Overheid & Privaatrecht Werkgroep 2: Twee-wegenleer
Zoek de volgende arresten van de Hoge Raad op en bestudeer ze. (Een enkele daarvan is
overigens verplicht voorgeschreven en staat op Canvas.)
- Windmill, HR 26 januari 1990, AB 1990, 408 m.nt. G.P. Kleijn
- Kunst- & Antiekstudio Lelystad, HR 8 juli 1991, NJ 1991, 691 m.nt. MS
- Brandweerkosten, HR 11 december 1992, AB 1993, 301 m.nt. G.A. van der Veen
- Staat / Magnus, HR 22 oktober 1993, AB 1994, 1 m.nt. G.A. van der Veen
- SKV III, HR 20 december 2002, AB 2003, 344 m.nt. F.J. van Ommeren
- Heerde / Woonwagencentrum, HR 7 mei 2004, AB 2004, 247 m.nt. GAvdV
- Amsterdam / Geschiere, HR 5 juni 2009, Gst. 7324, 98 m.nt. J.A.E. van der Does en P.J.
Huisman
- Van Sundert / Breda, HR 17 juni 2011, AB 2011, 330 m.nt. F.J. van Ommeren
Geef van ieder arrest zo precies mogelijk aan:
a. wat in de casus de publiekrechtelijke weg en wat de privaatrechtelijke weg is die de
overheid kan bewandelen;
b. of er sprake is van een privaatrechtelijke weg die in de plaats van de publiekrechtelijke
weg komt, en / of dat de privaatrechtelijke weg in aanvulling op de publiekrechtelijke
weg wordt gehanteerd.
Windmill
a. De publiekrechtelijke weg heffingsregeling bij AMvB
De privaatrechtelijke weg het eigendomsrecht (d.m.v. een privaatrechtelijke
overeenkomst wil de Staat aan Windmill een heffing opleggen)
b. Er is sprake van een privaatrechtelijke weg die in de plaats van een
publiekrechtelijke weg wordt gehanteerd. De Staat kon geen heffing via de
publiekrechtelijke weg innen omdat de heffingsregeling bij AMvB nooit was
opgesteld. In art. 1 van de Wet verontreiniging oppervlaktewateren ligt namelijk
besloten dat aan de vergunning niet als voorschrift betaling van een vergoeding
kan worden verbonden. Art. 19 lid 7 bepaalt dat jaarlijks voor andere dan
zuurstofbindende stoffen het per gewichtseenheid verschuldigde bedrag voor elke
soort van deze stoffen bij AMvB wordt vastgesteld. Deze AMvB is echter nooit
opgesteld. De privaatrechtelijke weg komt derhalve in plaats van de
publiekrechtelijke weg.
Privaatrechtelijke weg
Er is een vergunning op grond van de Wet verontreiniging oppervlaktewateren maar daarnaast is
er ook nog een privaatrechtelijke toestemming nodig. Hier gaat het om toestemming om
gipsslury te lozen. Wat is de privaatrechtelijke weg? Wat is de titel waarop de Staat gerechtigd is
om een vergoeding te vragen? Het eigendomrecht. De Staat is de eigenaar van de nieuwe
waterweg waarin werd geloosd. De Staat sluit een overeenkomst met Windmill waarin staat dat
, er een x gulden per m2 geloosde glipsslury wordt gevraagd. De overeenkomst kan de Staat
sluiten omdat de Staat eigenaar is. Als je een overeenkomst wil sluiten heb je wel een titel nodig
en dat is in deze zaak het eigendomsrecht van de Staat. De privaatrechtelijke weg het
eigendomsrecht (d.m.v. een privaatrechtelijke overeenkomst wil de Staat aan Windmill een
heffing opleggen).
Publiekrechtelijke weg
Het is niet zo dat aan de vergunning een financiële voorwaarde werd verbonden. Dat kon niet in
dat vergunningstelsel. Er was een andere manier om langs publiekrechtelijke weg een heffing te
innen. Het was mogelijk om een heffingsamvb te maken dus niet een vergunningvoorschrift
opnemen bij de vergunning. Hier was de constructie dat je een rechtstreeks werkende amvb
maakt (een heffingsbesluit). Die heffingsamvb was echter nooit opgesteld. De Hoge Raad vond
echter een potentiële publiekrechtelijke weg voldoende om van een onaanvaardbare doorkruising
te spreken. Conclusie: De publiekrechtelijke weg (potentiële) heffingsregeling bij AMvB
De bedoeling in deze zaak was dat de privaatrechtelijke weg in de plaats zou komen van de
publiekrechtelijke weg, maar dat mocht niet van de HR.
Waarom zou de Staat de privaatrechtelijke weg aantrekkelijker vinden? Het mocht niet
van de HR maar de Staat heeft het wel via de privaatrechtelijke weg geprobeerd maar
waarom was dat voor de Staat aantrekkelijker? Het sluiten van een overeenkomst met een
heffingsbeding is makkelijker en minder tijdrovend dan het opstellen van een
heffingsamvb.
Kunst & Antiekstudio Lelystad (Reguleren grondgebruik)
a. Het ging in dit geval om de vraag of een gemeente bij de verkoop van grond
(eigendom) in de overeenkomst voorwaarden mag opnemen die het gebruik van
de grond regelen. Regels over het gebruik kunnen ook langs publiekrechtelijke
weg worden gesteld: de WRO biedt daartoe de instrumenten zoals een
bestemmingsplan (artikel 10 WRO).
b. De privaatrechtelijke weg komt in deze zaak in plaats van de publiekrechtelijke
weg. De Hoge Raad vond dat het stellen van voorwaarden aan het gebruik van
grond door middel van een overeenkomst geen onaanvaardbare doorkruising van
de WRO opleverde.
Privaatrechtelijke weg
De gemeente verkoopt grond aan K&A Lelystad. De gemeente wil niet dat het een zootje wordt
op het bedrijventerrein. De gemeente neemt derhalve een clausule op in de overeenkomst waarin
het zegt dat de nieuwe eigenaren als ze hun ruimte gaan verhuren aan derden dat dan daarvoor de
goedkeuring van de gemeente nodig is. Dus: goedkeuringsvereiste opnemen in de
koopovereenkomst jegens derden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper madiha_e. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.