Samenvatting
Samenvatting Praktische Economie Module 8 Havo
Samenvatting van Praktische Economie Module 8 Havo.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Conjunctuur en economisch beleidHoofdstuk 1: De conjunctuurbeweging
§1.1: De economische conjunctuur
In sommige jaren is de economische groei hoog, in andere jaren laag. Soms is er zelfs een negatieve
economische groei: dan krimpt de economie en verdienen we met zijn allen minder dan in het
voorgaande jaar. Goede en slechte tijden wisselen elkaar voortdurend af.
Om de beweging van de economie inzichtelijk te
maken, bekijken we de reële economische groei:
de procentuele verandering van jaar tot jaar van
het reële bruto binnenlands product. De lijn die
deze groei weergeeft heet de, de blauwe lijn,
conjunctuurlijn. Als deze lijn boven de x-as ligt,
groeit de economie. Als deze lijn onder de x-as
ligt, krimpt de economie. Deze slingerbeweging is
de economische conjunctuurbeweging. Een
andere lijn, de rode, is de trendmatige groei: de
gemiddelde groei over de afgelopen tien jaar. De trendmatige groeilijn noem je ook wel het
langetermijngroeipad van de economie.
Je spreekt van hoogconjunctuur als de economie sterker groeit dan de trendmatige groei. De blauw
lijn ligt dan boven de rode. Consumenten geven dan gemakkelijk geld uit en bedrijven blijven niet
zitten met voorraden en winsten zijn hoog. De aandelenkoersen bereiken recordhoogten en er is
weinig werkloosheid. Als de economie minder sterk groeit dan de trendmatige groei, spreek je van
laagconjunctuur. De blauwe lijn ligt dan onder de rode. Consumenten kopen minder en bedrijven
verkopen hun producten moeilijker. Het belastinginkomen zal dalen en de werkloosheid stijgt.
In Nederland wordt de economische groei gemeten door het CBS en is Europa door de Eurostat. Als
de economie twee kwartalen achter elkaar krimpt, spreek je van een economische recessie. Als het
drie of meer kwartalen zo is dan spreek je van een economische depressie.
De conjunctuurbeweging heeft drie kenmerken:
De beweging is onregelmatig en niet te voorspellen.
De meeste macro-economische variabelen vertonen dezelfde conjunctuurbeweging.
De beweging verloopt tegengesteld aan het aantal werklozen.
De conjunctuur lijn is moeilijk te voorspellen, het economisch beleid kan niet goed inspelen op wat er
komen gaat. Op korte termijn geldt dit minder. Daarvoor is zeer geavanceerde wiskunde en statistiek
beschikbaar. De tak van de economische wetenschap die zich hiermee bezighoudt is de econometrie.
Econometristen meten de economie. In Nederland worden de conjunctuurvoorspellingen onder
meer gedaan door het CPB.
Om de conjunctuur op korte termijn te voorspellen, wordt gebruikgemaakt van conjunctuur-
indicatoren. Dit zijn macro-economische variabelen waarvan de waarde eerder bekend is dan die van
het bbp. Ze geven een indicatie van de omvang van het toekomstige bbp.
De conjunctuurlijn is gebaseerd op het bbp. Deze macro-economische waarde omvat de gehele
economie. Maar de conjunctuurbeweging is ook zichtbaar in andere macro-economische variabelen,
, zoals het inkomen van consumenten, de bedrijfswinsten, de industriële productie en het aantal
huizen dat wordt verkocht. Omdat de conjunctuurbeweging de gehele economie omvat, worden alle
macro-economische variabelen erdoor beïnvloed.
In tijden van hoogconjunctuur groeit de gezinsconsumptie. Als de conjunctuur afzwakt, neemt de
gezinsconsumptie ook snel af. Macro-economische variabelen die hetzelfde patroon vertonen als de
conjunctuurlijn zijn procyclisch: hun verandering door de tijd volgt de conjunctuurbeweging.
Als het bbp nauwelijks groeit of zelfs krimpt, stijgt het aantal werklozen: de twee lijnen vertonen een
tegengestelde beweging. Als het bbp groeit, daalt het aantal werklozen. In een tijd van
hoogconjunctuur kunnen bedrijven de vraag naar hun producten nauwelijks aan, ze produceren zo
veel ze kunnen en ze hebben meer arbeid nodig. Als de conjunctuur laag is, produceren bedrijven
minder en zijn er ook minder arbeiders nodig, dus die worden ontslagen. Macro-economische
variabelen die een tegenstellend patroon vertonen met de conjunctuurlijn zijn anticyclisch: hun
verandering door de tijd is tegengesteld aan de conjunctuurbeweging.
§1.2: De stand van de economie
De goede en slechte tijden in de economische conjunctuur raakt onderdelen van de economie.
Als er relatief weinig goederen of diensten worden afgenomen gaan bedrijven minder produceren en
is er minder arbeid nodig waardoor mensen hun baan verliezen. Ze worden onvrijwillig werkloos. Als
mensen zelf ontslag nemen worden ze vrijwillig werkloos. In een periode van laagconjunctuur neemt
vooral de onvrijwillige werkloosheid toe.
De overheidsuitgaven stijgen bij een teruglopende conjunctuur en dalen wanneer economische groei
aantrekt. Een stijgende werkloosheid heeft twee gevolgen voor de begroting van de overheid. Ten
eerste moet de overheid meer uitgeven aan uitkeringen. Ten tweede komt er minder loonbelasting
binnen, de inkomsten van de overheid daalt dan. De kans op financieringstekort neemt dan toe.
Een financieringstekort beperkt de mogelijkheden van de overheid. Er is minder geld voorhanden om
economisch beleid van te betalen. Ieder jaar moet de overheid kiezen om sociale uitkeringen wel of
niet te laten stijgen. De hoogte van deze inkomensoverdrachten is gebaseerd op een algemeen
aanvaard sociaal minimum: het minimale inkomen dat nodig is om rond te kunnen komen. Vanwege
inflatie stijgt de nominale waarde van dit sociale minimum. Een uitkering is waardevast als het
meestijgt met de inflatie. De koopkracht van de uitkering blijft dan gelijk. In tijden van
laagconjunctuur kan de overheid waarschijnlijk geen waardevaste uitkeringen garanderen, daar is
geen geld voor.
In goede tijden is veel werk. Mensen zeggen gemakkelijker hun baan op om ergens anders beter te
vinden, ze worden vrijwillig werkloos. Er is toch genoeg werk. Door de krapte op de arbeidsmarkt
zullen de lonen stijgen. Het reële loon neemt toe zodat de koopkracht stijgt.
Een dalende werkloosheid is goed voor de overheid: minder uitkeringen betalen en meer
loonbelasting. De uitkeringen kunnen nu makkelijker verhoogd worden met het inflatiepercentage of
zelfs met hetzelfde percentage waarmee de lonen gemiddeld gestegen zijn. Een uitkering is
welvaartsvast.
De conjunctuurbeweging heeft ook invloed op de internationale handel. Als in Nederland de
binnenlandse vraag daalt, is er ook minder vraag naar buitenlandse producten. De import van
Nederland daalt het buitenland verkoopt minder producten aan ons. Dit is met export andersom.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 001969. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,48. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen