OVERZICHT PATHOLOGIEËN
Uitleg van de pathologieën, hypotheses, onderzoek speciaal voor de soort
pathologie, welke testen positief zijn voor die pathologie
,Inhoudsopgave
Uitleg sensitiviteit en specificiteit................................................................................................................... 5
Regels Convex/Concaaf.................................................................................................................................. 6
Nek................................................................................................................................................................ 7
Cervicaal facetsyndroom......................................................................................................................................7
Cervicaal houdingssyndroom................................................................................................................................7
Cervicale radiculopathie.......................................................................................................................................8
Hoofdpijn..............................................................................................................................................................9
Cervicogene hoofdpijn.....................................................................................................................................9
Spanningshoofdpijn.......................................................................................................................................10
Hypertonie nekspieren........................................................................................................................................11
Nek hernia...........................................................................................................................................................12
Whiplash gerelateerde klachten.........................................................................................................................12
Schouder..................................................................................................................................................... 14
Acromioclaviculaire letsel...................................................................................................................................14
Entrapment.........................................................................................................................................................15
Frozen shoulder..................................................................................................................................................16
Impingement syndroom.....................................................................................................................................17
Intern impingement............................................................................................................................................18
KANS...................................................................................................................................................................19
Proximaal biceps letsel.......................................................................................................................................20
Rotatorcuff letsel................................................................................................................................................21
Schouderinstabiliteit...........................................................................................................................................22
Subacrominaal pijnsyndroom (SAPS)..................................................................................................................23
SLAP laesie..........................................................................................................................................................24
Subscapularis tendinopathie..............................................................................................................................25
Thoracic outlet syndroom (TOS).........................................................................................................................25
Elleboog....................................................................................................................................................... 28
Bursitis olecrani..................................................................................................................................................28
Collaterale band letsel elleboog.........................................................................................................................28
Mediale collaterale band...............................................................................................................................28
Laterale collaterale band...............................................................................................................................29
Cubitale tunnel syndroom...................................................................................................................................29
Distaal biceps letsel............................................................................................................................................30
Golfarm...............................................................................................................................................................31
Radiaal tunnel syndroom....................................................................................................................................32
Tennisarm...........................................................................................................................................................33
1
, Tricepsletsel........................................................................................................................................................33
Pols/hand/onderarm................................................................................................................................... 35
Compartimentsyndroom onderarm....................................................................................................................35
Carpaal tunnelsyndroom....................................................................................................................................35
DISI deformiteit...................................................................................................................................................36
Extensor carpi ulnaris tendinopathie..................................................................................................................37
Roeierspols..........................................................................................................................................................38
Scaphoid fractuur...............................................................................................................................................38
Ski duim..............................................................................................................................................................39
Tendinitis de Quervain........................................................................................................................................40
TFCC letsel...........................................................................................................................................................40
Ziekte van Kienböck............................................................................................................................................41
Wervelkolom/thorax................................................................................................................................... 43
Aspecifiek lage rugklachten................................................................................................................................43
Instabiliteit van de onderrug..............................................................................................................................44
Scoliose...............................................................................................................................................................45
Specifieke lage rugklachten................................................................................................................................46
Failed back surgery syndrome.......................................................................................................................46
Lage rughernia...............................................................................................................................................47
Spondylitis......................................................................................................................................................48
Spondylolisthesis...........................................................................................................................................48
Stenose..........................................................................................................................................................49
Heup/bekken/bovenbeen............................................................................................................................ 51
Adductie gerelateerde liespijn............................................................................................................................51
Bekkeninstabiliteit..............................................................................................................................................51
Coxitis fugax.......................................................................................................................................................52
Heup impingement.............................................................................................................................................53
Heupprothese.....................................................................................................................................................53
Iliopsoas syndroom.............................................................................................................................................55
Piriformis syndroom............................................................................................................................................56
Rectus femoris tendinopathie.............................................................................................................................56
Scheefstand van het bekken...............................................................................................................................57
Scheefstand van de stuit.....................................................................................................................................58
SI gewricht klachten...........................................................................................................................................58
Tractus iliotibialis frictie syndroom.....................................................................................................................59
Trendelenburg....................................................................................................................................................60
Trochanter major pijnsyndroom.........................................................................................................................60
Knie............................................................................................................................................................. 62
Bursitis Prepatellaris...........................................................................................................................................62
2
, Collaterale banden.............................................................................................................................................62
Collaterale band letsel mediaal (MCL)...........................................................................................................62
Collaterale band letsel lateraal (LCL).............................................................................................................63
Hamstringletsel...................................................................................................................................................64
Jumpers Knee......................................................................................................................................................65
Kruisband............................................................................................................................................................66
VKB.................................................................................................................................................................66
AKB.................................................................................................................................................................66
Knie prothese......................................................................................................................................................67
Meniscusletsel....................................................................................................................................................68
Osgood-Schlatter................................................................................................................................................69
Patellofemoraal pijnsyndroom...........................................................................................................................70
Pes anserinus syndroom.....................................................................................................................................70
Popliteus tendinitis.............................................................................................................................................71
Quadriceps Tendinitis.........................................................................................................................................72
Runners knee......................................................................................................................................................73
Enkel........................................................................................................................................................... 74
Achillespees letsel...............................................................................................................................................74
Enkelbreuk..........................................................................................................................................................75
Enkel impingement.............................................................................................................................................76
Enkel instabiliteit................................................................................................................................................78
Haglundse exostose............................................................................................................................................79
Inversietrauma....................................................................................................................................................79
Mediaal tibiaal stress syndroom........................................................................................................................80
Sinus tarsi syndroom...........................................................................................................................................81
Voet............................................................................................................................................................ 83
Fasciitis Plantaris................................................................................................................................................83
Hallux Rigidus.....................................................................................................................................................83
Hallux Valgus......................................................................................................................................................84
Klapvoet..............................................................................................................................................................85
Pes Cavus............................................................................................................................................................86
Pes Planus...........................................................................................................................................................86
Tarsaal-tunnelsyndroom....................................................................................................................................87
Ziekte van Sever..................................................................................................................................................88
Algemene aandoeningen in het lichaam....................................................................................................... 90
Artrose................................................................................................................................................................90
Fibromyalgie.......................................................................................................................................................90
Hypertonie spieren..............................................................................................................................................92
Lymfoedeem.......................................................................................................................................................92
3
, Reumatoïde artritis.............................................................................................................................................93
Ziekte van Bechterew.........................................................................................................................................95
Ziekte van strumpell...........................................................................................................................................96
4
, Uitleg sensitiviteit en specificiteit
De sensitiviteit is het percentage van terecht positieve uitslagen, oftewel dat de patiënt de ziekte
daadwerkelijk heeft. Hoe hoger de sensitiviteit van een test, hoe groter de kans dat iemand die de
ziekte daadwerkelijk heeft, een positieve testuitslag krijgt. Dus weinig fout negatieve uitslagen.
De specificiteit is het percentage van terecht negatieve uitslagen onder de niet zieke personen. Het
is de verhouding tussen terecht negatieve uitslagen en het totaal waar de ziekte niet aanwezig is.
Dus hoe hoger de specificiteit van een test, hoe groter de kans dat iemand die de ziekte niet heeft,
een negatief testresultaat krijgt. Dus weinig foutpositieve uitslagen.
Voor de Full Can test zijn er verschillende sensitiviteit en specificiteit waardes. Het is afhankelijk
waarvoor je hem gebruikt
5
, Regels Convex/Concaaf
Convex = ronde vorm van het gewricht, maakt een gewricht een beweging in het convexe
gewrichtsvlak, dan wordt er een rolbeweging. De beweging wordt gecombineerd met een
schuifbeweging in de tegengestelde richting.
Concaaf = holle vorm van het gewricht, de kom bijvoorbeeld. Maakt een gewricht met een concave
gewrichtsvlak de beweging, dan wordt er een beweging die identiek is aan een rolbeweging. Het is
dus in dezelfde richting.
RICHTINGEN BEWEGINGEN:
Wervels: Convex/convex gelijkgerichte beweging
Schouder: Concaaf/convex tegengestelde beweging
Elleboog: Convex/concaaf tegenstelde beweging
Pols: Convex/Concaaf tegengestelde beweging
Vingers: Convex/convex gelijkgerichte beweging
Heup: Convex/Concaaf tegengestelde beweging
Knie: Convex/Convex gelijkgerichte beweging
Enkel: Convex/Concaaf à tegengestelde beweging
Voet: Convex/Convex gelijkgerichte beweging
6
, Nek
Cervicaal facetsyndroom
Algemene informatie
Over het algemeen wordt deze term niet gebruikt in de medische wereld. Het valt
namelijk onder aspecifieke nekklachten. Deze aandoening houdt in dat er
facetgewrichten zijn aangedaan. Deze klachten geven pijnklachten en
bewegingsbeperking. De facetgewrichten kunnen op verschillende manieren
irriteren; stressklachten, zittende werkhouding, oudere leeftijd, een val of trauma,
genetische factoren, een slechte houding en spierzwakte. Hierdoor kunnen
degeneratieve veranderingen optreden.
Welk soort klachten er optreden is afhankelijk op welk niveau de klachten zit. De
intensiteit kan ook verschillen. Vaak straalt soms uit richting de schedel,
schouderbladen of bovenarm.
Symptomen
- Pijnklachten bij bepaalde bewegingen
- ROM beperking rotatie, extensie en lateroflexie.
- Langere tijd zitten en langdurige activiteiten boven het hoofd uitvoeren geeft klachten
- Vaak aan één kant
- Pijn uitstralen schouder of achterhoofd
Hypothese
- ROM beperking
- Spierspanning
- Pijngebied afhankelijk waar de klachten zit
- Pijn ervaring
Onderzoek
- Observatie stand van het hoofd
- ADL waar de PT moeite mee heeft
- Palpatie spierspanning, facetgewrichten (pijn provocerend)
- Actief en passief onderzoek nek
- Tractie nek
o Sensitiviteit; 44%
o Specifiteit; 90%
- Compressie
- Sharp-purser test (als deze test positief is moet je de patiënt direct terugverwijzen naar de
huisarts vanwege instabiliteitsklachten)
o Sensitiviteit; 19% tot 69%
o Specifiteit; 71% tot 98%
Welke testen moeten positief voor deze diagnose
- ROM beperking
- Waar de pijnklachten zitten kun je beetje redeneren welk niveau
Behandeling
Hoe er wordt behandeld is afhankelijk van de soort pijnklacht die aanwezig is. Welke soort
behandeling er wordt gekozen.
- Advies
- Stijfheidsklachten verminderen
- Pijn verminderen
- Stabiliteitstraining trainen van de nekspieren
Cervicaal houdingssyndroom
Algemene informatie
Het cervicaal houdingssyndroom is gekenmerkt door een verkeerde houding van het hoofd. Het is
vaak in antropositie. Hierdoor komt het zwaarte punt voor de halswervels te liggen waardoor de
nekspieren overbelast raken. Er ontstaat dus een disbalans tussen de spieren in de nek. Dit geld
voornamelijk voor de levator scapulae. De tussenwervelschrijven en wervelgewrichten kunnen ook
overbelast raken. De pijnklachten zitten vooral in nek en bovenrug. Het is gekenmerkt met pijn,
stijfheid en een gevoel van vermoeidheid in de nek.
Symptomen
7
, - Pijn of vermoeid gevoel in de nek, bovenrug of hoofd
- Stijve nek
- Soms geeft kaak ook klachten
- Aangedane spieren zijn druk gevoelig
- ROM normaal niet verstoord
Hypothese
- Ik verwacht een antropositie van het hoofd
- Ik verwacht hypertonie van de nek spieren
- Ik verwacht een verkeerde werkhouding
- Ik verwacht een stijve nek
- Ik verwacht een vermoeid gevoel in de nek
Onderzoek
- Observatie lijn van Matthias voor antropositie hoofd, schoudergordel stand
- Werkhouding observatie indien nodig
- Palpatie nekspieren en bovenrug spieren
- Actief/passief onderzoek nek
- Spierlengte
Welke testen moeten positief voor deze diagnose
Bij de observatie is het belangrijk dat je ziet dat er een antropositie van het hoofd te zien is. Daarbij
voel je ook een hypertonie van nekspieren.
Behandeling
De behandeling is vooral gericht op houdingsverbetering waarbij het hoofd in de normale positie
komt waardoor de nekspieren niet overbelast raakt. Dit doe je door veelvoudig te oefenen van het
hoofd intrekken en de kleine nekspieren trainen.
Cervicale radiculopathie
Algemene informatie
Deze aandoening is gekenmerkt door een beknelde zenuw in de nek. Dit geeft uitstralende pijn
vanuit de nek naar de schouder, schouderblad, arm of hand. Er kunnen ook problemen ontstaan in
het aansturen van de spieren of gevoelssignalen doorgeven. De inklemming van de zenuwwortel
kan door verschillende oorzaken ingeklemd raken. Denk hierbij aan nekhernia, artrose of
wervelkanaalstenose.
Symptomen
- Pijn in de nek
- Uitstralende pijn in de arm/hand/schouderregio
- Tintelingen, prikkelingen of een doof gevoel in arm/hand/vingers
- Soms voelt pijn aan als elektrische shocks
- Klachten verergeren door hoesten, niezen, persen.
- Mogelijk krachtsverlies
- Bepaalde bewegingen kunnen de klachten verergeren
- Zwakte in schouder, arm of hand
- Pijn wordt minder als de arm boven en achter het hoofd wordt getild (minder spanning op
de ruggenmergzenuw)
Kennspieren kunnen klachten geven van die getroffen zenuwwortel.
Hypothese
- Tintelingen, prikkeling of doof gevoel
- Bepaalde bewegingen kunnen klachten verergeren
- Meer klachten bij hoesten, niezen, persen
- ULTT test positief
Onderzoek
- Observatie
- Palpatie nek en wervels
- Actief/passief onderzoek nek
- Spierkracht vooral de kennmusculatuur
- Peesreflexen
- Sensibiliteit
- Cluster of wainner deze test wordt vooral gebruikt om radiculopathie te diagnosticeren
4/4 positief heeft een ratio van 30.3
3/4 positief heeft een ratio van 6.1
8
, Hierdoor is het een gemiddelde waarde van testen
o ULTT 1testen
Sensitiviteit; 97%
Specifiteit; 22%
o Cervicale rotatie
Sensitiviteit; 89%
Specifiteit; 49%
o Tractie test
Sensitiviteit; 44%
Specifiteit; 90%
o Spurling test
Sensitiviteit; 50%
Specificiteit; 83%
- Naffziger test
- Valsalva: het heeft een slechte betrouwbaarheid als alleenstaande test
o Sensitiviteit; 22%
o Specifiteit; 94%
- Test batterij van rubinstein
o Valsalva
o Spurling
Sensitiviteit; 50%
Specificiteit; 83%
o Tractie
Sensitiviteit; 44%
Specifiteit; 90%
o ULTT medianus
Sensitiviteit; 97%
Specifiteit; 22%
Welke testen moeten positief voor deze diagnose
Bij het cluster van Wainner wordt het vooral gebruikt om cervicale radiculopathie te diagnosticeren.
De test is het meest betrouwbaar wanneer alle vier de testen positief zijn. 3 van de 4 testen heeft
het een ratio van 6.3. Het is het beste cluster wat er is voor cervicale radiculopathie. Daarbij in
combinatie met de test batterij van rubinstein die iets zegt over de radiculopathie.
Behandeling
Het doel van de behandeling is de compressie van de zenuwwortel te verminderen. Op die manier
worden de klachten ook minder. De behandeling bestaat dus vooral uit:
- Advies geven over houding
- Nek- en schouderspieren trainen of ontspannen
- ROM van de nek verbeteren.
Hoofdpijn
Er zijn veel verschillende soorten hoofdpijn klachten. Echter kan je als fysiotherapeut niet alle
soorten hoofdpijn behandelen. De soorten hoofdpijn waar een behandeling voor is zijn cervicogene
hoofdpijn en spanningshoofdpijn.
Cervicogene hoofdpijn
Algemene informatie
Het is hoofdpijn wat ontstaat doordat er klachten zijn in de nek. De klachten komen omdat
de problemen in de nek zich bevinden rondom de n. trigeminus. Het uitstralingsgebied van
deze zenuw is het hoofd waardoor het zich uit in hoofdpijnklachten. De hoofdpijn kan door
verschillende problemen in de nek ontstaan. Bijvoorbeeld als overbelasting spieren,
opgerekte banden/pezen of scheve gewrichten. De hoofdpijn kenmerkt zich door een
zeurende pijn aan één kant van het hoofd of wenkbrauwen. Het kan soms uitstralen naar
schouders, armen, nek of tussen de schouderbladen. De hoofdpijn is vaak continue
aanwezig maar komt wel in periodes voor.
Symptomen
- Hoofdpijn is continue aanwezig
- Sprake van pijn in de nek/arm vaak zelfde kant waar de hoofdpijn zich bevindt
- ROM nek kan beperken zijn
- Hoofdpijn aan het voorhoofd aan een kant maar kan ook beide kanten
- Klachten kunnen opgewekt worden door druk in de nek, draaibeweging, langdurige
eenzijdige houding
9