Samenvatting
Samenvatting colleges fysiotherapeutisch handelen leerjaar 2 periode 3
- Instelling
- Fontys Hogeschool (Fontys)
Samenvatting colleges fysiotherapeutisch handelen leerjaar 2 periode 3
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 78 pagina's
Voorbeeld 4 van de 78 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Fysiotherapeutisch handelenFYS 1 – NCD’s & risicofactoren
Context:
De wereldwijde sterfte aan chronische, niet-overdraagbare ziekten, is onaanvaardbaar hoog en
neemt toe. Jaarlijks overlijden er 38 miljoen mensen aan de gevolgen van deze ziekten, denk
hierbij aan hart- en vaatziekten, kanker, chronische aandoeningen aan de luchtwegen en
diabetes. Meer dan 14 miljoen van deze sterfgevallen zijn mensen in de leeftijdsgroep van 30 tot
70-jarige. Van deze sterfgevallen leeft 85% in ontwikkelingslanden. Wat weet jij van
risicofactoren en leefstijl? Welke risicofactoren worden geassocieerd met niet-overdraagbare
ziekten en waaraan risicofactoren worden we blootgesteld in het dagelijks leven en gedrag?
Definitie:
Chronic diseases, ook wel non-communicable diseases (NCD’s) genoemd, zijn niet overdraagbare
aandoeningen. Zij zijn van lange duur en meestal langzaam progressief. De vier meest
voorkomende NCD’s zijn:
o Cardiovasculaire ziektes
o Kanker
o Diabetes
o Chronische ademhalingsziektes
Chronische aandoeningen in NL:
Levensverwachting in 2030:
o Mannen 82 jaar
o Vrouwen 85 jaar
NL in 2030 circa 7 miljoen mensen met een chronische ziekte.
Dat is ongeveer 40% van de bevolking, nu is dat nog 32%.
Chronic disease en fysiotherapie:
60% van de chronisch zieken in contact met een paramedicus
39% bezoekt een fysiotherapeut of heeft contact op afstand) (Nivel 2010)
16% van de patiënten in de particuliere praktijk wordt behandeld voor een chronische
aandoening
Onderliggende oorzaak van chronische aandoeningen levensstijl
Feiten oorzaken en mortaliteit wereldwijd:
4.9 miljoen mensen sterven aan de gevolgen van roken
1.9 miljoen mensen sterven aan de gevolgen van inactiviteit
2.7 miljoen mensensterven aan de gevolgen van te weinig
inname van fruit en groenten
2.6 miljoen mensen sterven aan de gevolgen van overgewicht
of obesitas
7.1 miljoen mensen sterven aan de gevolgen van hypertensie
4.4 miljoen mensen sterven aan de gevolgen van een
verhoogd cholesterol level
Risicofactoren:
“A risk factor is any attribute, characteristic or exposure of an individual that increases the
likelihood of developing a disease or injury” (WHO)
Twee soorten risicofactoren:
,o Factoren die je niet kunt beïnvloeden.
Geslacht Leeftijd
Persoonlijkheid Etniciteit
Erfelijkheid
o Factoren die je wel kunt beïnvloeden.
Roken:
- Nicotine zeer verslavend:
× Adrenaline + noradrenaline ↑
× Actie: bloeddruk + hartritme ↑
- Koolmonoxide toxisch:
× Bindt aan hemoglobine
× Minder zuurstof
- Dus door nicotine is er meer vraag naar zuurstof (actie) maar door de
koolmonoxide is er minder zuurstof in het bloed minder conditie.
- Roken & mee roken:
× Kleverig bloed
× Beïnvloed de verhouding tussen HDL en LDL ongunstig.
× Volgens onderzoek – echtgenoten van rokers:
2½ x meer kans op longkanker
2 x meer kans op hart en vaatziekten
Te hoog cholesterolgehalte:
- LDL-cholesterol = afval (het teveel wordt vanuit de lever aan de lopende band
in het lichaam gedumpt en bevordert slagaderziekte)
× Afval van de lever wordt in het lichaam gedumpt.
- HDL-cholesterol = (brengt het teveel aan LDL-cholesterol met kruiwagentjes
tegelijk terug naar lever waar het wordt afgebroken)
× Zorgt ervoor dat afval dat zich in de bloedbaan bevindt naar de lever wordt
gebracht en om daar afgebroken te worden.
- Het gaat mis wanneer men te veel verzadigde vetzuren inneemt; deze verhogen
het LDL-gehalte nog sterker. Lichamelijke activiteit zorgt voor een toename van
HDL-gehalte.
- Cholesterolwaarde:
× Wenselijk niveau: normale cholesterolwaarde: 5,0 mmol / liter
× Bij lichte verhoging (tot 6,4 mmol/l) helpen
Magere producten
Onverzadigde vetten
Regelmatig bewegen
Groeten en fruit
Beperk de inname van suikers
× Bij ernstigere verhoging (6,5 – 7,9 mmol/l) ook cholesterolverlagers nodig
× Bij ≥ 8,0 mmol/l kans op arterosclereose 4x hoger dan normaal
Hoge bloeddruk/hypertensie:
- Bloeddruk:120/80 (140/90)
× Systolisch druk wanneer hart pompt (li kamer)
× Diastolisch druk wanneer hart ontspant
- Weinig symptomen richt wel schade aan!
× Endotheel raakt beschadigd
× Plaques worden gevormd die verstoppingen kunnen veroorzaken
× Kan zelfs leiden tot nierfalen of hart-/herseninfarct
- Bloeddruk verlagen:
× Belangrijke factoren goede voeding, stress ↓ en lichamelijkeactiviteit ↑
, × Voeding gebruik bij voorkeur voedingsmiddelen rijk aan
kalium, calcium en magnesium!
× Beperk de inname van keukenzout (natriumchloride)
× Stress ↓: vermijdt stressvolle situaties en/of zorg voor voldoende
ontspanning (bijv. ademhalingsoefeningen)
× Lichaamsbeweging ↑: versoepelt óók de vaatwand
Stress:
- Een gevoel van druk of spanning, vaak veroorzaakt door invloeden van
buitenaf.
× Hartfrequentie ↑
× Bloeddruk ↑
× Glucosegehalte ↑
× Fight – flight response
- Acute stress
- Aanhoudende stress
- Relatie chronische aandoeningen en stress blijft uitdaging, we zijn en reageren
allemaal anders.
- Ontspanning:
× Regelmatig bewegen
× Goede voeding
× Ontspanningstechnieken
× Leer omgaan met stressoren
Diabetes:
- Er wordt geen of te weinig insuline aangemaakt of er is een verminderde
werking van insuline waardoor het glucosepeil hoog blijft. In beide gevallen
blijft het bloedglucosegehalte te hoog.
- Glucose suiker, door het lichaam aangemaakt uit koolhydraten
- Insuline hormoon stimuleert:
× Opname van glucose uit de bloedbaan
× Omzetten van glucose in glycogeen (energievoorraad)
× In beide gevallen verlaagt het bloedglucosegehalte.
- Type 1 en 2:
× Twee ziektes die zich kenmerken door een slechte regulering van het
bloedsuikergehalte, maar beide een andere oorzaak hebben:
Type 1 lichaam kan geen (of onvoldoende) insuline aanmaken
(auto-immuunziekte)
Type 2 suikerspiegel is verhoogd
omdat het lichaam geleidelijk
minder gevoelig is geworden door
insuline (het hormoon mist zijn
uitwerking)
- Suikerspiegel tussen 4,0 en 8,0 mmol/L
× Afhankelijk van o.a. beweging, voeding
en medicatie.
× Hypoclycemia te weinig suiker
× Hyperclycemia te veel suiker
insuline spuiten, kom je vaker tegen in
het dagelijkse leven.
Metabool syndroom:
- Een combinatie van vier frequent
voorkomende aandoeningen:
, × Hoge bloeddruk
× Suikerziekte (diabetes)
× Verhoogd LDL-cholesterol
× Overgewicht
- Deze combinatie een belangrijke oorzaak van het vroegtijdig ontstaan van
artherosclerose.
- Oorzaak slechte voeding & inactiviteit
- Verlaagd de waarden van de volgende risicofactoren om zo het ‘metabool
syndroom’ te vermijden (minder te eten en meer te bewegen):
× Buikomvang: mannen ≤102cm, vrouwen ≤88cm.
× Bloeddruk: ≤140/90mmHg (liever ≤120/80)
× HDL-cholesterol >1.0mmol/l < 1,5 mmol/l
× Triglycerides <1.7mmol
× Nuchtere bloedsuikerspiegel <5.5mmol/l
Ongezonde voeding:
- Ongezonde eetgewoontes kunnen tot de volgende problemen/risicofactoren
leiden:
× Obesitas (& buikomvang)
× Hypertensie
× Hoog cholesterol
× Toename van eetlust, snacken
× Slechte controle bloedsuikerspiegel
- Wenselijk niveau:
× Minder in aantal calorieën
× Totale vet minder dan 30% van het totaalaantal calorieën per dag
× Zout/natrium minder dan 2000 mg per dag
× Vezels op zijn minst 30gram per dag
× Inname van suiker beperken
× Plantaardige producten
× Voldoende vezelrijke producten
× Beweeg regelmatig
Overgewicht/obesitas:
- Te weinig bewegen + ongezond eten
× Is een risicofactor op zich!
× Versterkt andere risicofactoren:
Hypertensie, te hoog LDL-cholesterol & diabetes
× Het gevaar van buikvet risico + diabetes
- Afvallen:
× Wenselijk niveau:
Taille mannen <102cm/vrouwen <88cm
% lichaamsvet mannen <20%/vrouwen <30%
× Gezonde eetgewoontes en/of voedingssamenstelling
× Voldoende lichaamsbeweging
Alcohol:
- Hartritme ↑
- Bloeddruk ↑
- Bevat veel calorieën!
- Beïnvloedt de werking van bloeddruk-medicijnen
- Kan leiden tot slechte voedingsgewoontes
- Negatieve invloed op vetstoffen en LDL
- Giftig
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kimvdeijnde. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen