Blok 1 Wetenschappelijk OZ
Leerdoelen blok 1
• wat onderzoek inhoudt en onderscheidt van andere activiteiten.
• Wat bedrijfswetenschappelijk onderzoek inhoudt en hoe het zich onderscheidt van andere soorten van
onderzoek
• Onderscheid fundamenteel en toegepast OZ.
• Deductie en inductie als manieren om te komen tot conclusies.
• 4 belangrijkste methoden van bedrijfswetenschappelijk onderzoek inhouden: survey, case study, experiment
en archival research.
• Validiteitsproblemen en betrouwbaarheidsproblemen.
• Specifieke problemen en risico’s verbonden zijn aan wetenschappelijke integriteit en ethiek.
• Fasen OZ proces reproduceren en logica daarvan aangeven (empirische cyclus).
• 3 basisontwerp-vragen.
• ‘Wetenschappelijke relevantie’.
• Bronnen.
• Reflecteren op kwaliteit probleemstelling, de relevantie daarvan, en de gekozen onderzoeksstrategie.
Week 1
Taak 1.1 Opdracht 1
Reader Mto 1.1 (WO OZ en afstudeerscriptie)
1.1
1. Inleiding managementwetenschappen
• Tak wetenschap omtrent bestuur, leiding en leiderschap in organisaties.
• Discipline: uiteenlopende vraagstukken in organisaties.
• Verbindende thema: management van organisaties en diverse functies daarin.
• Vakgebied divers → wortels in economische, sociale en technische disciplines.
• Managementwetenschappen → weinig overeenkomsten met ‘ management science’ of ‘operations
research’ = procesoptimalisatie .
2 Wat is OZ.
Kennis
• Soorten: voorspelling, verklaring, (eerste) indruk, ontwerp → gemeenschappelijk element: activiteiten
ondernemen die leiden tot nieuwe kennis.
• Relevante elementen: kennisbehoefte, bestaande kennis (body of kwowledge) die tekort schiet, activiteiten
om nieuwe kennis te verkrijgen, resultaat: uitbreiding body of knowledge en (zo mogelijk) bevrediging
aanvankelijke kennisbehoefte.
• Onderzoeken is leren en is ingrediënt elk menselijk handelen: om te handelen willen mensen inzicht hebben
in hun omgeving, zichzelf en effecten van handelen.
Tip!Kenmerken onderzoek
• Doel: kennishiaat vervullen.
• Systematisch → Vaste fasen: formuleren probleemstelling, verkennen body of knowledge
(literatuuronderzoek), kiezen MTO, gegevens verzamelen en analyseren, beantwoorden probleemstelling
(conclusie)
3 Wat is WO.
• Tip! Kenmerken/ eisen: wetenschappelijk relevant en wetenschappelijk verantwoord.
• Tip! 3 Ontwerpvragen die in samenhang beantwoordt dienen te worden:
1. Wat ga ik onderzoeken (onderwerp en probleemstelling) directe relatie eis wetenschappelijk relevant.
2. Waarom ga ik onderzoeken (argumentatie en relevantie) directe relatie eis wetenschappelijk relevant.
,3. Hoe ga ik onderzoeken (MTO) → directe relatie eis wetenschappelijk verantwoord.
3.1 Tip! Wetenschappelijk relevant (eis WO) → wat en waarom.
• Verwijst naar inhoud en doel onderzoek.
• Wetenschappelijk OZ → bouwt voort op bestaande wetenschappelijk kennis en voegt nieuwe kennis toe:
onderscheidt zich hiermee van alle andere activiteiten.
• Zo groeit het huis van wetenschap dat per definitie nooit af is → OZ beantwoord vragen, maar roept
tegelijkertijd vragen op.
• Om OZ wetenschappelijk relevant te laten zijn is literatuur-OZ nodig.
• Literatuur-OZ leidt tot argumentatie en tot probleemstelling → OZ’r moet met inhoudelijke argumenten
komen waarom de probleemstelling relevant is.
Tip! Praktijkgericht OZ
• Praktijkgericht OZ primair gericht op oplossen praktische problemen en niet bijdragen theorie.
• Praktijkgericht OZ ander karakter → kan wel leiden wetenschappelijk OZ → hangt sterk af van onderzochte
probleem en manier waarop het OZ is uitgevoerd.
• Binnen wetenschappelijk OZ vaak ook ingegaan op praktische relevantie → ieder wetenschappelijk artikel
eindigt met ‘recommendations for practice’.
Valorisatie
• Universiteiten tegenwoordig vaker en indringender aangesproken op betekenis en waarde van hun WO voor
maatschappij → WO nl gefinancierd uit publieke gelden.
• Valorisatie: resultaten OZ worden gebruikt voor innovaties, concrete toepassingen en oplossen
maatschappelijke vraagstukken.
• Kritiek → valorisatie gezien als bedreiging academische vrijheid en aandacht voor fundamenteel OZ dat pas
op langere termijn van waarde kan zijn.
• Positieve kritiek → valorisatie wordt gezien als kans, erkenning vd betekenis van WO, waarmeee financiële
uitgaven kunnen worden gerechtvaardigd.
3.2 Tip! Wetenschappelijk verantwoord (eis WO) → hoe.
-Wetenschappelijk verantwoord → duidt op enerzijds op verantwoorde manier van OZ doen en anderzijds op
publiekelijk verantwoorden (expliciteren) van alle keuzes in OZ.
Tip! Expliciteren keuzes OZ
• OZ-methodologie: eis verantwoording verwijst naar methodologische aspecten → geeft nl regels voor: goed
OZ, geaccepteerde methoden, procedures en werkwijzen verwerven an kennis.
• Verschillende disciplines → discipline specifieke methoden.
• Regels methodologie betrekking op streven eerlijkheid, waarheidsgetrouwheid en openheid verslaglegging.
• Inzage werkwijze: nodig om werk, resultaten en manier werken OZ op waarde te kunnen beoordelen.
• Manier van verantwoording:
o Bronvermelding → gebeurt consequent en nauwkeurig.
o Expliciete vermelding MTO→ bevordert controle of repliceren anderen. Wetenschappers hechten hier
grote waarde aan.
• Double blind peer review → vermelding in academic journal → ieder artikel onderworpen aan proces waarin
beoordelaars (reviewers) niet weten wie auteurs zijn. Obv review aanwijzingen verbetering of afwijzen ivm
gebrek methodologische kwaliteit.
• Peer review: artikel beoordeeld door experts in betreffende vakgebied. Expertise blijkt uit hun publicaties.
• Verantwoorden keuzes.
Verantwoorde manier OZ
• WO gebaseerd op vertrouwen dat OZ’ s OZ zorgvuldig uitvoeren en daarover relevante informatie
publiceren.
• Tip! Belangrijk: verantwoording gerapporteerde resultaten en conclusies → aannemelijk maken dat OZ
voldoet aan kwaliteitseisen (validiteit) → verantwoorden voor OZ-opzet =en voor correcte wijze toepassen
MTO.
,• Waarom keuze bep MTO, obv van welke criteria is hiervoor gekozen, waarom zijn deze criteria gekozen, wie
waren de respondenten (soort) en waarom de keuze hiervoor?
• Obv wat zijn variabelen geoperationaliseerd, hoe is de vragenlijst tot stand gekomen?
• Zorgvuldigheid noodzakelijke voorwaarde OZ.
Waarheidsgetrouwheid
• WO = waarheidsvinding
• Houding: voortdurend kritisch en bestaande kennis in vraag te trekken.
• Tip! Absolute waarheid bestaat niet, wel indicaties van wat waar is en wat we voorlopig voor waar
aannemen (voorlopige juistheid).
• Wetenschap streeft geen waarheden na → iets is waar totdat tegendeel bewezen is.
• Wetenschap probeert fenomenen in empirie voordoen, zo goed mogelijk te begrijpen en verklaren.
3.3 Validiteit.
• Meest algemene en belangrijke kwaliteitseis WO → verwijst naar geldigheid OZ resultaten als gevolg vd
onderzoeksopzet en manier van meten.
• Groot aantal soorten en varianten validiteit.
• Tip! Yin (2009) → handzame en veel gebruikte indeling → standaardwerk case study research → 4 criteria:
o Constructvaliditeit: meten wat men beoogt te meten.
o Interne validiteit: causale relatie tussen variabelen.
o Externe validiteit: generalisatie variabelen.
o Betrouwbaarheid: zelfde resultaten onder andere omstandigheden.
Tip! Constructvaliditeit
• Gaat over juistheid meten constructen.
• Zijn met metingen wel op juiste manier begrippen en variabelen afgedekt?
• Abstracte begrippen worden meetbaar gemaakt door bijv bij interview of enquête er naar te vragen.
• Bij sociale wetenschappen gebruikelijk dat constructen/ begrippen gemeten worden door te vragen naar
verschillende aspecten onderwerp (arbeidssatisfactie: dimensies werksfeer en taakinhoud).
• Op die aspecten vormen scores in gezamenlijkheid totaalscore voor onderwerp (arbeidssatisfactie) → wordt
zo meetbaar gemaakt.
• Bij kwalitatief OZ is dit issue: krijg je wel eerlijke/ objectieve antwoorden als vragen bijv gaan over relatie
met iemand waar je afhankelijkheidsrelatie mee hebt.
Tip!Interne validiteit
• Gaat over causaliteit.
• Zijn gevonden verklaringen wel correct → redeneringen juist, andere redeneringen mogelijk, andere factor
die verklaring kan geven voor samenhang? → MAW gevonden oorzaak/ gevolg relatie geldig?
Tip!Externe validiteit
• Gaat over generaliseerbaarheid → resultaten ook geldig/ blijven die overeind in andere context.
• Resultaten alleen maar geldig voor onderzochte groep→ niet voldaan eis externe validiteit → geen uitspraken
over andere groepen.
• Respondenten op goede manier geselecteerd (diepte-interviews met kleine groep respondenten heb je
experts nodig).
Tip!Betrouwbaarheid
• Gaat over stabiliteit OZ resultaten → komen andere OZ’s tot dezelfde resultaten.
• OZ voldoende objectief uitgevoerd?
Validiteit vs betrouwbaarheid
Als weegschaal consequent 5 kg teveel aangeeft → metingen niet valide (gewicht klopt niet) → metingen wel
betrouwbaar (telkens dezelfde uitkomst bij herwegingen).
, Tip!Validiteitsproblemen → kunnen validiteit OZ verminderen
o Non response → mensen niet bereid mee te werken aan OZ → terughoudend over validiteit OZ resultaten.
o Zelfselectie → vrijwilligheid deelname onderzochte eenheden → vertekening OZ resultaten (bias)
o Sociaal wenselijke antwoorden → respondenten kunnen niet objectieve/ eerlijke antwoorden geven bij
gevoelige onderwerpen/ vragen over mensen met afhankelijkheidsrelatie → onjuist beeld werkelijkheid.
o Invloed OZ’r → vertekening in beeld kan optreden/ (onbewust) sturende vragen als OZ’r niet objectief is (OZ
in eigen org of respondenten met afhankelijkheidsrelatie). Vooroordelen/ voorinformatie spelen rol bij
objectiviteit.
o Gebrek aan anonimiteit van respondenten
o Interpretatieproblemen: meningen en inzichten respondenten goed beoordeeld/ op juiste waarde?
o Doorgevraagd en geparafraseerd? Tip: vraag of strekking antwoorden op juiste manier geïnterpreteerd is.
3.4 Wetenschappelijke houding en wetenschappelijke integriteit.
Tip!Houding OZ’r: methodologisch, kritisch, onbevooroordeeld en integer.
• WO → andere normen dan andere sectoren maatschappij.
• OZ baseert eigen verwachtingen over werkelijkheid op bestaande (erkende) wetenschappelijke literatuur
en benaderd werkelijkheid onbevooroordeeld.
• Kritische houding → zo veel mogelijk eigen meningen en gevoelens scheiden werk in OZ:
o Tov theorie (bestaande kennis) en de empirie (eigen waarnemingen) → bestaande theorieën,
representeren de voorlopige stavaza (altijd beter theorieën en verklaringen mogelijk → zeker in snel
veranderende wereld) → geen plaats dogmatisme (streng, vasthoudend, niet open voor discussie).
o Tov feiten: zijn product van menselijke waarnemingen, (feilbare) instrumenten, en kritiseerbare procedures
om resultaten vast te leggen.
o Kan lastig zijn (zeker bij praktijkgericht OZ): opdrachtgever die belang kan hebben bij uitkomst OZ →
spanning ontstaan tussen kritische houding OZ’r en behoefte aan zekerheid opdrachtgever.
o WO’ r doet alles om fouten te voorkomen in opzet en tijdens meten en waarnemen empirie.
• Methodologische regels: geven OZ’r nodige houvast bij ontwerpen en uitvoeren WO.
• WO dient zelfreinigend te zijn: hoge maatstaven mbt zuiverheid/ integriteit wetenschap (opzet en analyse
dienen waarheidsgetrouw te zijn).
• Fraude uit den boze. FFP (fabrication, falsification en plagarism) → fabrication : zelf verzonnen, falsification :
vervalsen gegevens, plagarisme : overnemen teksten/ resultaten, parafraseren zonder bronvermelding, ten
onrechte voordoen als mede auteur.
• WO streeft naar oprechtheid, eerlijkheid en waarheidsgetrouwheid.
3.5 Sociale activiteit.
• WO: sociale, geen individuele aangelegenheid.
• Deskundigheid vakgebied stoelt op collectieve kennis → research community/ academic community.
• Resultaten OZ gelden pas na erkenning door OZ gemeenschap.
• WO’s onderhouden formeel en informeel contact:
o WO → Conferenties (ideeën uitwisselen, inspiratie opdoen, informatie/ resultaten delen/ netwerken
bouwen/ samenwerking initiëren, reacties krijgen op eigen OZ).
o Praktijkgericht OZ→ seminars, symposia, vakpublicaties, advieswerk.
Paradigma
• WO’s werken doorgaans binnen veronderstellingen paradigma of onderzoeksprogramma → paradigma:
stelsel met elkaar samenhangende wetenschappelijke theorieën / wetenschappelijk denkkader.
• Paradigma bestaat uit geheel wetten, definities, veronderstellingen over werkelijkheid/ empirie, waarden, etc
→ vanuit paradigma keuzes gemaakt en problemen opgelost.
4 Samenvattend.
• OZ: omvat alle activiteiten die expliciet gericht zijn op vervullen kennishiaat.
• OZ pas wetenschappelijk als op verantwoorde wijze uitgevoerd en gericht is op genereren nieuwe kennis die
voortbouwt op bestaande kennis, zoals dat (h)erkend wordt in academic community.
• Managementwetenschappen: studie van managementvraagstukken → bestuur, leiding, leiderschap in org.
