Samenvatting Natuurkunde ‘Straling’
Paragraaf 1: Straling en besmetting
Bestraling en besmetting
Afdeling radiotherapie: afdeling waar mensen met kanker worden behandeld door bestraling.
Zo’n tumor is een groep snel delende cellen die door hun snelle groei de omliggende organen
beschadigen. Het nadeel van bestraling is dat de omliggende cellen van gezonde organen ook
beschadigd kunnen worden waardoor hij zich ongeremd gaat delen kankercel.
Radioactieve besmetting: als je een radioactieve stof op of in je lichaam krijgt (inslikken/ademen).
Die radioactieve straling bestraalt je lichaam langdurig en van binnenuit.
Mensen die in de buurt zijn van een ongeval met radioactieve stoffen, raken soms besmet.
Elektromagnetische straling
Elektromagnetische straling: de voortplanting door de ruimte van elektrische en magnetische
oscillaties (trillingen).
Gammastraling: straling die dwars door je lichaam heen kan en cellen beschadigt (nodig voor
bestrijden kanker). Elektromagnetische stralingen:
- Gammastraling;
- Infrarode straling;
- Licht;
- Uv-straling.
De stralingssoorten die rechts van het zichtbaar licht staan in het elektromagnetische spectrum, zijn
schadelijk. Licht en de stralingssoorten daar links van, zijn onschadelijk.
Infrarode straling: warmtestraling.
Microgolven: straling van mobiele telefoons en magnetrons.
Röntgenstraling wordt gebruikt om röntgenfoto’s te maken: foto’s waarop je vooral je botten ziet.
Een kleine hoeveelheid röntgenstraling voor het maken van één foto levert geen gevaar op.
Een CT-scan is iets schadelijker: een serie van honderden röntgenfoto’s die samen een 3D-beeld
geven van je lichaam.
Stoffen die straling uitzenden
Radioactieve stoffen zenden straling uit. Die straling bestaat uit onzichtbaar kleine deeltjes, die met
een grote snelheid uit de stof schieten.
Deze stoffen worden ook gebruikt om tumoren mee te bestrijden. Om de radioactieve stof zit vaak
goud, dat lost niet op in je lichaam hoe komt die straling eruit dan?
Achtergrondstraling
Achtergrondstraling: de altijd aanwezige straling in de natuur.
GM-teller en badge
Als er een vermoeden is dat iemand is besmet, meten onderzoekets of de persoon straling uitzendt
met een GM-teller. Straling die voldoende energie hebben veroorzaken een piepje.
Hoe sneller de GM-teller piept, hoe meer straling er is.
Mensen die met straling werken, mogen niet teveel straling ontvangen. Om dit te meten dragen zij
een badge: hij meet hoeveel straling een persoon in totaal (bijv. maand) heeft ontvangen.
, GM-teller Badge
Op dat moment Langdurige tijd
Hoeveelheid straling
De eenheid van straling is sievert (Sv). Bij ongeveer 1 Sv wordt je ziek en 10 Sv is dodelijk.
Milli en micro
1000 microsievert is 1 millisievert (mSv).
In Nederland mag niemand meer dan 20 mSv per jaar oplopen.
Straling uit de bodem en de lucht
Elk uur ontvang je ongeveer 0,25 µSv aan achtergrondstraling.
Behalve straling produceren gesteente ook een radioactief gas: radongas (beton en gipsplaten).
Straling in het lichaam
De 2 belangrijkste bronnen waardoor je lichaam radioactieve stoffen heeft, zijn voedingsstoffen
waarin radioactieve kalium- en koolstofatomen voorkomen.
Kosmische straling
Kosmische straling: deeltjes die ontstaan in de zon en de sterren. Dit wordt voor een groot deel door
de atmosfeer tegengehouden. Op aarde ontvang je ongeveer 0,03 µSv per uur.
Je krijgt ongeveer 2,5 mSv per jaar aan kosmische- en achtergrondstraling.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lauragerritsen2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.