H4 Vraagstukken in Nederland
§1 – Dynamische kusten
Verschillende kustprocessen zorgen voor een voortdurende afbraak en aanvulling van de kust.
- Zand van onze kusten is afkomstig van de bodem van de Noordzee, of word aangevoerd door
de rivieren. Zeestroming verplaatst dit zand in NO richting langs de kust, grotendeels
bepaalde door getijdenstroming
Getijdenstroming
Nettoresultaat van de vloedstroom en de ebstroom. Ontstaat
voornamelijk door invloed van de aantrekkingskracht van de
maan op het zeewater.
- Vloed: zeespiegel stijgt naar hoogste waterstand ->
zee komt landinwaards.
- Springtij: wanneer de aantrekkingskracht van de
maan samenvalt met die van de zon (meer water
aangetrokken)
- Eb: zeespiegel daalt naar laagste waterstand ->
zeewaardse stroming
- Doodtij: de aantrekkingskracht van de maan wordt
tegengewerkt door die van de zon (minder water aangetrokken)
Een overheersend zuidwestelijke windrichting zorgt er samen met de zeestroming langs de kust voor
dat de golven op een schuin aankomen op het strand. Vervolgens is er terugstroming aanwezig -> er
wordt zand op het strand gebracht en een klein deel verdwijnt weer. Door deze schuine golven
verplaatst het zand zich in Noordoostelijke richting. Dit maakt dat de kust constant in beweging is.
Nederlands kust bestaat uit drie typen kusten
Waddenkust Duinenkust Estuariumkust
Noord-Nederland Noord- en Zuid Holland Zeeland
Bij eb valt een gedeelte van de Duinenrij van zachte kust Trechtervormige riviermondig
Waddenzee droog -> wadden enkele meters breed in zee. Ontstaat doordat de
Bij vloed komen de zandplaten zeestroming krachtiger is dan
Op een aantal plaatsen is de
naast de geulen onder water te de riviermonding in zee en de
kust hard, omdat daar geen
staan. rivier te weinig sediment
duinen zijn of de duinentijd te
Aan de landkant beschermt aanvoert.
smal is om voldoende
door zeedijken bescherming te bieden.
Zachte kusten: Kusten met stand en duinen, waar de zeestroming vrij spel heeft en er voldoende
aanvoer van zand is om de zeewering in stand te houden.
Harde kusten: Door de mens aangelegde kusten met waterkeringen en zeedijken
Bolwerkvorming: Proces waarbij de erosiebestendige harde kust verder in zee komt te liggen dan
de omliggende zachte kust die verder geërodeerd is.
, De Wereld Van 5v
§2 – De stroomgebieden van Rijn en Maas
Stroomgebied -> Gebied dat afwatert op een rivier (met zijrivieren).
Stroomstelsel -> Het stelsel van de hoofdrivier en zijn zijrivieren (wordt ook wel rivierstelsel -
genoemd).
Waterscheiding -> grens tussen twee stroomgebieden, het
zijn een hoger gelegen delen in het landschap. Waterafvoer hangt af van
Vertragingstijd -> tijd die de neerslag erover doet om na verschillende factoren:
het vallen in het stroomgebied in het stroomstelsel te - neerslag
komen: - evapotranspiratie
- Natuurlijk landschap: lange vertragingstijd - vastgehouden water in
- Cultuurlandschap: korte vertragingstijd bodem
- berging in sloten, vennen en
Debiet -> afvoer per seconde op een bepaald moment meren
Regiem -> verdeling van het debiet over een jaar - verbruik door mens en
Piekafvoer -> maximale afvoer natuur
- Oppervlakte afstroming zorgt voor piekafvoer (bijv.
n.a.v. neerslag)
Directe afvoer -> neerslag + neerslag dat via de oppevlakte direct afstroomt.
Indirecte afvoer -> neerslag dat eerst wordt vastgehouden in de vorm van grondwater of ijs
> vormt samen de basisafvoer
Lengteprofiel -> hoogteligging van bron tot monding
- Verval -> hoogteverschil tussen twee punten
- Verhang -> helling in meters per kilometer
Groot in de bovenloop, neemt af in de middenloop en is klein in de benedenloop
Bovenloop naar middenloop: groot verval -> hoge stroomsnelheid -> erosie
Middenloop naar benedenloop: klein verval -> lage stroomsnelheid -> snelheid
Dwarsprofiel -> Dwarsdoorsnede van een
rivier op een bepaalde plek (geeft
landschapselementen weer)
Horizontale erosie: het eroderen en
sedimenteren van een meanderende rivier,
waardoor de bochten groter worden.
§3 – Waterproblemen in Nederland
De mens heeft de laatste vele ingrepen verricht om de bevaarbaarheid van de rivier te verbeteren:
- Kanalisatie: rivierbochten werden afgesneden -> schepen konden makkelijker navigeren
- Aanleg van kribben: korte dammen loodrecht op de rivier -> verhogen de stroomsnelheid in
het midden van de rivier -> vaargeul blijft diep genoeg en oevers worden beschermd tegen
erosie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper EvavB. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.