Hoorcollege week 5 Constitutionele Vraagstukken in Europese Context
Internationaal en vergelijkend constitutioneel recht
Onderwerpen
1. Inleiding
2. Armin von Bogdandy
3. ICONS: International Society of Public law
4. Nieuwlichterij?
Of het wel zo nieuw is als von Bogdandy het misschien voor doet?
Artikel van von Bogdandy is minder dan tien jaar geleden verschenen dus in die zin is het ook
nieuw. Dat nieuwe wil de docent een beetje relativeren door de vraag op te werpen of het
echt nieuwlichterij is en of het wel zo nieuw is als von Bogdandy en anderen het misschien
voordoen? De docent wil gaan relativeren hoe nieuw dat werkelijk is en op die manier komt
hij op een gegeven moment ook uit bij Aristoteles.
5. Aristoteles
Bij het lezen van dit stuk krijg je het gevoel van dit is het eigenlijk. Dit is wat von Bogdandy
wil dat wij gaan doen. Dat heeft Aristoteles al een hele tijd geleden gezegd. Is wat von
Bogdandy zegt dan nieuwlichterij? Docent is persoonlijk niet overtuigd dat het nieuwlichterij
is. De oude benadering van Aristoteles is gewoon een beetje ontstoft geraakt en door von
Bogdandy en anderen een beetje weer als een richting wordt voorgehouden waarin het
staatsrecht zich idealiter zou moeten gaan ontwikkelen.
6. Tot besluit
Armin von Bogdandy
Von Bogdandy is zowel jurist als filosoof. Hij is m.a.w. in ieder geval niet monodisciplinair
bezig maar eerder multidisciplinair en dat maakt het ook een geloofwaardige advocaat voor
die nieuwe benadering van het internationale en vergelijkende constitutionele recht. Want
een van de belangrijkste kenmerken van die nieuwe benadering is dat hij multidisciplinair is
op een manier waarop Aristoteles eigenlijk ook al multidisciplinair bezig was maar daar
komen we later op terug.
What is the approach that European legal scholarship (juridisch onderwijs) should take
volgens von Bogdandy?
Wat is die nieuwe benadering van von Bogdandy? Die bestaat uit twee stappen en de
tweede stap moet je opdelen in drie elementen.
1e stap: ‘Doctrinal work should remain the focal point for the identity of legal scholarship, as
it contributes more than other scholarly approaches to the smooth operation of a legal
system. A complex legal system without a sophisticated doctrine usually lacks clarity,
predictability, and fairness’
Wat is doctrinal work? De klassieke manier van beoefening van de rechtswetenschap in het
algemeen en het staatsrecht in het bijzonder. Dat is materiaal wat je tot de master vrijwel
exclusief zult hebben voorgeschreven gekregen. Doctrinal work is meer positiefrechtelijk zou
je kunnen zeggen. Het gaat over het recht zoals het geldt. Een belangrijk deel van the
doctrinal work bestaat uit commentaren op rechterlijke uitspraken (= annotaties). Het is
goed dat doctrinal work nog wordt voorgeschreven. Want von Bogdandy wil dus niet dat
dat weggaat. Von Bogdandy wil niet dat dat klassieke doctrinal work verdwijnt. Hij wil het
combineren. Waarom moet dat volgens hem blijven?
‘Doctrinal work contributes more than other scholarly approaches to the smooth operation of
a legal system. A complex legal system without a sophisticated doctrine usually lacks clarity,
predictability, and fairness’.
Omdat dit soort werk maatschappelijk relevant is en draagt bij aan het functioneren van ons
rechtsstelsel en er is helemaal niets mis mee dat juristen voor een deel tot onze
1
, verantwoordelijkheid rekenen om een goed geolied rechtsstelsel te hebben in een
samenleving want dat is van grote betekenis als je de democratische rechtsstaat een groot
hart toedraagt. Dan kan dat niet zonder een goed draaiend rechtsstelsel.
Het is niet of-of wat Von Bogdandy bepleit maar en-en.
‘This doctrinal core should, however, certainly more than it is at present, be supplemented
by a series of further research interests, concepts, theories, and methods, which should be
considered equally essential. One may hope that this kind of pluralization will increase the
attractiveness of legal scholarship; this much, at least, is promised by the American example’
Wat komt naast the doctrinal work erbij? Von Bogdandy vindt dat doctrinal work moet
worden aangevuld met andere methoden en dergelijke theorieën which should be
considered equally essential dus even belangrijk. Nu heeft de docent net gezegd dat doctrinal
work héél belangrijk is dus je kunt wel nagaan dat als von Bogdandy het tweede even
belangrijk vindt, dat betekent dus dat hij dat ook echt wel héél belangrijk vindt. En hij denkt
dat op die manier the attractiveness of legal scholarschip is verzekerd en hij ziet de VS als het
ware als een voorbeeld. Hij heeft het idee in zijn stuk dat men in de VS verder is op dit punt,
op punt van die tweede stap. Dat wij in Europa een beetje achtergebleven zijn en dat onze
staatsrechtbeoefening bijvoorbeeld wat relatief meer nationaal georiënteerd is en minder
innovatief, minder gebruikmakend van andere concepts, theories and methods. Hij wil als
het ware dat wij een been bijtrekken en dat wij op een gelijk niveau komen wat dat betreft
met Amerikaanse staatsrechtswetenschappers omdat in een tijd van internationalisering wij
anders niet meer mee kunnen komen in het internationale juridische debat. Het is ook een
beetje in jouw eigenbelang om mee te gaan in deze ontwikkeling.
Wat zijn de drie stappen die von Bogdandy voor zich ziet bij die nieuwe ontwikkeling?
1. Dat de rechtswetenschapsbeoefening interdisciplinairder moet worden dan tot
nu toe het geval is. Dus in die klassieke benadering van dat doctrinal work die is
vrij monodisciplinair van aard. Von Bogdandy ziet een van de vernieuwingen die
nodig is dat wij ook als juristen de samenwerking zoeken en ons laten informeren
door het werk van bijvoorbeeld sociale wetenschappers, politicologen,
bestuurskundigen die namelijk ook vaak de staat als object van studie hebben.
Von Bogdandy zegt we kunnen ons eigenlijk niet meer veroorloven om dan dat
werk te negeren alleen omdat het in een andere faculteit wordt geschreven.
2. De staatsrechtbeoefening moet theoretischer worden. Von Bogdandy zegt dat
moet veranderen. Von Bogdandy zegt als je naar internationale congressen gaat
dat je in gesprek kunt komen met andere deelnemers uit andere delen van de
wereld. Als je alleen zou bestuderen hoe het staatsrecht in Nederland in elkaar
zit. Wat denk je dat de reacties zullen zijn als je het daarbij laat? Waarschijnlijk
niet veel reactie: so what? Dat betekent niet dat de info die jij hebt
gepresenteerd niet onbelangrijk is want iedere theorievorming vindt plaats op
basis van informatie. Daar is helemaal niks mis mee. Alleen je moet een stapje
verder zetten. Je moet het theoretisch maken en je moet iets erin brengen
waardoor die andere zegt okee..
3. En datzelfde geldt voor het derde verschil wat von Bogdandy ziet tussen de
klassieke rechtswetenschapsbeoefening en de nieuwe benadering die hij bepleit.
Het moet vergelijkender worden. Dus je moet het niet alleen over Nederland
hebben maar je zult iets moeten weten van een ander stelsel. Dan heb je meteen
al een mogelijkheid om in contact te komen met anderen. Niet alleen uitleggen
zo zit het in Frankrijk en zo in Nederland. Dan zal je nog steeds de vraag krijgen:
so what? Aan beschrijven komt geen eind. Wat doet het ertoe als je daar niet iets
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper madiha_e. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
