Nederlands Literatuur
Hoofdstuk 6: Interbellum
6.1 Algemene inleiding
Literair maandblad 1916: ‘Het Getij’
o Nieuw begin voor de poëzie
o Verwerpen klassieke versvormen
Herman van den Bergh: voorman
o ‘Wij willen universele poëzie i.p.v. ik-lyriek van de Tachtigers.’
o ‘Wij willen geen dwang van metrum en rijm.’
Literaire stromingen in het interbellum
Tijd tussen twee oorlogen
Twee hoofdstromingen:
o Historische avant-garde: combi. van futurisme, het expressionisme, surrealisme en
andere stromingen eindigend op -isme.
o Modernisme: auteurs van wie het werk niet gerekend kan worden tot een van deze
stromingen. Deze bevatten gemeenschappelijke kenmerken.
Friedrich Nietzsche
1844-1900
‘Westerse cultuur zal ondergaan aan zwakte’
Schuld: humanisme en christendom
o Streven naar naastenliefde, gehoorzaamheid en dienstbaarheidmens wordt slaaf.
Verklaart God als ‘dood’
Streven naar heersersmoraal.
Leiden door vitalisme alleen voor elite.
Nihilisme: ‘De Übermensch moet zich in zijn geweten door niets (nihil) laten binden.
Sigmund Freud
Bewuste en onderbewuste
Psychoanalyse: meer inzicht in onderbewuste
Basis voor veranderingen in de seksuele moraal.
De historische avant-garde
Van oorsprong militaire term
Tegenwoordig: metafoor voor alles wat revolutionair en toekomstgericht is.
Met verbeelding toekomst voorspellen.,
Overkoepelende term voor allerlei bewegingen tussen 1909 en 1940.
Gaat om de manier waarop het ontstaansproces van een gedicht verloopt
Dichter stuurt het gedicht, gedicht stuurt de dichter.
Essentie van taal
Afwijkende typografie
Vooral poëzie
Het modernisme
Vooral proza
Twijfel en onzekerheid
Bijzonder begin en open einde
Verafschuwen van psychologische beschrijvingen
‘The stream of consciousness’
o Onafgebroken stroom aan gedachten en gevoelens
Opereren als individukritisch
‘Onthechting, bewustzijn, observatie’
, Verzuiling
Alles bepaald door groep/zuil waartoe men behoort
Manifesten: uiting literatuuropvattingen
Beeldende kunst en literatuur
Theo van Doesburg:
o ‘Bewust abstracte’
o Richt in 1917 tijdschrift ‘De Stijl’op
o Samen met Anthony Kok, Piet Mondriaan en Gerrit Rietveld.
Abstracte, geometrische figuren en vlakken in primaire kleuren gecombineerd met zwart, wit
en grijs.
‘De Nieuwe Zakelijkheid’
o Ontstaan in Duitsland als een richting in de bouwkunst.
o Zoekt rust en evenwicht
Forum
Discussies poëzie
Het gaat niet om de vorm, maar om de vent.
Ter Braak:
o 1931: oprichting tijdschrift ‘Forum’
o Samen met Du Perrion
Slauerhoff: ware ‘vent’
Streekroman
Erg traditioneel
Veel aandacht aan sociaaleconomische problemen, zoals armoede
Christelijke literatuur
Abraham Kuyper:
o Stichter en organisator van de Gereformeerde Kerken in Nederland.
o Grondlegger van de Vrije Universiteit (VU) in Amsterdam.
Literair tijdschrift:’Opwaartsche wegen’
6.4 Bordewijk
Hoort bij de 'nieuwe zakelijkheid ‘(P.227).
Boek ‘Bint’’= draagbalk.
Discussie: is 'Bint’ nationaalsocialistisch of niet?
Nieuwe zakelijkheid bij Bordewijk
Kenmerken:
o Eigenaardige woordvolgorde, buitenissige woorden en zonderlinge eigennamen.
o bijzondere metaforen.
o Stijl is kernachtig korte zinnen.
o Auctoriale verteller.
o Moderne onderwerpen. "
‘Karakter’
Roman van zoon en vader.’
Fatal flaw- fatale ondeugd
Thema's
Chaos en verwildering leiden tot degeneratie, tot de ondergang.
tucht en discipline zijn middel tot herstel maar ook tot gevaar.
Angst is een onmisbare factor.
magisch-realistische en surreële elementen.
Magisch- realist
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ilsevanosenbruggen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.