Dit document bevat uitgebreide aantekeningen van de Joost van Oort filmpjes voor VWO voor het Historisch Context 'De Koude Oorlog'. De verplichte voorbeelden staan er ook allemaal in. Ook staat boven elk stuk uit welk filmpje het komt, dus als er onduidelijkheden zijn, kan je makkelijk zijn filmpje...
Rusland tijdens Eerste Wereldoorlog:
Russen vechten mee tegen de Duitsers met de Engelsen en Fransen, maar ze hebben een
ouderwets leger, waardoor ze zware verliezen hebben in de strijd. Dit zorgt voor veel
binnenslandse problemen, bijvoorbeeld de voedselproductie raakt ontregeld, waardoor
er voedseltekorten komen. Dit leidt uiteindelijk tot stakingen in sommige Russische
steden, waarna in 1917 de Russische revolutie begint.
In februari 1917 wordt het Tsaar afgezet en stellen ze de voorlopige regering in.
In Oktober 1917 zetten de communisten (Bolsjewieken, onder leiding van Lenin) zich
tegen de voorlopige regering af. De Oktoberrevolutie maakt een einde aan de Russische
revolutie en vanaf dan hebben de communisten de macht in Rusland en in 1922 wordt
de naam veranderd naar de Sovjet Unie.
Communistische partij streeft naar klasseloze samenleving.
De communisten konden niet tegen de kapitalistische samenleving (Volgens
kapitalistische aanhangers geeft het mensen alle kansen gaf en voor vooruitgang zorgde)
in hun omliggende landen, want de communisten vonden dat het voor een steeds
grotere ongelijkheid zorgde. Ze streefden dus naar een klasseloze samenleving met
gemeenschappelijk bezit van productiemiddelen (fabrieken, landbouwgrond).
Communistische partij streeft naar communistische wereldrevolutie.
1919: Oprichting Komintern (communistische internationale: bevordering van
wereldrevolutie door steun aan communistische partijen in andere landen)
Lenin sterft en Stalin volgt Lenin op als leider.
Onder Stalin wordt de Sovjet-Unie een totalitaire staat (een partij: communistische
partijdictatuur). Er vind veel censuur van de media, propaganda, onderdrukking van
politieke tegenstanders plaats.
Er vind ook economische staatscontrole plaats: Landbouw wordt langzaam
gecollectiviseerd, privébezit werd afgeschaft, omdat dat kapitalistisch is. Daarnaast
worden er vijfjarenplannen gemaakt, waarin de overheid zou bepalen wat er in de
volgende vijf jaar geproduceerd zou moeten worden.
Sovjetunie: Westerse landen:
- Weinig individuele vrijheid - Veel individuele vrijheid
- Klasseloze samenleving - Gelaagde samenleving op basis van
- Dictatuur van één partij inkomen en bezit
- Door de staat geleide - Parlementaire democratie
(plan)economie - kapitalistische vrije markteconomie
2. Wantrouwen in de Tweede Wereldoorlog
Vijandbeeld (beeld die je van je vijand hebt, die niet per se waar is, maar waar je zelf
heel erg in gelooft)
, Samenvatting Historische context: De Koude Oorlog
Vijandbeeld van de Sovjetunie over de Verenigde Staten:
Western Imperialisme: ze waren bang dat de VS het communisme wilden vernietigen en
de hele wereld economisch afhankelijk wilden maken van de VS, doordat de VS over de
hele wereld bedrijven openden, waar mensen werkten voor de VS en de SU was dus
bang dat de hele wereld economisch afhankelijk zou zijn van de VS.
Vijandbeeld van de VS over de SU:
Communistische wereldrevolutie: Ze waren bang dat de SU de hele wereld
communistisch zouden maken, waarbij er ook een einde zou komen aan individuele
vrijheid.
Vanaf 1941 zijn de VS (door Pearl Harbor) en de SU (na Duitse inval in Polen) betrokken
bij de tweede wereld oorlog en ondanks wederzijds wantrouwen gaan ze samenwerken
tegen de asmogendheden (Duitsland, Italië en Japan) in de Tweede Wereldoorlog.
Geallieerden winnen steeds meer terrein op de asmogendheden, maar de spanning
tussen VS en SU loopt op. Er ontstaat frictie over een paar zaken:
- Vredesregeling met Duitsland.
- Nieuwe machtsverhouding in Europa na WOII
Mei 1945: Einde Tweede wereld oorlog in Europa Februari 1945: Conferentie van
Potsdam (Stalin, Roosevelt en Churchill kwamen samen om nieuwe machtsverdeling van
Duitsland te plannen)
Juli 1945: conferentie van Potsdam (grote leiders komen samen om de machtsverdeling
in Europa te bevestigen en praten over andere zaken)
Tijdelijke besluiten:
- Verdeling van Duitsland en Berlijn in vier bezettingszones (Groot-Brittannië,
Frankrijk, SU en VS).
- Bezettingszones vormen economische eenheid. De bezettingszones werden
economisch samen bestuurd en niet apart.
- Vervolging Nazi’s. (uiteindelijk komt dit ook in Neurenberg)
- Duitsland moet grondgebied afstaan aan Polen
- Duitse herstelbetalingen aan de Geallieerden, vooral de SU. Dit kon geld zijn,
maar ook met materialen, zoals een hele fabriek.
Onenigheid over:
- Economische eenheid. Er werd afgesproken dat er overal een
vrijemarkteconomie zou zijn, om de Duitse economie zo snel mogelijk weer op
gang te kunnen krijgen en de kans op oorlog te verkleinen (Dit wilden de
Amerikanen). Maar Stalin en de Russen zagen dit anders, omdat ze geen
kapitalistische markt wilden, maar een planeconomie en dat Duitsland snel zijn
boetes en herstelbetalingen zouden betalen, want de SU had zwaar geleden onder
de strijd, dus ze hadden het geld hard nodig.
- Machtsverdeling in Europa. Amerika wilden dat er vrije verkiezingen zouden
komen in heel Europa, zodat de bevolkingen zelf konden kiezen hoe hun landen
bestuurd zouden worden. Maar de SU wilden geen vrije verkiezingen in de
landen die de SU hadden bevrijd.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rjohnson. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.
