Deze samenvatting is een samenvatting voor het examen van nw van het 5de jaar (eerste trimester). Dit bevat hoofdstuk 1: reuzen onder er moleculen, Hoofdstuk 5: de cel, en hoofdstuk 7: weet wat je eet.
Nw examen 1 samenvatting
Hoofdstuk 1: Reuzen onder de moleculen
1. Hoe kunnen we kunststoffen identificeren
De soort kunststof wordt ook aangegeven met een cijfer. Het kringloopsymbool toont aan
dat de kunststof kan worden gerecycleerd.
1.2 identificatieproeven
Je kan ook adh van experimenten nagaan welke soort kunststof het is. De meest betrouwbare tests zijn de
vlamtest en de beilsteintest.
Waarnemingen:
kunststof vlam zelfdovend geur na uitblazen andere
PS geel, sterk roetend - zoetgeurende damp brandt gemakkelijk
PE gele vlam met blauwe kern - gedoofde kaars zeer ontvlambaar
PP gele vlam met blauwe kern - asfaltgeur druipt brandend af
PVC groene kern, rokend + dampen zijn bijtend en irriteren
PET geeloranje, roetvorming - zoet aromatisch
2. Wat zijn kunststoffen
Kunststoffen worden vaak synthetische stoffen genoemd.
Een kunststof moet aan de 3 voorwaarden voldoen:
- Koolstofverbindingen
- Macromoleculen of polymeren
- Geen natuurlijke stoffen. Ze ontstaan ofwel door wijziging van een natuurlijk product, ofwel bij een chemische
reactie uit basisproducten meestal gehaald uit aardolie, aardgas of steenkool.
Kunststoffen zijn opgebouwd uit macromoleculen, maar niet alle macromoleculaire stoffen zijn kunststoffen.
Natuurlijke macromoleculaire stoffen
- Komen voor in levende organismen = natuurlijke grondstoffen.
Vbden: Cellulose (stro), zetmeel (brood, aardappelen, …), katoen, hoorn, hars, rubber, eiwitten, …
Halfsynthetische kunststoffen
- Op basis van natuurlijke macromoleculen.
Vb: celluloïd, gevulkaniseerd rubber, viscose, kunsthoorn, …
Volsynthetische kunststoffen
- Niet natuurlijke stoffen, komen niet in de natuur voor maar zijn industrieel gesynthetiseerd.
Vb: PET, PVC, …
→ Halfsynthetische en volsynthetische kunststoffen worden ook plastics genoemd.
, 3. Bereiding van kunststoffen
3.1 Grondstoffen voor kunststoffen
- Natuurlijke Grondstoffen → aardolie en cellulose = basis voor kunststoffenproductie
Aardolie als grondstof:
- verwarmen tot 375°C
- Gefractioneerde destillatie
- Vorming van: gassen, vloeistoffen, viskeuze bodemstroom (pek/teer)
- Slechts 4% wordt gebruikt voor de productie van kunststoffen.
→ Het grootste deel van de aardolie wordt gebruikt voor diesel en stookolie, maar liefst 70%
De belangrijkste grondstof voor de kunststofproductie is aardolie. Door gefractioneerde destillatie kunnen de
bruikbare componenten worden afgezonderd. Vooral de naftafractie is belangrijk voor de synthese van polymeren.
3.2 Bouwstenen voor kunststoffen
- Zetmeel is een aaneenschakeling van een reeks monomeren, we spreken daarom van een polymeer.
Monomeren zijn stoffen met een eenvoudige structuur en een hoog reactievermogen.
→ Dit zijn lichte onverzadigde organische verbindingen. Bv: etheen, propeen, alkeen, …
3.3 Synthese van Kunststoffen
Met de monomeren kan je polymeren synthetiseren.
- polyadditie: moleculen van één soort worden aan elkaar geregen
- Het monomeer is altijd een kleine, eenvoudige, identieke, onverzadigde molecule.
- Reactieve dubbele binding kan makkelijk gebroken worden.
Polyadditie: polyetheen
→ Monomeer is etheen (C2H4)
Kenmerken: waterdicht, niet giftig, CO 2 en H2O, doorlaatbaar voor gassen, vrij goedkoop.
Gebruik: emmers, plastic zakjes, flesjes, …
Polyadditie: Polypropeen
→ Monomeer is propeen (C3H6)
Kenmerken: stijver en harder dan PE, sterilliseerbaar met stoom
Gebruik: schroefdoppen, kratten, tapijten, tuinmeubels, folies (mapjes), medische sector (spuiten, infusen)
Polyadditie: PVC
Kenmerken: duurzaam en vormvast, laat geen gassen, oliën, vetten en aroma’s door
Gebruik: afvoerleidingen, vensters, dakgoten, …
Polyadditie: PS
Kenmerken: glashelder, broos en krasgevoelig
Gebruik: wegwerpbestek, koffiebekers, laat zich gemakkelijk schuimen tot piepschuim
- polycondensatie: 2 of meer verschillende moleculen worden via een chemische reactie aan elkaar gebonden.
- reactie tussen verschillende monomeren
Bij de reactie worden kleine moleculen afgesplitst (bv. Water) en binden de resterende stukken van de
monomeren zich aan elkaar.
Polycondensatie: polyamide
Kenmerken: taai, sterk, stijlvast, lage wrijving
Gebruik: tandwielen, schroeven, bouten, pluggen, kousen
Polycondensatie: PET
Kenmerken: transparant, niet doorlaatbaar voor gassen
Gebruik: flessen voor koolzuurhoudende frisdranken, tandwielen, auto-onderdelen, vezels, …
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper femsv. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
