In dit document staan alle collegeslides met bijbehorende afbeeldingen. Per slide zijn de opmerkingen en uitleg van de docent schuingedrukt toegevoegd en vertaald naar het Nederlands. Dit document geeft niet een beknopte samenvatting, maar een állesomvattende samenvatting en helpt je de colleges t...
Philip Karré
Politiek-ambtelijke verhoudingen (verhouding democratie vs bureaucratie)
Vorige keer
Politiek: who gets what, when and how?
Van pacificatie en depolitisering…
… tot polarisatie en fragmentatie.
Uitdagingen openbaar bestuur:
o Burgers als verwende diva’s: mondiger, leiding en lijdelijkheid en begrippen uit
verzuiling werken niet meer tegenwoordig)
o Monitorial Citizen: Nieuwe social media en computertechnologie maken het mogelijk
dat je pas actief hoeft te worden als politieke zaken om jouw eigen levenswereld
gaan en het jou raakt.
o De mondige en veeleisende burger
o De boze burger: dit leid ook tot geweld tegen politici en ambtenaren
o Crisis representatieve democratie: interactieve beleidsvorming, burgerdialoog.
Nieuwe vormen van democratie
Vorige keer vooral over politieke context van openbaar bestuur. Politieke beslissingen worden door
ambtenaren in an hun gedaanten in uitvoering gebracht. Politiek is strijd om waarden en eigenlijk het
antwoord op de vraag: who gets what, when and how? Kortom, het gaat op basis van onze waarden
en belangen om verdeelvraagstukken want er is niet oneindig ruimte, geld en maankracht. Als
samenleving moeten we dus een manier vinden hoe we met deze schaarste omgaan en hoe we
middelen verdelen, dat gaat dus via politiek. In NL komen we vanuit een periode van pacificatie en
depolitisering, dus verzakelijkt waarbij emoties en belangen uit de politiek worden gehaald met een
kleine elite aan de top. Nu gaan we meer naar polarisatie en fragmentatie. Dit leid tot uitdagingen
voor het openbaar bestuur, zie vijf punten boven.
Oefenvragen tentamen op canvas!
Agenda voor vandaag
Verschillen en overeenkomsten politici en ambtenaren
Relatie politiek – ambtenarij (Bureaucratie – Democratie)
Dichotomie of complementariteit?
Nieuwe uitdagingen voor politici en ambtenaren
Waarom is die relatie tussen politiek en bestuur, bureaucratie en democratie belangrijk? Als je
kranten leest, zie je dat die verhouding veel in het nieuws is. Hieronder volgen een aantal
voorbeelden.
, Vanuit politiek is er vaak kritiek om hoe het bestuur het beleid uitvoert. Denk aan belastingdienst,
UWV, SVB en DUO. De dienstverlening voldoet niet aan de verwachtingen van Tweede Kamerleden en
dus de verwachtingen vanuit de samenleving. Bureaucratie zou de menselijke maat hebben verloren,
alleen voor zichzelf zijn en het geen doel is om zaken op een efficiente manier te bereiken, maar
invullen van eindeloze formulieren en regels er zijn om de bureaucratie zichzelf in leven te laten
houden.
Voorbeeld: Pro Rail als uitvoeringsorganisatie met hoop ellende op spoor, is dat niet omdat Pro Rail
losgezongen is en is het niet beter als politiek en dus niet de ambtenaren de taken gaan uitvoeren?
Politiek meent het dus beter te kunnen. Anderzijds hebben ambtenaren ook kritiek op de politiek!
Ambtenaren stellen dat de uitvoering van beleid misgaat omdat de politiek haar werk niet goed doet
en er onuitvoerbaar beleid moet worden uitgevoerd.
Voorbeeld: boerkaverbod is snel vanuit de politiek bedacht, maar het is niet goed uitvoerbaar. De
ambtenaren moeten het probleem maar uitzoeken en aanpakken.
Voorbeeld: belastingaffaire, hoge ambtenaren werden strafrechtelijk verantwoordelijk gesteld, er
ontstaat angst van ‘wie is de volgende die schulding wordt gesteld omdat hij/zij de politiek haar
wensen uitvoert’.
Voorbeeld: asielprocedure NL-gewortelde tieners Lili en Howick die eigenlijk terugmoesten naar
Armenie. IND had netjes asielrpocedure doorgevoerd. Staatsecretaris Mark Halbers zei wet is wet,
maar druk van media en politiek nam enorm toe, en dus liet Mark Halbers de tieners in NL wonen.
IND voelde zich in hun hemd gezet.
Voorbeeld: torenvrees, ambtenaren moet niet teveel meebewegen met wat de politiek wil en mag
ook tegengas geven en hoeft niet zomaar alles uit te voeren. Anderzijds, tijdens corona ontstond
discussie of politiek nog de baas was of dat experts vanuit het RIVM dat opeens waren?
Waarom is dit zo’n hot topic? Zie artikel Peter Guy: Kijken naar relatie van democratie enerzijds en
bureaucratie anderzijds.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper margotvanHouten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
