Hoorcollege week 1 Verhouding publiek- en privaatrecht
Onderwerpen van dit college:
De drie kenvragen van dit vak
1. Wat voor soort bestuurshandeling? Een publiekrechtelijke of privaatrechtelijke
bestuurshandeling? (week 1)
2. Is privaatrechtelijke weg toegestaan? Is het geoorloofd voor de overheid om
privaatrechtelijk te handelen? Mag dat wel? (week 2)
3. Welk recht is erop van toepassing? Welk recht is op de privaatrechtelijke
rechtsbetrekking van toepassing (week 3)
Verdeling van rechtsmacht: besluitbegrip
Er zit een samenhang tussen de drie kernvragen. Als je een casus krijgt dan staat daar niet bij of dit
een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke casus is. Dat moet je zelf traceren. Het gaat wel altijd over
de overheid. Puur civiel waar de overheid geen rol speelt, laat de docent achterwege. Dat valt buiten
dit vak. Met wat voor soort bestuurshandeling heb ik te maken? Als je de rechtshandeling hebt
kunnen kwalificeren als een privaatrechtelijke rechtshandeling dan kun je vervolgens door naar de
tweede vraag over de geoorloofdheid. Is de privaatrechtelijke weg eigenlijk toegestaan? Als het een
publiekrechtelijke rechtshandeling betreft, dan valt dit buiten het kader van dit vak want dan zit je
meer in de hoek van het gewone bestuursrechter. Kan het wel gekwalificeerd worden als een
privaatrechtelijke rechtshandeling dan komen we uit bij de problematiek van de tweewegenleer. In
hoeverre de overheid privaatrechtelijk mag handelen, wordt beoordeeld aan de hand van het
criterium van de onaanvaardbare doorkruising. Maar dat is niet het enige criterium. Stel dat het een
geoorloofde privaatrechtelijke rechtshandeling betreft die door de sluis van de onaanvaardbare
doorkruising heen komt dan is de derde vraag: welk recht is op de privaatrechtelijke rechtshandeling
van de overheid van toepassing? In Nederland zeggen we niet dat uitsluitend het BW van toepassing
is. We gaan ervan uit dat ook regels van publiekrechtelijke herkomst erop van toepassing zijn. Zowel
regels van privaatrecht als publiekrecht kunnen tegelijkertijd erop van toepassing zijn.
Wanneer is een bestuurshandeling publiek- of privaatrechtelijk van aard?
Daarvoor zijn er aantal vuistregels:
1. Een rechtshandeling is publiekrechtelijk wanneer het bestuursorgaan een exclusieve
bevoegdheid tot het verrichten daartoe ontleent aan een speciaal voor het bestuur bij of
krachtens de wet geschapen grondslag. Dat moet gaan om een exclusieve bevoegdheid van
een bestuursorgaan. Dus een bevoegdheid die niet aan eenieder toekomt. Bovendien moet
deze bevoegdheid een grondslag (een titel) hebben in een specifieke wettelijk
voorschrift/titel (par. 8.4 Handboek) (legaliteitsbeginsel). Een publiekrechtelijke
rechtshandeling is tevens een van de cumulatieve vereisten van het besluitbegrip (art. 1:3
Awb). Een besluit omvat dus een publiekrechtelijke rechtshandeling. We zijn nu het woordje
‘publiekrechtelijk’ aan het invullen. 1e vuistregel: als de overheid iets doet wat uitsluitend
door de overheid kan gebeuren dan heb je een grote kans dat het een publiekrechtelijke
rechtshandeling is. Voorbeelden: toekennen van een toeslag, het verschaffen van een
vergunning, subsidies etc.
2. Is er ook een privaatrechtelijke vuistregel? Als de overheid iets doet wat de gewone burger
ook mag doen dan zal het hoogstwaarschijnlijk een privaatrechtelijke rechtshandeling
betreffen. Bijvoorbeeld: inkoop van goederen en diensten, grond in erfpacht uitgeven. De
handeling moet tevens een privaatrechtelijke grondslag hebben bijv. eigendom, contract,
een zakelijk recht zoals erfpacht.
1
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper madiha_e. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.