Samenvatting
samenvatting hoofdstuk 1 dilemma
- Vak
- Maatschappijleer
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Het is een samenvatting van hoofdstuk 1 van dilemma. Het gaat over de democratie en alle scenario's worden duidelijk besproken.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
MaatschappijleerToets week periode 1
1.1
Invloeden van belangen op de politiek
Belangen hebben vaak te maken met het voordeel dat mensen ergens bij hebben (hoger inkomen),
of maatschappelijke problemen. De politiek weegt verschillende belangen en opvattingen tegen
elkaar af, voordat ze tot een besluit komt. Betrokkenen (actoren) vertellen hun belangen, maar of ze
invloed hebben op de uiteindelijke beslissing, hangt af van hun macht.
Belang van de civil society voor democratie
Niet elk maatschappelijk probleem wordt een politiek probleem. Veel overheidstaken gaan naar
andere organisaties. Burgermaatschappij (civil society) speelt dan een belangrijke rol. Het zijn alle
organisaties buiten de sfeer van de overheid, commerciële bedrijven en de privésfeer van vrienden
en familie (kerken, verenigingen, vakbond). Ze versterken de sociale samenhang en ze beperken de
invloed van de markt en voorkomen dat de overheid te veel macht krijgt
Belang van geweldsmonopolie voor behoud van soevereiniteit
De staat heeft de hoogste macht (soevereiniteit.) tot de taken van de staat behoort het handhaven
van de openbare orde en de veiligheid, dus de staat biedt bescherming voor het land. Dus het leger,
de politie, rechter en openbaar ministerie mogen vormen van ‘geweld’ toepassen ter handhaving
van weten regelgeving, en hebben dus een geweldsmonopolie.
Normen en waarden
Normen: opvattingen over hoe je je op grond van bepaalde waarden behoort te gedragen
Waarden: opvattingen binnen een samenleving over wat goed en juist is en daarom moet
worden nagestreefd
Het verband tussen normen en waarden is: Wanneer een norm gerechtvaardigd moet worden, dan
wordt uiteindelijk een beroep gedaan op een of meer waarden. Als de norm dat men zich aan de
maximumsnelheid moet houden verdedigd wordt, dan worden waarden als veiligheid en
verantwoordelijkheid als legitimatie gebruikt.
Waarom zijn anarchisten tegen de principes van staten?
Anarchisme: politieke stroming (binnen socialisme) die streeft naar een samenleving zonder
autoriteit en zonder staat (dus geen hogere macht) de gedachte is dat geen enkel mens
ondergeschiktheid aan een ander persoon of instantie erkent
Anarchisten vinden dat de staat mensen onderdrukt, en dan echte vrijheid pas bereikt kan worden
als de staat verdwenen is. Ze zijn dus tegen het principe van een staat.
1.2
1
, Kenmerken van democratie en dictatuur
Democratie: staatsvorm waarbij de bevolking invloed heeft op de politieke besluitvorming
o Kenmerken:
1. Verschillende politieke partijen
2. Mensen rechten liggen vast in de grondwet (bijv. vrijheid van meningsuiting)
3. Politie en leger houden zich aan de regels
4. Scheiding van macht
5. Demonstreren
6. Anonieme stemming (niemand kan erachter komen op wie je hebt gestemd)
7. Gekozen vertegenwoordigers
o Soorten:
a. Directe democratie; het volk stemt rechtstreeks (d.m.v. referendum)
b. Indirecte democratie; ook wel parlementaire democratie. Het volk laat beslissingen
over aan de gekozen vertegenwoordigers. (Geld voor Nederland)
Dictatuur: alle macht is in handen van één persoon of groep mensen die de totale controle
heeft van de bevolking
o Kenmerken:
1. Oppositiepartijen zijn verboden
2. Grondrechten niet beschermd
3. Geen gelijke rechten
4. Politie en leger gebruiken sneller geweld
5. Schijnverkiezingen
6. Geen volksvertegenwoordiging of zonder oppositie
o Soorten:
1. Dictatuur: macht in handen van weinigen (één familie, één persoon, één partij)
2. Autocratie: één leidersfiguur
3. Theocratie: ideologie gebaseerd op religie
Verschil tussen een adviserend referendum en bindend referendum
Referendum: Een referendum is een volksstemming over een bepaalde politieke kwestie. Ze
kunnen dan hun mening geven over een voorstel van de overheid. De burgers mogen zelf
het initiatief nemen voor een referendum.
o Adviserend referendum: wordt de uitslag beschouwd als een advies aan de
volksvertegenwoordiging en kan het overgenomen worden. Dat is meestal ook het
geval.
o Bindend referendum: wordt meestal bij een hogere dan een vooraf vastgestelde
minimale opkomst, de uitslag overgenomen.
Overzicht van de politieke organen van de uitvoerende en wetgevende macht
(Op verschillende niveaus van de Nederlandse gedecentraliseerde eenheidsstaat)
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noorvanzanten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 80364 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen