100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting - Geschiedenis - H1 - bronwijzer €5,49
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting - Geschiedenis - H1 - bronwijzer

 122 keer bekeken  0 keer verkocht

de samenvatting van geschiedenis bronwijzer hoofdstuk 1

Voorbeeld 2 van de 8  pagina's

  • Nee
  • Hoofdstuk 1
  • 4 juli 2021
  • 8
  • 2018/2019
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (4885)
avatar-seller
racellalive
Hoofdstuk 1
Paragraaf 1.1
Zeventien aparte staatjes
 Begin 16e eeuw bestond Nederland uit 17 zelfstandige ministaatjes
 ook wel gewest genoemd
 de grote is vergelijkbaar met de provincies van nu
 hoe kunnen er dan 17 zijn? -> België hoorde er ook bij
 3 belangrijkste -> Vlaanderen, Brabant en Holland
 Allemaal dezelfde vorst -> die tijd heer
 Sinds 1515 -> Karel V heer der Nederlanden
 Karel V -> familie van de Habsburgers -> naast Nederlanden, koning van Spanje en keizer van
Duitsland
 Karel V als heer der Nederlanden -> buitenlandse politiek en wanneer oorlog
 In gewesten had heer lang niet alles te zeggen -> ze hadden eigen bestuur -> de Gewestelijke
staten -> afgevaardigden van de 3 standen -> recht voor rechtspraak, inwoners belasting laten
betalen -> rechten heette ook wel privileges
 Wanneer de heer met alle gewesten tegelijk wilde praten, kwam de Staten-Generaal in Brussel bij
een.
 Als heer niet in Nederlanden was, stelde hij een plaatsvervanger aan -> landvoogd/landvoogdes



Centraal of niet?
 Karel V wilde politieke situatie in Nederlanden veranderen -> lastig om met de gewesten
afzonderlijk te moeten overleggen en rekening houden met alle verschillende wetten van de
gewesten -> macht van de gewesten verkleinen en positie van regering in Brussel versterken ->
centralisatiepolitiek -> de Nederlanden meer uit een centraal punt besturen -> wetten uit Brussel
voor alle gewesten -> grote weerstand in de gewesten -> gewestelijke staten wilde dat hun eigen
belangen centraal zouden staan -> particularisme


Kettervervolgingen
 1521 -> Karel V de bloedplakkaten afgekondigd -> opkomende reformatie in de kiem te smoren
 In bloedplakkaten -> aanhangers van de nije leer met dood bedreigt en bezittingen verbeurd
verklaart.
 Eerste protestantse martelaren in zuidelijk Nederlanden -> Hendrik Voes en Jan van Essen uit
Antwerpen -> in Brussel verbrand -> 2 jaar later eerste in noordelijk Nederlanden -> Jan de Bakker
 Andere protestanten -> verbrand, opgehangen, verdronken of levend begraven
 Belangrijk hulpmiddel bij kettervervolging -> inquisitie -> geloofsrechtbank die zelf actief op zoek
ging naar aanhangers van de reformatie -> protestanten vluchten naar buitenland

, Filips II
 1555 -> Karel V afstand van de troon -> opvolger was Filips II
 Anders dan Karel V woonde Filips niet in Brussel maar in Madrid
 Als landvoogdes -> zijn zus Margaretha van Parma -> de Nederlanden besturen -> de edelen
beschouwde Filips daarom als buitenlander
 Filips ging door met centralisatiepolitiek en kettervervolgingen -> hij was overtuigend katholiek ->
hij dacht dat godsdienstige plicht was om de ketters te vervolgen -> hij zei daarover: ‘Ik zou
liever honderd levens geven en mijn koninkrijk, dan ketters als onderdanen
hebben.’
 Onrust in gewesten nam toe


Willem van Oranje
 Filips II kwam in conflict met enkele edelen -> 1 daarvan Willem van Oranje Nassau
 Willem van Oranje -> geboren in Duitsland -> Luthers opgevoed -> via zijn neef erfde hij grote
landgoederen in de Nederlanden
 Willem werd hierdoor 1 van de machtigste edelen van Karel V -> die wilde dat Willem RKK werd
opgevoed aan zijn hof te Brussel -> het lukte, maar Willem werd nooit zo overtuigd als Karel V
 Filips II -> benoemde Willem stadhouder -> de gewesten Holland, Zeeland en Utrecht -> die functie
hield in ->aanvoerder van het leger -> hierdoor werd Willem machtigste edelman in de
Nederlanden
 Relatie tussen Willem en Filips werd snel stroef -> steeds vaker had Willem kritiek op Filips beleid,
vooral op kettervervolging.
 Op oudejaarsdag 1564 -> zei Willem bij de Raad van State, groep adviseurs die landvoogd(es) raad
geven -> ‘ik kan niet goedkeuren dat vorsten over het geweten van hun
onderdanen willen heersen en hun de vrijheid van godsdienst ontnemen’


Recht van opstand
 Niet alle protestanten vonden dat onderdanen zomaar de wapens mochten opnemen tegen hun
wettige vorst -> hij regeerde immers namens God -> God wilde dat onderdanen hun vorst
respecteerden en gehoorzaamden -> de vraag was hoe ze moesten omgaan met een vorst die zijn
macht misbruikte en zijn onderdanen om het geloof vervolgde -> Luther was van mening dat
protestanten in dat geval moesten lijden en niet strijden -> reformator Calvijn was van mening dat
het in zo’n situatie geoorloofd was om in opstand te komen, dit mocht niet een ongecontroleerde
volksoproer zijn, maar moest goed geleid zijn met als aanvoerder een belangrijke edel -> de
calvinistische opstandelingen zagen een aanvoerder in Willem van Oranje -> Willem van Oranje zag
dit als een roeping van God

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper racellalive. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 51662 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€5,49
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd