Samenvatting
Samenvatting Probleem 3 - Inleiding Rechtswetenschap
Uitgebreide samenvatting van probleem 3 van het vak Inleiding Rechtswetenschap
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Probleem 3Leerdoelen
1. Wat is ongeschreven recht?
2. Wat zijn rechtsbeginselen?
3. Wat is gewoonterecht?
4. Wat is de verhouding tussen geschreven en ongeschreven recht?
Bronnen
- Beginselen
- Handboek internationaal recht H4
- Hoge Raad: Ruiz/Gomez
- Hoge Raad: Moord en algehele gemeenschap
- Recht in context
1. Wat is ongeschreven recht?
In een arrest uit 1919 spreekt de rechter uit dat het recht meer omvat dan de wet. Voor
1919 werd onrechtmatig gelezen als onwetmatig. Van onrechtmatige daad is ook sprake als
een handelen of nalaten in strijd is met ‘de zorgvuldigheid, welke in het maatschappelijk
verkeer betaamt ten aanzien van eens anders persoon of goed’. Vanaf nu kon men zich ook
onrechtmatig gedragen door andere dan wettelijke normen te overtreden.
Het ongeschreven recht heeft 2 componenten: de in de maatschappij levende, en daar op
redelijke gronden aanvaarde gewoonten, en de rechtsbeginselen. Bij het ongeschreven recht
speelt de rechter telkens een belangrijke rol, omdat in de jurisprudentie de ongeschreven
normen worden opgeschreven, met als gevolg dat men er in volgende gevallen makkelijker
naar kan verwijzen.
2. Wat zijn rechtsbeginselen?
3 functies rechtsbeginselen:
1. Normatieve functie van rechtsbeginselen: toepassing van het rechtsbeginsel lijdt, al
dan niet in wisselwerking met rechtsregels, tot rechtsgevolgen. Dat betekent dat
rechtsbeginselen een met regels vergelijkbare rol vervullen.
o Aanvullende werking: wanneer de wet een leemte kent die met behulp van 1
of meer rechtsbeginselen wordt opgevuld
o Beperkte/derogerende werking: wanneer op grond van een beginsel een
wetbepaling opzij wordt gezet
2. Legitimerende functie van rechtsbeginselen: bieden van een extra rechtvaardiging
aan een rechterlijke uitspraak in het licht van de toepassing geachte wet- of
regelgeving, bijv. wrongful birth
3. Actualiserende functie van rechtsbeginselen: zij dragen ertoe bij dat het recht wordt
aangepast aan de eisen van de tijd.
Hoe het beginsel precies is vastgelegd, is niet relevant, het gaat juist om de inhoudelijke
relevantie van het beginsel.
, Rechtsbeginselen maken het daarmee mogelijk in ieder concreet geval de best mogelijke
interpretatie van het recht te geven. Op die manier verlenen rechtsbeginselen dynamiek en
flexibiliteit aan een rechtsorde
Rechtsbeginselen ontlenen hun gelding niet aan hun afkomst maar aan hun inhoud. Zij
gelden omdat ze algemeen aanvaarde waarden weergeven.
Verhouding rechtsbeginselen en regels
1. Het rechtsbeginsel is zowel geschreven als ongeschreven: er wordt namelijk naar
verwezen in een formele rechtsbron
2. Het rechtsbeginsel is door de wetgever expliciet afgewezen
3. Het rechtsbeginsel heeft ten opzichte ven rechtsregels een aanvullende functie
4. Rechtsbeginselen vormen de gemeenschappelijke achtergrond voor gepositiveerde
rechtsregels
5. Rechtsbeginselen drukken normen van hogere aard uit: ze kunnen tegen de wet
inwerken
6. Rechtsbeginselen zijn bouwstenen voor redeneringen over de toepassing van
rechtstegels: ze wijzen in een bepaalde richting, maar kunnen elkaar ook
tegenspreken
1. Erkende rechtsbeginselen
Als het mogelijk is rechtsbeginselen in woorden te vatten, moet het ook mogelijk
zijn ze in een wets- of verdragstekst op te nemen. De wetgever kan rechtsbeginselen
erkennen en ze onderbrengen in rechtsregels: ze worden gecodificeerd.
Bijv. art 1 van de GW of art 6 van het EVRM
Door codificatie krijgen rechtsbeginsel een ietwat dubbelzinnige status: ze blijven
ongeschreven rechtsregels want vanwege hun algemene en abstracte formulering schiet
immers elke redactie tekort om het gehele principe in woorden te vatten en niet alle
rechtsbeginselen zijn in de wet opgenomen
2. Verworpen rechtsbeginselen
Het rechtsbeginsel is door een tot rechtsvorming bevoegde instantie is overwogen bevoegde
en uitdrukkelijk verworpen. Het is misschien wel een algemeen gedeelde waarde, ook wel
een norm in morele zin, maar er zijn zwaarwegende bezwaren tegen erkenning in (een deel
van) het positieve recht.'
Bijv. no one shall profit from his own wrong
3. Aanvullende rechtsbeginselen
Rechtsbeginselen die de wet aanvullen als het leemtes bevat.
Bij de toepassing van het recht op een concreet geval kan de rechter in alle eerlijkheid tot de
conclusie komen dat de wet zwijgt. Rechtsbeginselen bieden dan vaak uitkomst.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evyk2000. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67232 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen