Dit document bevat de LEERDOELEN die behoren tot Kern AC van periode 3/4
Loop je stage in periode 4, dan krijg je dit vak in periode 3
Loop je stage in periode 3, dan krijg je dit vak in periode 4
Bevat 70 pagina's
De student:
Legt in eigen
woorden
eigen regie,
zelfmanagem
Vak: Kern A/C- Periode 3 ent,
empowerme
Les 1a-Zelfmanagement; begrippen, modellen en meetinstrumenten-28-04-2021
nt,
veerkracht,
herstel en
zelfredzaamh
eid uit
Beheerst het
Chronic Care
Model en het
Generiek
Model
Zelfmanage
LEGT IN EIGEN WOORDEN EIGEN REGIE , ZELFMANAGEMENT
ment , EMPOWERMENT
op , VEERKRACHT , HERSTEL EN
ZELFREDZAAMHEID UIT grote lijnen
Begrip Uitleg Weet
Eigen regie Eigen regie gaat om het zelf beslissen
wanneer eenover je leven en zorg en
ondersteuning daarbij. Centraal staat: wat wil ik?
meetinstrum
ent voor
Eigen regie is: het vermogen om je eigen leven en noodzakelijke
zelfmanagem
ondersteuning te regelen enten het
in tepraktische vermogen om jezelf te redden in
lichamelijk, sociaal en psychisch
zetten opzicht.
Zelfmanagement Bij zelfmanagement gaat het
Is opomdemeer dan 'zelf doen': het gaat over zelf
bepalen welke zorg je wilthoogte
of wat van
je belangrijk vindt in je leven.
de veelvoud
Het woord 'management'aan geeft aan dat mensen met chronische
aandoeningen hun leven opnieuw
meetinstrum moeten inrichten, waarbij ze activiteiten
ondernemen, bijsturen enententoezicht
voor houden
Empowerment Empowerment is het proces zelfmanagemmensen meer invloed verwerven
waardoor
over beslissingen en actiesent
dieenvan
deinvloed zijn op hun gezondheid.
verschillen
De kern van empowerment is het versterken van de capaciteiten om meer
hiertussen
zeggenschap te verkrijgen over de eigen situatie en daar
verantwoordelijkheid voor te nemen.
Veerkracht Veerkracht is het vermogen om te herstellen van stress en tegenslag. Als er
iets naars of verdrietigs gebeurt, kun je je knap beroerd voelen. Dat is
normaal.
Sterker nog: het voelen en accepteren van je emoties is het begin van een
veerkrachtige reactie.
Herstel Herstel ondersteunende zorg is alle zorg die ten dienste staat van
herstelprocessen van cliënten. Herstel ondersteunende zorg heeft tot doel
de cliënt te helpen zoveel mogelijk zichzelf te helpen.
Zij sluit aan bij de overlevingsstrategieën van de cliënt en moedigt hem aan
deze verder te ontwikkelen.
Zelfredzaamheid Zelfredzaamheid is het vermogen van mensen om zichzelf te redden op alle
levensterreinen met zo min mogelijk professionele ondersteuning en zorg.
Door behoud en/of versterking van zelfredzaamheid kan zorg of
intensivering van zorg worden voorkomen of uitgesteld.
,BEHEERST HET CHRONIC CARE MODEL EN HET GENERIEK MODEL ZELFMANAGEMENT OP GROTE LIJNEN
Chronic Care Model
Het Chronic Care model (afgekort CCM) Het model beschrijft de zorgverlening aan chronisch zieken
binnen een bredere maatschappelijke en beleidsmatige context.
Er worden vier niveaus onderscheiden:
1) community (gemeenschap
2) organisatie
3) zorgteam of praktijk
4) patiënt.
In het model krijgt de patiënt met één (of meer) chronische aandoening(en) een centrale rol in het
zorgproces en daarmee verantwoordelijkheid voor zijn eigen gezondheid.
In dit model staat niet langer de ziekte centraal,
maar wel de noden en behoeften van de persoon
met éen of meer chronische ziekten. Een
chronisch zieke patiënt dient dan ook
gedefinieerd te worden als een persoon met een
reeks behoeften die verband houden met
zijn/haar chronische aandoening en die wijzigen
in de tijd.
Hierbij wordt gekeken naar:
o medische aard
o psychologische
o sociale aard
o spirituele aard
Het doel van het Chronic Care model is om de
zorg voor de chronische patiënt te verschuiven van acuut en reactief naar proactief, gepland en
gebaseerd op bevolkingsonderzoek.
Het wenst dit te bereiken door een combinatie van effectieve teamzorg en geplande interacties:
o zelfmanagement ondersteund door een meer effectief gebruik van bronnen uit de
gemeenschap en omgeving
o geïntegreerde beslissingen
o patiëntenregistratie
o informatietechnologie.
,Generiek model zelfmanagement
Kern
Letterlijk centraal in
zelfmanagement staat de mens met
een chronische aandoening die
samen met de zorgverlener vaststelt
wat hij zelf kan en wil doen, welke
doelen hij zich wil stellen. De kern
van het model is dus de interactie
tussen chronisch zieke en
zorgverlener.
Zelfmanagement is een zaak van de
chronisch zieke en zijn/haar naasten
in samenspel met de (centrale)
zorgverlener en het team van
zorgverleners dat de chronisch zieke
begeleidt. Tussen beide figuren
staan de begrippen die kenmerkend
zijn voor het samenspel:
communicatie, partnerschap en
vertrouwen en respect.
De ring competenties
In de eerste ring staan competenties
die een belangrijke rol spelen bij
zelfmanagement. Het betreft enerzijds competenties die chronisch zieken nodig hebben voor het
inpassen van de ziekte in hun leven en anderzijds competenties die zorgverleners nodig hebben om
zelfmanagement bij hun patiënten te ondersteunen.
Voor de chronisch zieke zijn dat:
o Ziekte specifieke kennis en vaardigheden
o vertrouwen in eigen kunnen
o het vermogen tot zelfontplooiing.
Voor de zorgverlener zijn dat:
o het vermogen tot kennisoverdracht
o vaardigheden als coach
o wegwijzer naar voorzieningen
De ring aandachtspunten
Optimaal zelfmanagement kan bereikt worden door aandacht te besteden aan die gebieden waarop
de chronisch zieke de regie kan of wil (her)nemen. Elk individu maakt een eigen keuze in de doelen
die hij zich wil stellen, zodat de motivatie ontstaat om ze ook daadwerkelijk te realiseren.
1) Om goed aan te sluiten bij de chronisch zieke, zijn interventies nodig op alle 4
aandachtsgebieden: ervaringskennis
2) eigen aandeel in de zorg
3) leven met de ziekte
4) organiseren van zorg en hulpbronnen
, Eigen aandeel in de zorg gaat over de onderdelen van het therapeutisch regime die de patiënt voor
zijn rekening wil en kan nemen. Leven met de ziekte staat voor de uitdagingen waarop de patiënt
dagelijks een antwoord moet vinden om zijn persoonlijke rollen in het leven te kunnen vervullen.
De ring Omgevingsfactoren en Randvoorwaarden Macro niveau
De buitenste ring bevat de omgevingsfactoren en randvoorwaarden die invloed uitoefenen op de
invulling en mate van zelfmanagement.
Het gaat om zaken als:
o het organiseren van zorgprocessen
o ICT
o Kwaliteitseisen
o ontwikkeling en onderzoek
o opleiding en scholing
o financiering
o wet- en regelgeving en samenleving
Deze externe factoren bepalen de speelruimte waarbinnen het mogelijk is voor de chronisch zieke
om de regie te nemen en voor de zorgverlener om zelfmanagement te ondersteunen.
WEET WANNEER EEN MEETINSTRUMENT VOOR ZELFMANAGEMENT IN TE ZETTEN
De geïnterviewde professionals geven aan dat ze geen instrumenten gebruiken om te bepalen of
iemand aan zelfmanagement wil/kan doen. Een professional noemt dat de SMAS-30 (Self
Management Ability Scale) eventueel een geschikt instrument zou zijn. Andere professionals noemen
onder andere als aandachtpunt:
o Het gaat vooral om navragen. Hoe is het overgekomen? Terugvragen naar hoe ze iets
opgelost hebben en kunnen analyseren wat er gebeurd is
o Zelf doelen kunnen stellen
o Steun van het sociale netwerk nagaan
o Gebruikt de patiënt trouw de medicatie? Zo niet, wat is daarvan volgens de patiënt de
reden?
o Komt de patiënt op afspraken? Zo niet, wat de daarvan volgens de patiënt de reden?
o Volgt er informatie vanuit de verwijzer?
Ook de onderzoekers geven aan dat ze geen kant en klare lijstjes hebben waarmee je kunt bepalen of
iemand aan zelfmanagement kan doen. Wel noemt een onderzoeker dat er lijstjes zijn voor het
meten van iemands bereidheid om iets aan de gezondheid te doen, bijvoorbeeld gebaseerd op het
stages of change model. Verdere punten die de onderzoekers hierbij noemen, zijn:
o Van belang is dat iemand zich zorgen maakt en/of voelt dat er iets mis kan gaan. Alleen dan
is men bereid tot zelfmanagement. Een ‘geschrokken’ patiënt is meer bereid tot
zelfmanagement
o De vraag is meer hoe mensen zelf managen, want je kunt het niet niet doen. Als ze erachter
komen dat ze dit niet goed doen, zullen ze gemotiveerd zijn het aan te pakken. Van belang is
hierbij dat mensen niet onzeker of angstig worden
o Het is geen kwestie van willen. De professional kan niet alles opvangen en moet het belang
van zelfmanagement aangeven en hiervoor handvatten geven
o Het gaat niet om ‘of’ maar ‘hoe’ patiënten het doen. Waar gaat het niet goed?
o Van belang is niet alleen aansluiten op motivatie (interviewen over motiveren), maar ook
motiveren
o Als het gaat over de bereidheid van deelname aan een bepaald programma ontkom je er niet
aan dat je een intakegesprek houdt. Bijvoorbeeld met een informatiefolder en een vraag,
maar dat lijkt niet altijd toereikend. Goed motiveren, misschien met wat oefeningen proef
draaien
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper manuelafrijters. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
