Toetscasus 1: enkelverzwikking links tijdens voetbal
Komt binnen via DTF, geen verwijzing > eerst screening doen
- AMPLE uitvragen en rode vlaggen
- A: leeftijd + allergieën, M: medicatie, P: operaties, ernstige ziekten of ongevallen in de
voorgeschiedenis, zwangerschap, L: onder controle bij een arts, E: voorafgaand aan klachten
bijzonderheden in gezondheid of leven
- Rode vlaggen regio enkel/voet:
- (recent) trauma
- al langer bestaande (onverklaarde) koorts
- recent onverklaard gewichtsverlies (>5kg/maand)
- langdurig gebruik corticosteroïden
- constante pijn die niet afneemt in rust of bij verandering positie
- kanker in voorgeschiedenis
- algemeen onwelbevinden
- nachtelijke pijn (die aanhoudt als u van houding veranderd bent)
- uitgebreide neurologische tekenen en symptomen
Anamnese:
LOFTIG + CEGS:
- L: waar heb je last? Buitenkant enkel
- O: hoe is het gebeurd? gestruikeld over een voetbal 5 dagen geleden, enkel klapte naar binnen,
werd binnen een uur dik, na een paar dagen blauw
- F: waar heb je op dit moment moeite mee? loopt met krukken die ze van neef heeft gekregen,
belast voet niet, gebruikt zwaaigang
- T: hoe is het gegaan vanaf verzwikking tot aan nu? hoe is die periode verlopen? heeft al die tijd rust
gehouden, pijn is minder, maar nog wel zwelling en blauwverkleuring, heeft voet al die tijd niet
belast, is ook bang om er op te gaan staan
- I: wat voor cijfer geef je aan de pijn? Zijn er bewegingen die het erger maken? pijn wordt verergerd
bij lichte inversiebeweging, NRS 8
- G: wel eens eerder zelfde klachten gehad? nee, geen bijzonderheden
- C: wat denk je zelf dat er aan de hand is? gedachtes erover? Bekende heeft dit ook al eens gehad en
die bleek een gebroken enkel te hebben, bang dat zij dit nu ook heeft
- E: wat doen de klachten met je? heeft een tijdelijk contract en is bang dat ze haar baan verliest
- G: moet je je leven aanpassen aan je klachten (werk, privé, sport)? doet aan zaalvoetbal en dat kan
nu even niet, werkt niet, woont bij haar moeder die doet alles thuis
Klinimetrie/vragenlijst: functiescore de Bie > meer dan 40 punten binnen 14 dagen normaal herstel
zonder therapie, minder dan 40 punten = behandelen, 6 wkn tot herstel.
Hulpvraag: wil zo snel mogelijk weer aan het werk zonder beperkingen van voet
Problematische handeling: stukje laten lopen. Je hebt als het goed is al gezien dat ze met 2 krukken
binnenkomt, kan ze ook lopen zonder krukken > waarschijnlijk gaat dit wel maar loopt ze heel
voorzichtig en wikkelt ze haar voet nog niet goed af
,Onderzoek:
- Ottawa Ankle Rules (indicatie x-foto) = negatief
- 2x2 stappen
- palpatie dorsale zijde laterale malleolus 6cm
- palpatie dorsale zijde mediale malleolus 6cm
- palpatie basis os metatarsale V
- palpatie os naviculare
- ROM (actief/passief): dorsaal/plantaireflexie (dorsaal = iets beperkt), inversie (plantair + adductie),
eversie (dorsaal + abductie)
- Inspectie/palpatie:
- zwelling, blauwverkleuring aanwezig?
- bepalen ruptuur één vd laterale banden:
- lig. talofibulare anterius (TFA) > patiënt geeft hier pijn aan
- lig. talofibulare posterius
- lig. calcaneofibulare
- lig. tibiofibulare anterius
- voorste schuiflade test: onderbeen fixeren, omvat talus en beweeg deze naar anterior > 1cm
verschil met andere zijde = positief
- bepalen syndesmose letsel (tibiofibulaire syndesmose)
- exorotatie stress test: fixeer onderbeen, exoroteer voet
- palpatie en translatie fibula: in zijlig, fixeer voet, transleer laterale malleolus naar doorsaal en
ventraal = negatief
Diagnose: ruptuur TFA in proliferatiefase
Behandeldoelen:
Herstel van functies en activiteiten en opbouw belasting
- Advies:
- lopen op geleide van pijn, evt met krukken. Ipv zwaaigang tweetels/drietelsgang. Probeer
symmetrisch te belasten met actieve afwikkeling voet
- werkzaamheden hervatten als ze voet weer goed kan afwikkelen, of in overleg met werkgever
aangepast werk
- Oefeningen:
- mobiliteit: dorsaal/plantairflexie, in/eversie, alfabet schrijven met je voet (3x15)
- stabiliteit: op één been staan (3x20 sec)
- kracht: tweebenige calf raise (3x15)
, Toetscasus 2: elleboogletsel na trauma rechts
Via verwijzing arts
Anamnese:
- LOFTIG + CEGS
- L: waar heb je last?
- O: hoe is het ontstaan en wanneer?
- F: welke bewegingen zijn lastig, met welke activiteiten moeite?
- T: hoe is het verloop geweest vanaf trauma tot aan nu? > in welke fase van herstel zit hij nu
- I: welk cijfer geef je aan de pijn in rust en tijdens activiteit/bewegen?
- G: eerder letsel aan elleboog gehad?
- C: wat denk je zelf dat er aan de hand is?
- E: wat vindt je ervan dat je nu niet kan tennissen?
- G: zijn er dingen die je vermijdt sinds het letsel?
- S: hebben je klachten invloed op sociale leven?
Hulpvraag: wil volledig herstellen en weer kunnen tennissen
Problematische handeling: naar verwachting backhand of opslag bij tennissen
Hypothesen:
1) Er is een ruptuur in het mediale ligament van de elleboog
2) Er is een ruptuur in het laterale ligament van de elleboog
3) Er is een verminderde ROM in het art. cubiti
Onderzoek:
- Inspectie en palpatie: soft spot
- ROM actief + passief: flexie/extensie, pronatie/supinatie
- Testen mediale banden: valgus stress test
- in ruglig, arm buigen in 10gr flexie
- bovenarm exorotatie, onderarm supinatie
- valgusbeweging maken, abductie, zodat mediale banden op spanning komen
- Testen laterale banden: varus stress test
- in ruglig, Arm buigen 10gr flexie
- bovenarm endorotatie, onderarm pronatie
- varusbeweging maken, adductie, zodat laterale banden op spanning komen
Behandeling: afhankelijk van fase in herstelproces
Ontstekingsfase: 0-3 dagen
- bewegen op geleide van pijn, evt. sling dragen
- mobiliteit blijven oefen, flexie/extensie, pro/supinatie evt. passief
Proliferatiefase: 4-10 dagen
- advies bewegen binnen pijngrens, werkzaamheden hervatten als er weer een normaal
beweegpatroon is of ontlastende maatregelen nemen
- beweeglijkheid/mobiliteit blijven oefenen
- biceps curl met lichte dumbbell of elastiek
- extensie met elastiek, omgekeerde biceps curl