Probleem 3
Leerdoelen:
1. Wat is de visie op straffen volgens Beccaria, Locke en Rousseau?
2. Hoe zie je de visie van Beccaria, Locke en Roussau terug in de
mensenrechten?
3. Waarom is in Amerika de doodstraf wel nog toegestaan en in Europa
niet? (verlichtingsperiode)
1. Wat is de visie op straffen volgens Beccaria, Locke en Rousseau?
Beccaria (1738-1794)
De oorsprong van straffen en recht tot straffen
Geen enkel mens heeft een deel van zijn eigen persoonlijke vrijheid af te
staan ten gunste van het algemeen welzijn, zonder hiervoor een
tegenprestatie te eisen.
Er was rondom de eerste mensen de noodzaak om zich te verenigen. Er
waren namelijk niet genoeg middelen om aan de steeds toenemende en
onderling strijdige menselijke behoefte te voldoen. Het gevolg van de
eerste groeperingen was, dat anderen individuen eveneens hun krachten
bundelden om aan die eerste gevormde organisaties weerstand te kunnen
bieden. De staat van oorlog verplaatste zich van het individuele niveau
naar dat van volksgemeenschappen.
De wetten vormden de voorwaarden waarop mensen hebben besloten in
gemeenschapsverband te gaan leven. Een gedeelte van die vrijheid
hebben ze opgeofferd om gerust te kunnen leven (niet steeds oorlog). Men
wilde niet meer in een natuurtoestand leven, constant in onzekerheid en
onrust. De individuele vrijheid is afgestaan ten gunste van het algemeen
welzijn aan de soeverein. De soeverein bewaart dus de rechten van de
mens.
Maar alleen een vorst aanstellen die de vrijheden bewaart, is niet genoeg
zekerheid dat men niet zal terugvallen in de chaotische natuurtoestand.
Men heeft namelijk de neiging om zich ook de inbreng van anderen toe te
eigenen. Straffen zijn daarom opgesteld om wetsovertreders te bedreigen.
Dit moeten tastbare middelen zijn, omdat men weigerachtig is om vaste
gedragsregels te aanvaarden.
Het is alleen omdat mensen zich daartoe door de omstandigheden
verplicht hebben gezien, dat zij een deel van hun persoonlijke vrijheid
hebben prijsgegeven. Iedereen is dus slechts geneigd een minimaal deel
als pand aan de gemeenschap in bewaring te geven, net genoeg om de
anderen ertoe over te halen, om het resterende deel van zijn vrijheid te
garanderen.
De samenbundeling van al deze minimale deeltjes maakt het recht tot
straffen uit. Alles wat er meer bij komt, is misbruik en niet
gerechtvaardigd. Het is feitelijke macht en geen recht. Elke straf wordt
1
,fundamenteel onrechtvaardig als het niet strikt noodzakelijk is om het
algemeen welzijn te bewaren. Des te rechtvaardiger en gemakkelijker
aanvaardbaar zal de bestraffing worden, naarmate de veiligheid en
vrijheid, die de soeverein dient te waarborgen, groter wordt.
John Locke (1632-1704)
- Locke maakte de theorieën over natuurrecht toegankelijker voor
groter publiek en voorzag het van revolutionaire lading.
- De Two Treatises on Government (1689): hiermee heeft Locke grote
directe invloed uitgeoefend op niet alleen het politieke denken maar
ook op de praktijk
Natuurtoestand
Locke zegt dat mensen van nature volledig vrij en gelijk zijn en er geen
hiërarchische relatie tussen hen bestaat.
Natuurtoestand: toestand die zou heersen als er geen overheidsgezag
zou bestaan
Hoe zou de wereld eruitzien als er geen overkoepelend staatsgezag was?
(gedachte-experiment)
- Toestand van volmaakte vrijheid om hun gedrag in te richten en
over hun bezittingen en zichzelf te beschikken zoals ze willen,
zonder iemand anders verantwoording te vragen of afhankelijk te
zijn
- Toestand van gelijkheid waarin alle macht en rechtsbevoegdheid
wederzijds is en niemand meer heeft dan een ander.
- Geen toestand van wetteloosheid: de mens heeft onbeperkte
vrijheid om over zichzelf of zijn bezittingen te beschikken, maar
geen vrijheid om zichzelf of enig schepsel te vernietigen, tenzij een
hoger nut voor het voortbestaan dit vereist. De natuurwet is voor
iedereen bindend: niet het recht elkaar te vernietigen. Wel de macht
om de wet uit te voeren, dus overtreders mogen gestraft worden.
Door de natuurwet: Zo komt de ene mens in de natuurtoestand aan macht
over een ander; doch geen absolute of willekeurige macht om een
misdadiger wanneer hij, die in handen gekregen heeft te bejegenen zoals
het vuur van zijn toorn of de mateloze buitensporigheid van zijn eigen wil
hem ingeeft, maar alleen om hem, voor zover het kalme oordeel van recht
en geweten dit voorschrijft, zijn overtreding naar evenredigheid te
vergelden, namelijk zoveel als kan dienen tot schadeloosstelling en
weerhouding.
Kenmerken:
- Mensen zouden vrij en gelijk zijn
o Van nature is er geen hiërarchische ordening
o Mensen staan volledig los van elkaar
- Er bestaat alleen natuurrecht, geen positief recht
o Er is immers geen wetgevende instantie
2
, o Enige gebod van natuurrecht is dat we ons zelfbehoud moeten
nastreven en het behoud van de rest van de mensheid
Locke heeft het niet over God. Hij zegt alleen dat ondanks alle verschillen,
zelfbehoud de enige universele drijfveer is.
Functie van dit gedachte-experiment: middel om te begrijpen wat politieke
macht is en aan welke oorsprong deze is ontleend
Lockes beeld over de natuurtoestand is veel optimistischer dan Hobbes.
Alle mensen zijn van nature vrij en gelijk en leven samen zonder enige
superioriteit. De natuurlijke staat is dus niet de oorlogsstaat, omdat
iedereen zich ervan bewust is dat er natuurlijke rechten zijn, zoals het
recht van gelijkheid en dat je elkaar geen schade mag toebrengen. Deze
natuurlijke wetten zijn bindend voor elke soeverein en elke burgerlijke
samenleving. Niemand kan deze rechten laten afnemen.
Eigendom in de natuurtoestand?
Voor Locke in tegenstelling tot Hobbes, hangen eigendomsrechten niet af
van een verbond/contract. In natuurstaat hebben mensen onzekere greep
op hun eigendom. Anderen kunnen dit overtreden en er is geen centrale
autoriteit om hen te disciplineren. Theoretisch gezien hebben individuen
het recht om te straffen, maar hebben zijn niet de macht om dit te doen.
Bovendien is het spelen van eigen rechter oneerlijk.
Leven van de samenleving geven hun krachten aan een centrale
gezaghebber en staan hun vrijheid af om hun natuurlijke rechten te
beschermen. Deze heeft meer kracht en kan meer invloed uitoefenen op
ieder zijn eigendomsrechten dan een individu. Burgers geven aan een
wetgevende macht het recht om wetten te maken en aan een uitvoerende
macht om de wetten af te dwingen.
Een centraal bestuur heeft geen autoriteit over de omsluiting van het land
en het instituut van geld
Bezwaren op Locke’s sociale contract: Er is nooit bewijs geweest van
zo’n sociaal contract.
Antwoord Locke: er is een belangrijk verschil tussen impliciete en
expliciete goedkeuring. Het handhaven van een regering was afhankelijk
van de blijvende instemming van de burgers in elke generatie.
Die toestemming was zelden expliciet, maar impliciete toestemming wordt
gegeven door iedereen die van de voordelen van de maatschappij geniet.
Als iemand zijn toestemming wil intrekken, kan zo’n persoon altijd weer
terug in de natuurlijke staat leven of migreren naar een andere natie.
Verschil Locke en Hobbes
Locke neemt de soeverein ook mee in het sociaal contract. Ze hebben de
macht en het vertrouwen van de samenleving en als het vertrouwen
verbroken is, kunnen de burgers de regering wijzigen of verwijderen.
Wetten moeten voldoen aan drie voorwaarden:
1. Ze moeten voor iedereen gelijk zijn
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evyk2000. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.