Zenuwen, Zintuigen en Signalen 2
Inhoudsopgave
Inhoudsopgave ___________________________________________________________________ 1
Oogheelkunde ____________________________________________________________________ 3
Hoorcollege 1a - Anatomie ________________________________________________________ 3
Anatomie van het oog__________________________________________________________ 3
Visus, gezichtsveld en ander oogheelkundig onderzoek _______________________________ 7
Cornea ______________________________________________________________________ 9
Refractiechirurgie ____________________________________________________________ 10
Cataract ____________________________________________________________________ 12
Hoorcollege 1b - Ziekte en behandeling _____________________________________________ 13
Retina _____________________________________________________________________ 13
Glaucoom __________________________________________________________________ 16
Hoorcollege 2 - Elektrofysiologie __________________________________________________ 17
Inleiding elektrofysiologie in de oogheelkunde _____________________________________ 17
Visual evoked potentials _______________________________________________________ 19
Hoorcollege 3 - Optica __________________________________________________________ 20
Herhaling optica _____________________________________________________________ 20
Optica van het oog ___________________________________________________________ 21
Optische afwijkingen aan het oog________________________________________________ 22
Beeldvormende technieken ____________________________________________________ 23
Cataract ____________________________________________________________________ 23
Practicum ____________________________________________________________________ 24
Neurologie______________________________________________________________________ 26
E-learning - Ophalen kennis neuroanatomie _________________________________________ 26
Herhaling anatomie __________________________________________________________ 26
Somatomotorische controle ____________________________________________________ 26
Hoorcollege 1 - EEG en ziektebeelden ______________________________________________ 28
Hoorcollege 2a - Actie- en rustpotentiaal ____________________________________________ 33
Rustmembraanpotentiaal ______________________________________________________ 33
Actiepotentiaal ______________________________________________________________ 35
Hoorcollege 2b - Synaps _________________________________________________________ 37
Hoorcollege 3 - EMG en ziektebeelden _____________________________________________ 41
Naald-EMG _________________________________________________________________ 41
Geleidingsonderzoek _________________________________________________________ 44
Ziekten van de neuromusculaire overgang_________________________________________ 45
Revalidatiegeneeskunde ___________________________________________________________ 48
Hoorcollege 1 - Introductie en ICF _________________________________________________ 48
1
,Zenuwen, Zintuigen en Signalen 2
Introductie in de revalidatiegeneeskunde _________________________________________ 48
International classification of functioning, disability and health (ICF) ____________________ 50
Dwarslaesie _________________________________________________________________ 51
Amyotrofische laterale sclerose (ALS) ____________________________________________ 53
Hoorcollege 2 - Gedragsneurologie en motoriek ______________________________________ 55
Introductie gedragsneurologie __________________________________________________ 55
Motoriek als regelsysteem _____________________________________________________ 58
Functionele neuroanatomie ____________________________________________________ 58
Practicum ____________________________________________________________________ 60
Looplab ____________________________________________________________________ 60
Shoulder-Elbow Pertubator ____________________________________________________ 61
Inspanningslab ______________________________________________________________ 62
Innovatiecentrum ____________________________________________________________ 64
2
,Zenuwen, Zintuigen en Signalen 2
Oogheelkunde
Hoorcollege 1a - Anatomie
Anatomie van het oog
Orbita: oogkas
Zeven schedelbotten
Inhoud 30 cc, peervormig
Opening 45 mm breed, 35 mm hoog, 40-45 mm diep
Oogbol, oogzenuw, traanapparaat, oogspieren (m. levator palpebrae superior), hersenzenuwen
(II, III, IV, V1, VI), bloedvaten en vet
Oogleden bevatten twee bladen: het buitenblad en het binnenblad:
Buitenblad:
Huid, bindweefsel, wimpers
Spieren: m. orbicularis oculi voor het sluiten van het ooglid, n. VII, en m. levator
palpabrae voor het openen van het ooglid, n. III
Binnenblad:
Tarsus met Meibomklieren (stevigheid ooglidrand en traanfilm)
M. tarsalis superieur (Müllerspier), sympatische spier voor het openen van de ogen,
Horner
Conjunctiva (slijmvlies)
Conjunctiva bulbi
Conjunctiva palpebrae
Overgang: fornix (zorgt dat contactlenzen niet achter het oog kunnen komen)
Anatomie ooglid, conjunctiva en traanapparaat.
De traanklier zit lateraal en bestaat uit een orbitaal en palpebraal deel. Tranen worden uitgevoerd
via de fornix superieur en ze worden verspreid door te knipperen. Afvoer van tranen gaat mediaal
via de ductus nasolacrimalis (traanzak).
Traanfilm:
Lipidenlaag: klieren van Meibom/Moll/Zeiss → voorkomt verdamping van tranen
Waterige laag: traanklier → helder zien, reiniging cornea, glijmiddel ooglid
Mucine laag: slijmbekercellen conjunctiva → stabilisatie tranen op cornea
3
, Zenuwen, Zintuigen en Signalen 2
Oogspieren:
Rechte spieren:
M. rectus superior
M. rectus medialis
M. rectus lateralis
M. rectus inferior
Schuine spieren:
M. obliquus superior
M. obliquus inferior
Oogspieren met hun functie.
N. III (oculomotorius) innerveert alle spieren, behalve de m. obliquus superior (n. IV, trochlearis) en
de m. rectus lateralis (n. VI, abducens).
Bij macroanatomie van het oog wordt onderscheid gemaakt tussen het voorsegment en het
achtersegment. Deze zorgen samen voor een totaal volume van 6-7 mL en een lengte van 24 mm.
Deze lengte bepaalt voor het grootste deel de sterkte van een oogafwijking.
Voorsegment:
Voorste oogkamer (VOK): tussen cornea en iris, 3 mm diep, 0.25 mL
Wordt ondieper met de leeftijd, bevat kamerwater (voeding cornea en lens), zorgt voor
druk in het oog
Kamerhoek 360 graden rondom
Achterste oogkamer: tussen iris en lens, 0.06 mL
Achtersegment:
Glasvochtmembraan gevuld met gelei, 5-6 mL
98% water, 2% hyaluronzuur en collageen
Vervloeit bij het ouder worden → risico op netvliesscheur en loslating
Opbouw oog.
4