Hoofdstuk 17
Verstandelijke beperking en psychiatrie
Geschiedenis
- Niet meer 'gehandicapt of zwak inning' maar 'mensen met een verstandelijke beperking'
- De eerste zorg voor mensen met een psychische, lichamelijke of verstandelijke beperking
vanuit het christelijk geloof
- In 16/17e eeuw tuchthuizen (onaangepast gedrag)
- In 18e eeuw opvoedingsgestichten
- Na WOII opvang in instituten ver weg van de samenleving
- In jaren 70: normalisatie en integratie
Heden
- Alle psychiatrische aan doeningen komen voor bij mensen met een verstandelijk beperking
- Zorg voor deze categorie nog in de kinderschoenen
Herkennen van een verstandelijke beperking
- Bij licht verstandelijke beperking niet altijd duidelijk
- Vraag naar scholing en werk/carrière
- Luister goed naar taalgebruik
- Vraag naar sociale contacten en interesses
- Laat mensen wat sommetjes maken of iets opschrijven
- Houd rekening met sociaal wenselijk gedrag
Classificatie van verstandelijke beperking
- Gemiddeld IQ is 100 (zie tabel 17.1)
- Vroeger classificatie op IQ-score (< 85 en beperkingen op aanpassingsgedrag zoals bv
communicatie)
- DSM-5: geen IQ-scores meer maar:
a) Tekorten in de intellectuele functies als redeneren, abstract denken
b) Tekorten in aanpassingsgedrag (zoals persoonlijke onafhankelijkheid en sociale
verantwoordelijkheid)
, c) Deze tekorten zijn gedurende de ontwikkeling aanwezig
- Indeling: licht, matig, ernstig en zeer ernstig
Classificatie zwakbegaafdheid
- Tussen normaal begaafd en verstandelijk beperkt in
- In de DSM-5 een V-code (andere problemen die een reden van zorg kunnen zijn)
- Internationale term: borderline intellectual functioning
- Zwakbegaafdheid op zichzelf is geen stoornis maar wel een kwetsbaarheid
- Omdat DSM-5 IQ loslaat minder duidelijkheid over zwakbegaafdheid (zie tabel 17.1)
Diagnostiek van een verstandelijke beperking
- Intelligentietest bv de WISC (cognitieve vaardigheden bepalen hoeveel begeleiding iemand
nodig heeft)
- Mate van het sociale aanpassingsvermogen (bepaald door het sociaal-emotionele
ontwikkeling en praktische vaardigheden)
- Sociaal-emotionele ontwikkeling is hetzelfde maar verloopt trager en stagneert eerder
- Sociaal-emotionele ontwikkeling loopt niet altijd gelijk met het IQ
- Begeleiding wordt afgestemd op het niveau van sociaal-emotionele functioneren
Epidemiologie
- 1-3% heeft een verstandelijke beperking
- 10-15% is zwakbegaafd
- Mensen met een verstandelijke beperking hebben drie tot vier keer zoveel risico op het
ontwikkelen van een psychiatrische aandoening
- Oorzaak: complexe interactie tussen de verschillende (o.a. biologische en omgeving) factoren
- Autisme, psychose, PTSS, depressie komt vaker voor
- Mensen met een verstandelijke beperking en psychiatrische problematiek komen in reguliere
GGZ
Gedragsproblemen
- Vaak reden voor verwijzing naar GGZ
- Moeilijk verstaanbaar gedrag betere term
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper madelonble. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,69. Je zit daarna nergens aan vast.