van 1887 lag de politieke macht bij de meer
bescheiden burgerij. Ook de arbeiders waren nu parlementair vertegenwoordigd.
Het nationaal gevoel in Nederland werd gestimuleerd door de bevrijding van Napoleon en door de
afscheiding van de Belgen. Dit gevoel versterkte het besef van een eigen nationaal karakter met als
belangrijkste eigenschappen: huiselijkheid, godsdienstigheid, vaderlandsliefde en vrijheidsverlangen.
Nederland veranderde in de negentiende eeuw van een agrarische maatschappij naar een
geïndustrialiseerde maatschappij, gekenmerkt door een toenemende verstedelijking en de
verzwakking van regionale bindingen. De moderniteit brak door met positieve en negatieve
gevolgen: Nieuwe transportmethoden (Stoomvaart en spoorwegen) en de trek van mensen naar de
stad, waar de verpaupering groot was.
De in 1824 opgerichte Nederlandsche Handelsmaatschappij zorgde voor de import en voor de
export van producten van en naar Indië. In de koloniën werd een gedwongen koffiecultuur
doorgezet. In het kader van het cultuurstelsel moest een vijfde deel van de grond bebouwd worden
met door het gouvernement bepaalde producten. (zoals koffie en suiker)
De moderniteit:
- Bij arbeiders en kleine burgerij was er een toenemende politieke en sociale bewustwording.
- Mensen trokken naar de stad en daardoor verdwenen de banden van het gezin, wijk of de
groep, en mensen werden meer op zichzelf teruggeworpen.
- Deze vorm van individualisme was een gevolg van de opkomst van de grootindustrie.
- De massacultuur was in opkomst, gericht op amusement en ontspanning.
o Deze massacultuur werd een concurrent van de officiële burgerlijke cultuur.
o Belangrijke normen en waarden van de burgerlijke ideologie waren: eer,
deugdzaamheid, respect voor gezag en godsdienst als hoogste goed.
o Centraal stonden het gezin, de familie, de kerk, de eigen woon- en leefomgeving, het
vaderland, het vorstenhuis, veiligheid en geborgenheid.
- De ontkerkelijking nam toe.
o Een reactie op de ontkerkelijking was de versteviging van het geloof door verzuiling.
o Katholieken en protestanten gingen het dagelijkse leven in eigen kring organiseren
met eigen partijen, kranten, verenigingen en de wens om eigen scholen.
o Deze ontwikkeling in eigen kring werd beschouwd als een vorm van emancipatie.
- Het nadeel van de moderniteit was dat er veel armoede en landloperij was. Honger,
kinderarbeid, slechte werkomstandigheden.
Eind 19e eeuw kwam het feminisme op. Vrouwen gingen gelijke rechten opeisen zoals recht op
betaalde arbeid en actief en passief kiesrecht.
Personen:
Willem I: De Noordelijke en zuidelijke Nederlanden werden herenigd in een koninkrijk onder koning
Willem I. (1742-1843)
Willem II: Koning Willem II stemde in met een nieuwe grondwet die door Johan Rudolf Thorbecke
was opgesteld.
Johan Rudolf Thorbecke: Liberale politicus die een nieuwe grondwet heeft opgesteld, Nederland
werd een parlementaire democratie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper roosvandenberg2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen